DeFi từng là mảng tài chính tạo ra rất nhiều sự fomo trong giai đoạn 2020 - 2021. Tuy nhiên, như bất kỳ cuộc cách mạng công nghệ nào, DeFi cũng đã gặp phải các thách thức và sự điều chỉnh sau đó.
Mặc dù vậy, DeFi không tàn lụi hoàn toàn mà đang dần bước vào một giai đoạn “phục hưng" với những cơ hội và tác động tích cực.
Liệu sóng DeFi có thể quay trở lại hay không? Những điều kiện nào sẽ giúp cho thị trường này bước vào giai đoạn chuyển biến tích cực? Hãy cùng TradecoinVN tìm hiểu ngay thông qua bài viết sau đây nhé!
DeFi (tài chính phi tập trung) là một hệ thống cho phép người dùng thực hiện các hoạt động tài chính như vay vốn, cho vay, giao dịch,... mà không cần sự can thiệp hoặc điều hành của bất kỳ tổ chức trung gian nào. Tất cả giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa các bên tham gia thông qua hợp đồng thông minh (smart contract).
DeFi là keyword nhen nhóm hình thành từ những năm 2014 - 2015, sau khi Ethereum ra đời và lần đầu giới thiệu khái niệm smart contract. Đây được xem là bước tiến lớn của công nghệ blockchain. Smart contract sau đó nhanh chóng trở thành nền tảng hạ tầng mà mọi nhà phát triển đều sử dụng để xây dựng các ứng dụng phi tập trung (dApps).
Dẫu vậy, ý tưởng DeFi đầu tiên đã xuất hiện từ năm 2014, chính là MakerDAO. Mãi đến 2017, dự án này mới chính thức hoạt động, đặt cột mốc đầu tiên vào sự phát triển của hệ sinh thái tài chính phi tập trung sau này.
Nhiều dự án khác cũng nhanh chóng ra mắt ngay sau MakerDAO, đều là những cái tên gạo cội vẫn còn hoạt động cho đến hiện tại (tháng 10/2024):
Thời kỳ bùng nổ của DeFi diễn ra nóng nhất vào khoảng giữa năm 2020, khi sự quan tâm và nhu cầu đầu cơ vào các dự án DeFi tăng vọt. Nhiều người tin rằng DeFi sẽ cách mạng hóa tài chính truyền thống (TradFi).
Giai đoạn này được gọi là DeFi Summer 2020. Rất nhiều nền tảng lớn ra mắt và ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ về Total Value Locked (TVL). Đặc biệt trong số đó phải nhắc đến những cái tên như Uniswap (DEX), AAVE (Lending),...
Đọc thêm: DeFi 2.0 sẽ tạo làn sóng FOMO trong thời gian tới?
Tổng TVL DeFi tăng trưởng vun vút, từ khoảng 600 triệu USD đầu năm 2020 tăng chóng mặt lên 16 tỷ USD cuối năm 2020 và đạt mức cao nhất lịch sử ATH là hơn 210 tỷ USD tháng 12/2021.
Đây là sự tăng trưởng song song với giai đoạn Crypto market chạy bullrun 2020-2021, tạo nên một lịch sử huy hoàng của toàn mảng thị trường DeFi.
Chính 2 yếu tố này đã làm cho thanh khoản toàn cầu giai đoạn ấy vô cùng phong phú. Từ đó khuyến khích mọi người tìm kiếm những kênh đầu tư sinh lời. Đây là điều kiện lý tưởng tạo ra sự phát triển hoàn hảo của DeFi thời kỳ 2020-2021.
Giống như nhiều công nghệ đột phá khác, sự chấp thuận của DeFi cũng đi theo mô hình biểu đồ S-Curve hay chu kỳ cường điệu Gartner (Gartner hype cycle).
S-Curve cùng Gartner hype cycle là cách để hình dung quá trình phát triển hoặc tăng trưởng của một sản phẩm công nghệ theo thời gian.
Cả hai mô hình này thường có 3 giai đoạn chính:
Nhìn lại DeFi, ban đầu cũng phát triển khá chậm từ 2017 - 2019. Tới năm 2020, nhiều người dùng sớm tin tưởng vào tiềm năng của DeFi hơn, thị trường dần dần có nhiều người tham gia.
Khi DeFi trở nên fomo từ mùa hè 2020, sự hứng thú tăng vọt và toàn ngành bị chi phối bởi hoạt động đầu cơ của những người chỉ quan tâm đến lợi nhuận ngắn hạn thay vì nền tảng công nghệ và lợi ích dài hạn.
Sau đỉnh điểm 2020-2021, giá token của những dự án DeFi bắt đầu giảm mạnh. Sự quan tâm của các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng giảm theo và thị trường rơi vào giai đoạn downtrend. DeFi đã trải qua khoảng thời gian trì trệ từ năm 2022 cho đến đầu 2024.
Tuy DeFi đang phát triển chậm hơn trước nhưng đây không phải là dấu chấm hết. Thay vào đó chính là sự khởi đầu của hành trình DeFi 2.0.
Những vấn đề và hạn chế mà các giao thức DeFi đời đầu gặp phải đang được các dự án mới giải quyết. Từ đó góp phần tạo ra một hệ sinh thái trưởng thành và bền vững.
Trong 2 năm trở lại đây, chúng ta có thể nhìn thấy sự xuất hiện của rất nhiều dự án với ý tưởng sáng tạo. DeFi giờ không chỉ gồm Lending, Yield, DEX,... đơn thuần như trước.
Các xu hướng mới nổi như Liquid Staking, Restaking, RWA vốn không có mặt trong bản đồ DeFi 2020 nay đã đóng góp hàng chục tỷ đô. Cụ thể hơn, trong top 5 những category đóng góp nhiều TVL nhất cho DeFi thì có tới 2 mảng mới, bao gồm Liquid Staking (Top 1) & Restaking (Top 5).
