Trong thị trường crypto, nếu thiếu Oracle thì việc tiếp cận dữ liệu thực tế của các dự án sẽ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Thậm chí, các smart contract không thể thực hiện giao dịch chính xác. Điều này dẫn đến giảm tính tin cậy, bảo mật và khả năng mở rộng của các hệ sinh thái blockchain.

Tính đến tháng 09/2024, Chainlink đã trở thành lựa chọn Oracle hàng đầu của rất nhiều dự án Crypto. Với quy mô ảnh hưởng rộng lớn, Chainlink hiện chiếm hơn 46% Total Value Secured toàn mảng. Vậy chính xác cơ chế hoạt động Chainlink là gì? Công nghệ của nền tảng Oracle này có gì nổi bật mà có thể chiếm lĩnh thị phần lớn đến vậy? Hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu qua bài viết sau nhé!

Chainlink là gì?

Chainlink là mạng lưới hàng đầu trong mảng Oracle phi tập trung. Tức nhiệm vụ của dự án này chính là cung cấp các dữ liệu từ thế giới thực (Off-chain) như giá tài sản, thông tin thể thao,... cho các smart contract (hợp đồng thông minh). Về cơ bản, nó chính là cầu nối giữa thế giới thực và blockchain.

Có thể nói, Chainlink là Oracle lớn nhất hiện nay với hơn 2000 dự án được tích hợp vào hệ sinh thái, ví dụ như AAVE, Lido, Curve, Pendle,...

Không những thế Chainlink còn hợp tác với các tổ chức, công ty hàng đầu thế giới như SWIFT - mạng lưới liên ngân hàng lớn nhất toàn cầu, Google Cloud - dịch vụ đám mây của Google,...

Theo report 2023 của Chainlink, dự án ghi nhận hơn 9,3 nghìn tỷ USD tổng giá trị được giao dịch. Và có 11,5 tỷ dữ liệu được cung cấp trên chuỗi - đây là một con số cực kỳ lớn trong thị trường crypto. Ngoài ra, để phát triển cộng đồng, Chainlink đã tổ chức hơn 250 buổi gặp gỡ tại 30 quốc gia khác nhau, thu hút hơn 32.000 người tham gia các cuộc thi hackathon để xây dựng hệ sinh thái.

Cơ chế hoạt động của Chainlink

Như bao Oracle khác, cách hoạt động cơ bản của Chainlink cũng chỉ đơn giản là thu thập dữ liệu ngoài chuỗi (off-chain) như giá thị trường, dữ liệu thời tiết,… Sau đó, các thông tin này sẽ được đưa đến bộ máy của Chainlink để tổng hợp và chọn lọc. Cuối cùng, dữ liệu sẽ được gửi cho các smart contracts để thực hiện các giao dịch, hoạt động lending & borrowing,…

Điểm nổi bật của Chainlink

Uy tín hàng đầu thị trường

Uy tín và độ phổ biến là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn một dự án Oracle. Xét ở thời điểm hiện tại (tháng 9/2024). Chainlink chắc chắn là cái tên được nhắc đến đầu tiên nếu xét theo đặc điểm này.

Trong các dự án làm về Oracle, Chainlink có vốn hóa thị trường cao nhất, lên tới 6,11 tỷ USD (6/9/2024). Điều đó cũng đồng nghĩa với việc riêng một mình Chainlink chiếm 73% thị phần của lĩnh vực này.

Chainlink Economics 2.0

Staking

Staking là việc dự án cho phép nhà đầu tư khóa token và nhận lãi suất. Hiện tại (6/9/2024), mức APR khi stake trên Chainlink sẽ là 4,32%.

Community Pool đã được lấp đầy với hơn 40,8 triệu LINK. Vì vậy, dù có muốn, các stakers cũng không thể tham gia hoạt động này được nữa.

