“DeFi Summer” - hay mùa hè DeFi năm 2020 cho đến nay vẫn là một ký ức đẹp đối với cộng đồng Crypto, đánh dấu điểm khởi đầu cho chu kỳ uptrend rực rỡ kéo dài đến cuối năm 2021.

Cho đến nay, TVL (tổng giá trị bị khóa trên các giao thức DeFi) của toàn bộ thị trường Crypto đã tăng hơn 50 lần so với năm 2020. Một kỷ nguyên mới thực sự đã mở ra nhưng lại có rất ít người nói về DeFi Summer năm 2024.

Anh em hãy cùng TradeCoinVN so sánh DeFi ở 2 mùa hè - 2 kỷ nguyên 2024 và 2020 để xem thị trường Crypto đã tiến xa đến đâu nhé! Bắt đầu nào!

DeFi summer 2020 so với DeFi summer năm 2024

Mùa hè 2020 đánh dấu một thời kỳ bùng nổ của thị trường Crypto sau hai năm liên tục trải qua xu hướng giảm giá đầy thử thách. Giai đoạn này chứng kiến sự ra đời của các nền tảng Lending “đời đầu” như MakerDAO (MKR), Compound (COMP) cùng các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) như Uniswap (UNI) và Synthetix (SNX).

DeFi lúc bấy giờ rất có sức hút và nhận được sự quan tâm lớn từ phía cộng đồng, bằng chứng là việc các nhà đầu tư đổ xô vào các giao thức DeFi. Nhất là cơn sốt săn tìm các dự án IDO lĩnh vực DeFi với kỳ vọng lợi nhuận cao.

Những sản phẩm tài chính mới mẻ như Liquidity pool (bể thanh khoản), Yield-farming (canh tác lợi nhuận), Lending & Borrowing (cho vay và đi vay) và hàng loạt chương trình khuyến khích khác tỏ ra hiệu quả khi tạo được sức hấp dẫn mạnh mẽ, thu hút dòng vốn lớn vào thị trường.

Cũng trong năm 2020, lần đầu tiên tổng giá trị khóa trong tất cả các giao thức DeFi (TVL) vượt mốc 1,8 tỷ USD. Đến tháng 6/2024, con số này đã đạt gần 100 tỷ USD, tăng trưởng ấn tượng lên đến 55 lần chỉ sau 4 năm.

Mặc dù thị trường hiện tại có vẻ ảm đạm, nhưng vẫn có nhiều lý do để tin rằng nếu DeFi Summer 2020 đã bắt đầu cho một mùa uptrend thì DeFi summer 2024 cũng có thể làm được điều tương tự!
 

Hãy xem các số liệu về DeFi đã thay đổi như thế nào sau 4 năm:

Dựa trên bảng so sánh này, không khó để nhận ra rằng tất cả các chỉ số của năm 2024 đang gấp rất nhiều lần so với năm 2020, phản ánh cho sự tăng trưởng mạnh mẽ của lĩnh vực DeFi.

Chỉ số duy nhất của năm 2024 thấp hơn so với năm 2020 là Tỷ trọng TVL hệ Ethereum / Tổng TVL của tất cả các hệ sinh thái Blockchain, tương ứng 62% so với 95%.

Đây là xu hướng tất yếu khi ngày càng xuất hiện nhiều hệ sinh thái Blockchain mới. Ethereum giờ đây đã không còn là kẻ thống trị duy nhất, thậm chí còn bị đe dọa vị thế bởi những Sui, Solana, BNB Chain, Avax,…

Trong các phần tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu hơn về mùa DeFi trong từng giai đoạn để có thêm những góc nhìn so sánh khác.

DeFi summer 2020

Ở mùa hè năm 2020, lĩnh vực DeFi chủ yếu bao gồm các DEX và nền tảng Lending. Các Liquidity pool và Yield-farming luôn là mục tiêu săn đón của cộng đồng các nhà đầu tư đam mê DeFi ở giai đoạn này.

Một số dự án DeFi đi tiên phong bao gồm:

• Nền tảng Lending: Compound và Aave (khi đó gọi là ETHLend).
• Sàn DEX: Uniswap.
• Sàn DEX phái sinh: Synthetix (khi đó gọi là Havven).
• Giao thức thanh khoản cross-chain: REN protocol.

Đọc thêm: Sự phục hưng của DeFi giai đoạn 2024 - 2025 dựa trên những động lực nào?

Trong số các dự án DeFi nổi bật, Compound và Uniswap là hai cái tên sáng giá nhất giai đoạn “DeFi Summer năm 2020”. Cả hai đã tạo ra cú hích lớn khi ra mắt token quản trị (COMP của Compound, UNI của Uniswap) và phân phối cho người dùng nền tảng dưới hình thức airdrop.

Đây là một bước tiến đột phá, giúp Compound và Uniswap trở thành biểu tượng của DeFi mùa hè năm đó.