TVL được xem là chỉ số phản ánh rõ nhất về sự tăng trưởng của DeFi.
Kể từ cuối năm 2023, bắt đầu có tín hiệu hồi sinh khi một làn sóng giao thức mới xuất hiện. Từ mức 36 tỷ USD (cuối tháng 10/2023), TVL của DeFi đã tăng gần gấp 3 lần, đạt mức 109 tỷ USD ( tháng 06/2024). Dù vẫn chưa thể quay trở lại ATH nhưng đây cũng là một cột mốc đáng được ghi nhận sau một thời gian dài suy giảm.
Bên cạnh đó, tỉ lệ khối lượng giao dịch spot DEX so với CEX vẫn liên tục “up". Điều này phản ánh tiềm năng của DEX nói riêng và toàn bộ thị trường DeFi nói chung. Người dùng crypto đang dần thay đổi thói quen giao dịch.
Ngoài ra, theo nghiên cứu của quỹ tier-1 a16z, DeFi là mảng có nhiều builder hoạt động nhất với 24.8%. Con số này cao hơn cả các nhóm ngành quan trọng khác như cơ sở hạ tầng, layer 1, layer 2,...
Cuối cùng, không kém phần quan trọng, nhận diện của DeFi cũng đã tăng trở lại, đứng top 2 trong bảng xếp hạng Narrative Mindshare của Kaito, chỉ xếp sau AI.
Tất cả những điều trên cho thấy DeFi đang dần tạo ra sức ảnh hưởng và tiến vào giai đoạn phát triển mới với quy mô “trưởng thành” và ổn định.
DeFi mùa trước thường gặp vấn đề về giao diện phức tạp, kén người dùng và các khó khăn kỹ thuật làm giảm trải nghiệm khách hàng.
Sau 2 năm phát triển, các giao thức DeFi mới đã có cải thiện đáng kể về UI/UX, tích hợp nhiều hạ tầng tiên tiến, chất lượng cao. Đặc biệt là hạ tầng Wallet, vốn được xem là cánh cổng đầu tiên đón người dùng truyền thống.
Đọc thêm: So sánh DeFi mùa hè 2024 với DeFi mùa hè 2020 - Một kỷ nguyên mới đã mở ra
Lúc trước, việc quản lý cụm từ khoá (Seed Phrases) hay khoá cá nhân (Private Key) từng là một trở ngại rất lớn.
Tuy nhiên, nhờ vào sự phát triển của công nghệ mà giờ người dùng có thể sử dụng các tính năng như khôi phục xã hội (Social Recovery), xác thực sinh trắc học (Biometric Authentication),... giúp user dễ dàng đăng nhập và quản lý tài sản.
DeFi Summer 2020 fomo bởi các nhà đầu tư nhỏ lẻ thì ở giai đoạn này, DeFi đã thu hút được nhiều tổ chức, định chế tài chính khổng lồ tham gia. Mảng RWA cùng xu hướng token hóa tài sản đã tạo nên sức hút cực kỳ lớn với các đơn vị quản lý tài sản và quỹ truyền thống lớn.
Xu hướng này đã được “ươm mầm” kể từ năm 2019, sau khi ngân hàng JPMorgan phát hành JPM Coin. Một trong những động thái quan tiếp theo đó là sự tham gia của BlackRock - quỹ quản lý tài sản hàng đầu thế giới.
Tháng 03/2024, BlackRock ra mắt quỹ token hoá đầu tiên trên Ethereum có tên gọi là BUIDL. Quỹ này cho phép các nhà đầu tư kiếm lợi nhuận từ trái phiếu kho bạc Mỹ (US Treasury) on-chain. BUIDL đã giúp BlackRock thu được hơn 547 triệu USD tài sản quản lý tính tới tháng 10/2024.
Sự hồi sinh của DeFi không chỉ đến từ các yếu tố nội tại mà còn liên quan tới những thay đổi kinh tế vĩ mô. Khi thanh khoản toàn cầu cao, các tài sản có rủi ro như crypto, trong đó có DeFi sẽ trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận cao.
Bên cạnh đó, lần đầu tiên sau 2 năm neo lãi suất ở mức cao, FED đã cắt giảm 50 điểm cơ bản tại cuộc họp FOMC diễn ra hồi tháng 9 vừa qua. Đây là tín hiệu cho thấy máy “in tiền” rục rịch khởi động.
Chúng ta tiếp tục đứng trước một setup sóng tăng tương tự như mùa hè 2020. DeFi sẽ hưởng lợi từ lãi suất thấp theo 2 hướng:
Tổng lại, dù thị trường có xuất hiện thêm nhiều mảng mới thu hút người dùng như AI, DePIN, Memecoin,... thì DeFi vẫn sẽ đóng vai trò “xương sống” quan trọng trong chu trình phát triển bền bỉ của Crypto.
DeFi có khả năng loại bỏ đi những sự yếu kém của nền kinh tế truyền thống, vượt qua các rào cản và tạo ra những cơ hội tài chính mới. Đây không chỉ là một xu hướng ngắn ngủi, mình tin DeFi sẽ là bước tiến hóa mới, thay đổi cách người dân trên thế giới tương tác với tiền bạc.
Liệu rằng lịch sử có lặp lại? Bạn đã chuẩn bị để nắm bắt những cơ hội DeFi sắp tới hay chưa? Hãy chia sẻ ý kiến, góc nhìn cá nhân với các thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN bằng cách để lại bình luận phía dưới nhé!
Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!
© Copyright By TradeCoinVN 2022. All Rights Reserved
Bình luận
Đăng nhập