Ngoài vấn đề tăng cường tính bảo mật và vẹn toàn cho mạng lưới, Chainlink staking còn đem tới một số lợi ích quan trọng sau:

• Staking là một cách để tạo ra động lực duy trì hiệu suất cao và cung cấp dữ liệu chính xác cho các node operators. Bởi nếu node cung cấp thông tin sai lệch hoặc không đáp ứng đúng yêu cầu, họ có thể mất đi phần token đã stake của mình
• Tăng mức độ đa dạng dữ liệu khi các LINK stakers cũng có thể tham gia vào cung cấp dữ liệu. Từ đó giúp Chainlink giải quyết phần nào về nhược điểm dữ liệu tập trung
• Nguồn cung lưu thông ít hơn cũng sẽ giúp giá token dễ dàng tăng trưởng

Ngày 28/11/2023, Chainlink đã ra mắt Chainlink Staking phiên bản 0.2 với nhiều cải tiến mới như tháo staking linh hoạt, khả năng tương thích nhờ kiến trúc modular,...Và chỉ chưa đầy 7 tiếng từ thời điểm Early Access, pool staking đã được lấp đầy.

Chainlink BUILD

Vào ngày 28/9/2022, Chainlink BUILD đã ra mắt thị trường. Đây là chương trình hỗ trợ các dự án phát triển trong hệ sinh thái Chainlink bằng cách cung cấp quyền truy cập nâng cao vào các dịch vụ của mạng lưới này.

Để tham gia BUILD, dự án chỉ cần nộp đơn ứng tuyển, sau đó đội ngũ phát triển của Chainlink sẽ xem xét và đưa quyết định. Đặc quyền khi tham gia chương trình là truy cập trực tiếp các API của Chainlink và API bên ngoài hoặc tư vấn, hỗ trợ trong quá trình tích hợp.

Chainlink SCALE 

Chainlink SCALE là một phần của Chainlink Economics 2.0. với mục tiêu thúc đẩy sự phát triển của các layer 1 (L1) và layer 2 (L2), đồng thời giảm chi phí hoạt động của dịch vụ Oracle. Tức các blockchain cam kết trả một khoản chi phí hoạt động của Chainlink trong khoảng thời gian nhất định. 

Đổi lại, các nhà phát triển trên hệ sinh thái đó có thể tiếp cận nhiều dịch vụ Oracle quan trọng hơn hoặc các dữ liệu phù hợp với nhu cầu của họ.

Tính đến lần cập nhật gần nhất của Chainlink SCALE vào tháng 6/2023, đã có 7 hệ sinh thái xác nhận tham gia. Trong đó có một số cái tên nổi bật như Avalanche, StarkNet, Base,…

Nguồn thông tin chi tiết, đầy đủ

Không chỉ các nhà phát triển dự án blockchain, đến cả những nhà đầu tư nhỏ lẻ như chúng ta cũng có thể dễ dàng truy cập và tìm kiếm các thông tin liên quan đến Chainlink qua các nguồn như Blog, Tech Talk,...

Đây là điều mình thấy có ít dự án Oracle dành công sức để làm. Phần lớn chỉ cung cấp thông tin tương đối cơ bản, không có chiều sâu cũng như đa dạng giống Chainlink. Mà đây là khía cạnh rất cần thiết cũng như ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm người dùng.

Đa dạng use case

Với khả năng cung cấp data chất lượng cao, Chainlink đã mang đến rất nhiều công dụng. Cụ thể:

• Asset Tokenization: Giúp chuyển đổi tài sản thực (như bất động sản, cổ phiếu) thành token trên blockchain, hỗ trợ giao dịch nhanh chóng, minh bạch và phi tập trung.
• Finance Services: Cung cấp dữ liệu giá chính xác, nhanh chóng cho các dịch vụ tài chính truyền thống được tích hợp vào blockchain.
• Decentralized Finance (DeFi): Đảm bảo tính minh bạch và bảo mật của thông tin, từ đó hỗ trợ các nền tảng lending, staking,...
• Insurance: Giúp tự động hóa thanh toán rất nhiều loại bảo hiểm như chuyến bay, xe cộ, sức khỏe… miễn là các điều kiện cụ thể được đáp ứng dựa trên dữ liệu đã xác minh từ Oracle.
• Gaming: Nhờ sản phẩm VRF, Chainlink giúp các trò chơi cung cấp dữ liệu ngẫu nhiên 
• NFT Collectibles: Chainlink hỗ trợ xác minh tính độc nhất và nguồn gốc của NFT bằng cách liên kết dữ liệu off-chain
• Climate Markets: Cung cấp dữ liệu thời tiết, khí hậu, môi trường,...
• Enterprise: Các doanh nghiệp có thể tích hợp Chainlink để cải thiện hiệu quả trong hoạt động kinh doanh