Nhưng Compound và Uniswap không chỉ mở đường cho việc ứng dụng cơ chế airdrop mà đây còn là những dự án tiên phong thiết lập tính phân quyền thực sự, cho phép người nắm giữ token tham gia vào quá trình quản trị giao thức.

Vào thời điểm đó, Ethereum gần như chiếm lĩnh hoàn toàn thị trường DeFi, đóng vai trò trung tâm để dẫn dắt các giao thức khác trong hệ sinh thái. Các mạng lưới blockchain khác như BNB Chain, Polkadot và Tron chỉ chiếm khoảng 5% thị phần.

DeFi summer 2024

DeFi ngày nay đã tiến hóa rất nhiều so với cách đây 4 năm. Không chỉ là Trading, Lending hay Farming, các xu hướng mới lần lượt được ra đời như Staking, Restaking, Native yield và RWA đang tạo ra một hệ sinh thái DeFi sôi động hơn.

DeFi đa chuỗi (Multichain DeFi)

Mùa hè 2024 nên được gọi là Multichain DeFi summer, bởi vì DeFi đã trở nên đa chuỗi hơn bao giờ hết.

Quay trở lại DeFi Summer năm 2020, khi Ethereum hoàn toàn thống trị với tỷ trọng TVL chiếm hơn 95% trên tất cả các mạng Blockchain. Con số này đã giảm xuống còn 60% tại thời điểm viết bài (9/7/2024), dựa trên dữ liệu của DeFiLlama.

Khoảng 40% trên tổng số TVL còn lại đến từ các đối thủ L1 như Tron (8,5%), BNB Chain (5%), Solana (5%) và nhiều mạng L2 khác như Arbitrum (3,1%), Base (1,6%),…

Điều thú vị là Bitcoin chiếm 0,7% tổng TVL tính đến tháng 7 năm 2024. Sự xuất hiện của Ordinals, BRC-20, Runes cùng với các giải pháp L2 đã mở ra một chân trời mới cho hệ sinh thái Bitcoin. Một số chuyên gia còn cho rằng Bitcoin đang trải qua giai đoạn giống như DeFi summer mà Ethereum đã trải qua vào năm 2020.

Staking và Restaking

Kể từ khi Ethereum chuyển đổi từ PoW sang PoS vào tháng 9 năm 2022, nó đã trở thành loại tài sản tạo ra thu nhập thụ động bằng cách tự sinh lời theo thời gian. Nhờ việc staking ETH, giờ đây các nhà đầu tư đã có thể kiếm lợi nhuận từ tài sản nhàn rỗi, dễ dàng tối ưu hóa dòng vốn và thực hiện các chiến lược đầu tư phù hợp.

Hơn nữa, các giao thức Liquid Staking (như Lido, Rocket Pool,...) còn tiến thêm một bước bằng cách cho phép người dùng kiếm thêm lợi nhuận từ LST (Liquid Staking Token). Trong đó, LST (Ví dụ stETH) là loại tài sản đại diện cho quyền sở hữu ETH mà giao thức Liquid Staking cung cấp cho người dùng theo tỷ lệ 1:1 (stake 1 ETH - nhận được 1 stETH).

Các LST có thể tiếp tục được sử dụng để tham gia các hoạt động DeFi khác, chẳng hạn như Restaking bằng cách stake LST trên các giao thức Liquid Restaking (như EigenLayer, Ether.fi, Puffer Finance,...).

Hoạt động Stake và Restake ETH diễn ra rất sôi động, đến mức chỉ một mình giao thức Lido Finance đã chiếm đến 1/3 tổng TVL trên tất cả các mạng (tính đến cuối tháng 6/2024). Lido cũng chính là giao thức DeFi lớn nhất hiện nay dựa trên TVL.

Theo ngay sau Lido là EigenLayer - giao thức Liquid Restaking hàng đầu với mức TVL tăng vọt từ 1,3B$ lên 17,9B$ chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024.

RWA

RWA trong Crypto đề cập đến các loại tài sản trong thế giới thực (bất động sản, vàng, cổ phiếu, trái phiếu,...) được mã hóa thành các token có thể được lưu trữ và giao dịch trên Blockchain.

Dưới góc độ DeFi, đây là hình thức thế chấp các loại tài sản thực (RWA) để đổi lấy các sản phẩm tài chính trong môi trường Blockchain (token). Các Stablecoin như USDT và USDC được thế chấp bởi đồng đô la Mỹ, thương phiếu, trái phiếu chính phủ,... là những ví dụ điển hình về RWA.

Có thể nói, DeFi chính là mảng được hưởng lợi nhiều nhất từ sự phát triển của RWA:

• RWA giúp đa dạng hóa các loại tài sản thế chấp trong hệ sinh thái DeFi.
• Các tài sản thực tế thường có giá trị ổn định hơn so với các tài sản kỹ thuật số, đem đến sự an toàn trong môi trường DeFi.
• RWA cung cấp nhiều loại tài sản thế chấp khác nhau, từ đó giúp người dùng có thêm lựa chọn và giảm rủi ro tập trung vào một loại tài sản duy nhất.
• RWA là cánh cổng kết nối giữa TradFi (tài chính truyền thống) và DeFi.