Sản phẩm chính của Chainlink

Market & Data Feeds

Đây là sản phẩm chủ lực của Chainlink có nhiệm vụ cung cấp dữ liệu ngoài chuỗi (off-chain) một cách đầy đủ, chính xác và an toàn cho các smart contract.

Hiện tại, Data Feed của Chainlink cung cấp rất nhiều loại data khác nhau dựa trên nhu cầu của người dùng như:

• Price Feeds: Thường được sử dụng trong các nền tảng DeFi như AAVE, Synthetix,...
• Proof of Reserve Feeds: Chuyên cung cấp thông tin về dự trữ của stablecoin, tài sản wrapped,...
• Rate and Volatility Feeds: Cập nhật dữ liệu về lãi suất, tỷ lệ APY và độ biến động giá tài sản.
• L2 sequencer uptime feeds: Dùng để theo dõi trạng thái của sequencer - thành phần chịu trách nhiệm sắp xếp và thực thi các giao dịch trên mạng L2 

Để mang đến chất lượng đầu ra tốt nhất, dữ liệu sẽ được Chainlink lấy ở nhiều nơi như Binance, HTX, OKX,...

Sau đó chúng sẽ được chuyển đến Data aggregators và tạo ra các mức giá trung bình. Cuối cùng, Chainlink nodes sẽ tổng hợp và chọn lọc dữ liệu hợp lý nhất để gửi đến khách hàng. Việc sử dụng nhiều lớp dữ liệu khác nhau cũng chính là cách mà Chainlink tránh thao túng dữ liệu.

Functions

Functions là một tính năng cho phép smart contracts dễ dàng truy cập và lấy dữ từ các API. Ví dụ như lấy kết quả thể thao gần đây, dữ liệu tài chính từ các giao thức Web3,...

Hoặc các nhà phát triển cũng có thể sử dụng Chainlink Functions để kết nối các giao thức Web3 với thiết bị IoT. Còn rất nhiều cách sử dụng khác nhau tùy thuộc vào khả năng sáng tạo của dự án. 

Chainlink Automation 

Chainlink Automation là hệ thống giúp tự động hóa smart contract nhằm nâng cao bảo mật, tiết kiệm thời gian, chi phí,...cho các nền tảng Web3.

Không chỉ sử dụng trong lĩnh vực DeFi, Chainlink Automation còn có thể áp dụng cho rất nhiều ngách khác nhau như derivatives, predictions markets,...

Chainlink VRF (Verifiable Random Function)

Chainlink VRF (Verifiable Random Function) có thể hiểu là biện pháp sử dụng hàm ngẫu nhiên để xác minh và giải quyết vấn đề thao túng kết quả trong NFT,  GameFi và các blockchain.

Ngoài tạo số ngẫu nhiên, Chainlink VRF còn mang tới nhiều công dụng khác:

• Gia tăng yếu tố ngẫu nhiên trong trò chơi, ví dụ như tạo vật phẩm hiếm hoặc lựa chọn người thắng cuộc trong các sự kiện
• Quản lý và phân phối NFT theo cách ngẫu nhiên
• Bầu chọn người đại diện hoặc quản lý DAO
• Chọn ngẫu nhiên validators trong các PoS (Proof-of-Stake) blockchain, giúp giảm thiểu gian lận và cải thiện bảo mật

Để rõ hơn, anh em hãy cùng mình tìm hiểu về cách thức hoạt động của Chainlink VRF:

• Đầu tiên, Smart contract hoặc dApp sẽ gửi yêu cầu đến Oracle VRF của Chainlink (kèm giá trị seed)
• Oracle VRF kết hợp giá trị seed với các yếu tố khác như hash của block hiện tại và Secret Key (khóa bí mật) để tính toán số ngẫu nhiên
• Đồng thời Chainlink VRF tạo ra “proof verifiably demonstrating the integrity of the randomness” - tức bằng chứng đảm bảo tính chính xác của số vừa được tạo ra
• Cuối cùng, số ngẫu nhiên và bằng chứng sẽ được đưa đến smart contract để đảm bảo minh bạch và bảo mật

Proof of Reserve

Hệ thống tài chính tuy mang lại nhiều lợi ích cho người dùng nhưng đi kèm với đó là các rủi ro liên quan đến tính minh bạch. Vậy nên, Proof of Reserve (PoR) của Chainlink ra đời để cung cấp các dữ liệu và giúp việc kiểm toán tài sản thế chấp một cách tự động và chính xác hơn.

Mô hình hoạt động cơ bản của PoR là việc cập nhật dữ liệu sao cho thông tin off-chain khớp với on-chain. Ví dụ Chainlink PoR giúp xác minh các stablecoin (như TUSD) được bảo đảm bằng tài sản thực sự (như USD). Cách làm là thu thập dữ liệu từ các nguồn đáng tin cậy và sử dụng các Oracle phi tập trung cập nhật dữ liệu. Ví dụ nếu tài sản thế chấp tăng lên, thông tin trên blockchain sẽ tự động cập nhật để phản ánh sự gia tăng này và ngược lại.

Chainlink CCIP (Cross-Chain Interoperability Protocol)

Chainlink CCIP (Cross-Chain Interoperability Protocol) là một giao thức có vai trò thúc đẩy các hoạt động cross-chain như chuyển dữ liệu, gửi token,… Hiện tại, Chainlink CCIP đã hỗ trợ rất nhiều mạng lưới blockchain phổ biến như Arbitrum, Avalanche, Optimism,...

Các tính năng chính của CCIP bao gồm:

• Arbitrary Messaging: Cho phép gửi dữ liệu tùy chỉnh (được mã hóa dưới dạng byte) đến smart contract trên một mạng lưới khác
• Chuyển token: Chuyển token đến hợp đồng thông minh hoặc tài khoản được sở hữu bên ngoài (EOA) trên blockchain khác
• Chuyển token có thể lập trình: Chuyển token và dữ liệu tùy ý trong một giao dịch duy nhất

Theo thống kê từ Dune, khối lượng tích lũy được hỗ trợ bằng CCIP lên tới 229 triệu USD.

Trong đó, tổng khối lượng tài sản được chuyển bằng USDC có giá trị hơn 192 triệu USD, chiếm 84,1%.

Đội ngũ phát triển 

Chainlink là dự án có số lượng thành viên đông đảo bậc nhất thị trường Crypto, với hơn 500 người, tính đến ngày 6/9/2024. Điều này cũng không khó hiểu vì giờ đây Chainlink đã đóng vai trò quan trọng, cung cấp phần lớn dữ liệu cho các dự án blockchain. 

Tuy nhiên ở bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về những người nổi bật nhất trong bộ máy hoạt động của Oracle này nhé.

• Sergey Nazarov (Co-Founder & CEO): Trước khi thành lập Chainlink, Sergey đã có kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain và tài chính khi tạo ra dịch vụ email phi tập trung mang tên CryptoMail hay thành lập Secure Asset Exchange - một sàn giao dịch crypto. Ngoài ra, nhiều người trong thị trường còn có giả thuyết rằng ông chính là Satoshi Nakamoto - cha đẻ của Bitcoin
• Steve Ellis (Co-Founder & CTO): Steve từng theo học ngành Khoa học Máy tính tại Đại học New York, sau đó ông trở thành kỹ sư phần mềm tại Pivotal Labs. Một khoảng thời gian sau, ông cùng với Sergey Nazarov sáng lập ra Secure Asset Exchange và SmartContract (tiền thân của Chainlink)
• Ari Juels (Chief Scientist): Ông được nhiều người biết đến với chuyên môn cao về khoa học Máy tính khi sở hữu bằng tiến sĩ ở Đại học California Berkeley và là giáo sư nổi tiếng tại Đại học Cornell. Đồng thời Ari Juels cũng chính là một trong những người viết ra Chainlink whitepaper (2017) và Chainlink whitepaper 2.0 (2021)

Cố vấn 

Không chỉ có đội ngũ phát triển dày dặn kinh nghiệm mà Chainlink còn gây ấn tượng với dàn cố vấn có profile cực khủng:

• Eric Schmidt: Khi giữ vị trí CEO trong suốt 15 năm, ông đã góp phần không nhỏ trong sự phát triển mạnh mẽ của Google. Đồng thời ông cũng là chủ tịch của Alphabet Inc (2015 -2017) và nằm trong hội đồng quản trị của Apple (2006-2009). Không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh, Eric Schmidt còn giữ vai trò  chủ tịch Hội đồng cố vấn về Công nghệ cho Bộ Quốc phòng Mỹ (Defense Innovation Board) và là Chủ tịch Ủy ban An ninh Quốc gia về Trí tuệ nhân tạo (NSCAI)
• Jeff Weiner: Ông được biết đến là người đưa LinkedIn phát triển mạnh mẽ từ 33 triệu lên hơn 675 triệu người dùng, cũng như dẫn dắt IPO thành công vào năm 2011. Ngoài ra, Weiner cũng từng là Phó Chủ tịch điều hành tại Yahoo và là founder quỹ đầu tư mạo hiểm mang tên Next Play Ventures
• Balaji Srinivasan: Balaji là một doanh nhân và nhà đầu tư tài ba. Trước đây, ông từng sáng lập dịch vụ xét nghiệm di truyền Counsyl và nền tảng Earn.com được Coinbase mua lại năm 2018. Ngay lúc đó, Balaji chính thức gia nhập Coinbase với vai trò CTO. Trước khi tách ra đầu tư riêng với nhiều dự án thành công (Ethereum, Solana, Avalanche, NEAR,...), ông đã từng là General Partner tại quỹ đầu tư a16z

Nhà đầu tư

Vào ngày 19/9/2017, vòng Private Sale của Chainlink đã thành công huy động được 29 triệu USD với mức giá 0,09 USD/LINK. Trong đó có sự tham gia của các quỹ đầu tư nổi tiếng như Framework Ventures, Fundamental Labs, Nirvana Capital,...

Nếu tính theo giá lúc token LINK đạt ATH 52.82 USD thì các investor này đã lãi hơn 586 lần. Còn theo giá thời điểm hiện tại là 10,36 USD (ngày 6/9/2024) thì họ mang về khoản lợi nhuận hơn 115.000%.

Đối tác

Mạng lưới đối tác của Chainlink vô cùng đa dạng với hơn 2000 tổ chức trong nhiều lĩnh vực. 

Tính đến thời điểm hiện tại (ngày 6/9/2024), Chainlink có 94 Node Operators tham gia vào mạng lưới nhằm cung cấp dữ liệu chính xác và an toàn như Coinbase Cloud, LexisNexis, Kraken, Framework Labs, HTX, Binance,...

Ngoài ra, số lượng Data providers của Chainlink cũng đa dạng không kém khi có tới 103 tổ chức, dự án khác nhau. Nổi bật trong đó là Coingecko, Associated Press, Arkham, GSR,...

Còn chưa kể đến các tổ chức trong thị trường truyền thống của Chainlink cũng vô cùng uy tín như SWIFT - Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng, T Systems - công ty con của tập đoàn viễn thông lớn nhất Châu Âu Deutsche Telekom, Swisscom - một nhà cung cấp viễn thông nổi tiếng tại Thụy Sĩ,…

Chainlink Tokenomics 

Token Key Metrics

• Token Name: Chainlink 
• Ticker: LINK
• Blockchain: Ethereum, Solana,  BNB Chain,...
• Contract: 
  • Ethereum: 0x514910771af9ca656af840dff83e8264ecf986ca
  • Solana: CWE8jPTUYhdCTZYWPTe1o5DFqfdjzWKc9WKz6rSjQUdG
  • BNB Chain: 0xf8a0bf9cf54bb92f17374d9e9a321e6a111a51bd
• Loại token: Utility, Governance
• Token supply:  1,000,000,000 LINK
• Circulating supply: 608,099,970 LINK
• Giá token (6/9/2024): 10.04 USD
• Market cap (6/9/2024): $6,101,240,840 USD
• TGE: 21/9/2017