Nhiều giao thức DeFi hiện nay đang mở rộng việc sử dụng RWA để cung cấp tính thanh khoản hoặc làm tài sản thế chấp cho các khoản vay DeFi.

Một trong số đó là MakerDAO, công cụ mã hóa RWA hàng đầu trong thế giới DeFi. MakerDAO đã chuyển đổi từ giao thức stablecoin sang giao thức RWA, cho phép người dùng Crypto tiếp cận các tài sản thực một cách nhanh chóng và dễ dàng.

Tính đến tháng 6/2024, đã có 38% tổng nguồn cung đồng DAI (Stablecoin của MakerDAO) được hỗ trợ bởi RWA, bao gồm tiền mặt và trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ ngắn hạn.

Tuy nhiên, chiến lược “RWA hóa” của MakerDAO đã gây ra nhiều ý kiến ​​trái chiều.

Những người ủng hộ cho rằng sử dụng RWA làm tài sản thế chấp sẽ bảo vệ DAI khỏi những biến động giá khó lường của thị trường Crypto. Trong khi đó, những người phản đối cảnh báo rằng DAI đang mất đi tính phi tập trung gốc rễ ban đầu, thậm chí có thể bị ảnh hưởng bởi các thế lực tài chính truyền thống.

Stablecoin thế hệ mới

DeFi summer 2024 cũng mang đến những thiết kế Stablecoin mới cho thị trường, điển hình nhất là USDe của Ethena. Công ty này không muốn gọi USDe là chỉ đơn thuần là “stablecoin”, thay vào đó, họ gọi nó là “đồng đô la tổng hợp”.

Đọc thêm: Giải mã Ethena: Cơ hội tỷ đô với mô hình stablecoin DeFi mới

USDe được thế chấp bằng các loại LST của ETH, đồng thời sử dụng các vị thế short ETH trên các sàn giao dịch để duy trì giá trị cố định so với USD.

Cơ chế này giúp USDe đạt được một vị thế delta-neutral, tức là vị thế không bị ảnh hưởng bởi sự biến động giá của ETH. Các vị thế short ETH sẽ bù đắp cho sự biến động giá của ETH đã staking, giúp giữ giá trị của USDe ổn định.

Ngoài ra, người dùng có thể staking USDe để kiếm lợi nhuận với mức APY lên đến 13,6%. Theo DeFiLlama, nguồn cung lưu thông USDe đã tăng từ 85,9M$ lên 3,57B$ chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2024.

Trải nghiệm người dùng

Sự phát triển của các ví thông minh (smart wallet) và công nghệ Account Abstraction đã cải tiến đáng kể trải nghiệm người dùng DeFi so với năm 2020.

Các tính năng nổi bật của smart wallet:

• Tự động thực hiện các giao dịch phức tạp, giảm bớt quy trình tương tác với nhiều smart contract.
• Có thiết kế giao diện người dùng đơn giản, thuận tiện và dễ sử dụng.
• Tối ưu hóa các giao dịch để giảm phí gas, tính năng này đặc biệt quan trọng khi mạng bị tắc nghẽn.
• Tự động quản lý tài sản của người dùng, bao gồm việc đầu tư, staking, và chuyển đổi tài sản giữa các giao thức DeFi để tối ưu hóa lợi nhuận.
• Hỗ trợ giao dịch chuỗi chéo (cross-chain), cho phép người dùng tương tác với nhiều blockchain khác nhau mà không gặp khó khăn.

Các tính năng nổi bật của Account Abstraction:

• Cho phép triển khai các tính năng phục hồi tài khoản, giúp người dùng khôi phục quyền truy cập trong trường hợp mất Private key.
• Cung cấp các cơ chế bảo mật khác thay cho việc lưu trữ Private key như cách truyền thống, giúp người dùng dễ dàng quản lý tài khoản hơn.

Kết luận

So với DeFi summer 2020, DeFi summer 2024 đã tiến xa hơn rất nhiều với sự tăng trưởng mạnh của TVL, khối lượng giao dịch và các giao thức đa chuỗi.

Hệ sinh thái DeFi cũng được đổi mới đáng kể nhờ sự phát triển của các xu hướng mới như Staking, Restaking và RWA. Đặc biệt, những cải tiến công nghệ đã giúp nâng cao trải nghiệm người dùng, làm cho DeFi trở nên dễ tiếp cận và an toàn hơn.

Tóm lại, DeFi summer 2024 không chỉ kế thừa mà còn mở rộng những thành tựu của DeFi summer 2020, đưa lĩnh vực này lên một tầm cao mới với sự phát triển toàn diện và bền vững hơn.

Anh em đánh giá như thế nào về những tiến bộ của DeFi trong kỷ nguyên mới? Liệu DeFi summer có thể một lần nữa khởi động cho mùa uptrend bùng nổ? Hãy để lại ý kiến đánh giá để thảo luận cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!