Token Allocation

Hiện tại vẫn chưa có thông tin phân bổ token được công bố từ phía dự án. Dữ liệu phía trên được cập nhật theo thông tin từ Coingecko, nếu trong tương lai có thông báo mới, mình sẽ cập nhật sớm cho anh em. 

Token Release Schedule

Theo lịch unlock, hiện tại các token LINK đều đã được mở khóa hết. Tuy nhiên, lý do thời điểm hiện tại số lượng lưu hành (Circulating supply) mới chỉ đạt hơn 600 triệu token là vì cơ chế Chainlink Economic 2.0.

Vậy nên một lượng token sẽ bị khóa để staking hoặc thực hiện các hoạt động khác.

Token Use Cases

LINK là token native của mạng lưới Chainlink, nó được sử dụng vào những mục đích như:

• Staking
• Trả phí các dịch vụ của Chainlink
• Reward

Giao dịch và lưu trữ Chainlink ở đâu?

Chainlink hiện đã có mặt trên rất nhiều sàn giao dịch như: Binance, Bybit, OKX, Bitget, Uniswap, PancakeSwap.... Anh em có thể mua và sở hữu trực tiếp tại các sàn trên hoặc ví cá nhân như Metamask, Trust Wallet,.... 

Roadmap 

• Updating…

Các dự án tương tự 

Pyth Network

Pyth Network là mạng lưới cung cấp dịch vụ Oracle phi tập trung có độ chính xác cao nhờ các mô hình xử lý dữ liệu nhanh chóng. Hiện nay Pyth đã hỗ trợ hơn 70 mạng lưới khác nhau như Ethereum, BNB Chain, Optimism,...

Đồng thời có trên 390 đối tác tại nhiều lĩnh vực như Sony Group, TradingView, Castle Island Ventures, AAVE, Synthetix, Injective,… Điều đặc biệt của Pyth chính là việc tập trung vào cung cấp dữ liệu về giá cả (tài chính) thay vì đa dạng như các Oracle khác. Việc này giúp cho mạng lưới cung cấp data nhanh chóng với độ chính xác cao.

Nhiều ý kiến cho rằng vị thế dẫn đầu của Chainlink đang dần bị lung lay trước sự phát triển nhanh chóng của Pyth Network. Đặc biệt là ở khả năng cung cấp dữ liệu với độ trễ thấp và chất lượng cao. Vậy nên, nếu không có những bước cải tiến mới hấp dẫn người dùng, trong tương lai không xa, rất có khả năng Chainlink sẽ bị Pyth đánh bại.

Lời kết

Tóm lại, Chainlink đã và đang khẳng định vị thế của mình trong thị trường crypto. Với khả năng cung cấp dữ liệu chất lượng và bảo mật cao, cũng dễ hiểu khi Chainlink trở thành dự án Oracle lớn và quan trọng nhất trong việc kết nối blockchain với thế giới thực.

Chưa kể đội ngũ phát triển giàu kinh nghiệm, các cố vấn chiến lược hàng đầu và mạng lưới đối tác hùng hậu, Chainlink đã xây dựng được nền tảng vững chắc và củng cố được sức mạnh của mình. Điều này thể hiện rõ qua những thành tựu nổi bật mà dự án đã đạt được, từ việc cung cấp dữ liệu đáng tin cậy cho hàng loạt ứng dụng DeFi tên tuổi đến khả năng chiếm lĩnh thị phần trong lĩnh vực Oracle.

Qua bài viết này anh em đánh giá thế nào về Chainlink? Liệu đây có phải dự án đầu tư dài hạn, sánh vai với những Ethereum hay Bitcoin không Hãy chia sẻ quan điểm bên dưới và cùng thảo luận với các thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN nhé! 

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!