Oracle là mảnh ghép không thể thiếu, đóng vai trò như một chiếc cầu nối giúp blockchain có thể tiếp cận data thế giới thực một cách dễ dàng. Tuy nhiên, các oracle hiện nay hầu như chưa có nguồn dữ liệu chất lượng cũng như tốc độ cập nhật chưa đủ nhanh, đặc biệt trong DeFi. 

Hẳn anh em không lạ gì việc thị trường Crypto biến động chóng mặt, chỉ trong tích tắc đường giá đã khác hoàn toàn. Điều này dẫn đến các vị thế tài chính bị thanh lý không chuẩn giá hoặc các giao dịch thiếu chính xác. Đó là lý  do để Pyth Network ra đời. Không chỉ cung cấp các dữ liệu được chọn lọc kỹ lưỡng, nền tảng oracle này còn sở hữu khả năng cập nhật thông tin real-time.

Vậy cụ thể cơ chế hoạt động của Pyth Network như thế nào? Liệu những lợi thế trên có thể giúp Pyth đánh bại Chainlink - “ông vua” mảng Oracle không? Hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu qua bài viết sau nhé!

Pyth Network là gì?

Pyth Network là một mạng lưới oracle có nhiệm vụ truyền tải dữ liệu chất lượng cao đến các smart contracts & dApps trong blockchain, đặc biệt liên quan mảng tài chính (cả truyền thống và DeFi). Chất lượng dữ liệu chính là lợi thế cạnh tranh của nền tảng này khi được kết hợp bởi rất nhiều nguồn data khác nhau. Từ đó giúp tăng tính chính xác và độ bảo mật data lên mức cao nhất.

Tính đến thời điểm hiện tại (28/8/2024), Pyth đã hỗ trợ hơn 380 dApps từ 70 mạng lưới khác nhau.

Điểm nổi bật của Pyth Network

Nguồn dữ liệu phi tập trung chất lượng

Thay vì sử dụng các nguồn dữ liệu miễn phí trên internet như một số Oracle khác, Pyth trực tiếp chọn lọc và thu thập data từ các đơn vị hàng đầu Crypto như Market maker, sàn giao dịch, tổ chức tài chính lớn,...

Pyth đã có hơn 110 Data Publishers, nổi bật có thể kể tới Binance, Jump Trading, Raydium,...

Khả năng cập nhật dữ liệu

Nhờ sử dụng cơ sở hạ tầng của Solana - top các blockchain Layer 1 có tốc độ nhanh nhất đồng thời với cơ chế tổng hợp và cập nhật liên tục, dữ liệu của Pyth sẽ được update mỗi 400ms. Đây là con số vô cùng ấn tượng và sẽ giúp cho tính chính xác của dữ liệu được cải thiện cũng như giảm đi độ trễ của ứng dụng DeFi.

Chưa kể Pyth còn cung cấp thông tin về Confidence (phạm vi giá của dữ liệu) rất chi tiết. Anh em chỉ cần truy cập vào Price Feeds rồi chọn bất kỳ cặp giao dịch nào là có thể xem được.

Điều này cho thấy sự thấu hiểu khách hàng của Pyth khi ưu tiên cung cấp thông tin rõ ràng. Từ đó nâng chuẩn quá trình đánh giá và sử dụng dữ liệu. Đây là việc không phải Oracle nào cũng làm được.

Số liệu rõ ràng qua Publisher Metrics

Pyth có phát hành Publisher Metrics - nơi cung cấp thông tin chi tiết về các data publishers. Chính những data publishers này cũng có thể theo dõi hiệu suất, tự đánh giá và cải thiện chất lượng dịch vụ của mình. 

Không những thế, delegators (người ủy quyền) được quyết định chính sách, phân bổ staking dựa vào thông tin của Publisher Metrics. Từ đó cải thiện độ chính xác của giá nhờ lựa chọn publishers uy tín. 

Đặc biệt, với các developers sử dụng dữ liệu từ Pyth, họ có thể đánh giá số liệu nhằm tối ưu hóa chiến lược Hedging. Ví dụ, nếu một publisher có mức độ tín nhiệm cao thì các dự án có thể sử dụng data đó cho chiến lược hedging hoặc các giao dịch quan trọng nhằm giảm thiểu rủi ro và gia tăng lợi nhuận.

Pyth ecosystem grants program

Hiện tại (27/8/2024), Pyth Network đang có chương trình “Ecosystem Grants” với pool thưởng lên tới 50 triệu token $PYTH. Mục tiêu của event này là để khuyến khích cộng đồng chia sẻ ý tưởng và đóng góp vào sự phát triển của mạng lưới.

Cụ thể, sẽ có ba đối tượng nhận tài trợ:

• Community Grants: Có vai trò tạo động lực cho cộng đồng trong việc sáng tạo nội dung, tham gia vào các cuộc thảo luận mang tính xây dựng
• Research Grants: Được xây dựng để khuyến khích các chuyên gia  trong mảng kinh doanh, thương mại Web3, giáo dục cộng đồng,... từ đó phát triển, cải thiện chất lượng của Pyth Network.
• Developer Grants: chủ yếu dành cho các developers có kỹ năng, kinh nghiệm xây dựng và phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng blockchain

Từ chương trình trên, ta có thể thấy được đội ngũ của Pyth rất quan tâm đến việc phát triển hệ sinh thái bền vững. Không những thế, họ còn biết cách tạo động lực để các thành phần liên quan hào hứng đóng góp xây dựng hệ thống.

Cơ chế hoạt động Pyth Network

Cơ chế hoạt động của Pyth Network không quá phức tạp và được vận hành bởi ba thành phần sau:

Data Providers (Nhà cung cấp dữ liệu)

Data Providers là các nhà cung cấp dữ liệu thông tin tài sản Crypto. Để đảm bảo tính phi tập trung và đa dạng, Pyth cho phép nhiều tổ chức uy tín như sàn giao dịch, quỹ,... tham gia vào đóng góp dữ liệu.

Mỗi Data Provider sẽ cung cấp giá và Confidence (phạm vi giá có thể di chuyển) cho từng cặp giao dịch khác nhau. 

Ví dụ một bên có địa chỉ đuôi là “6xDCV” cung cấp giá AAVE là 129,489 USD với khoảng tin cậy ±0,062 USD. Điều này có nghĩa là giá thực tế của AAVE có thể nằm trong khoảng từ 129,427 USD đến 129,551 USD.

Pyth Protocol

Pyth Protocol có nhiệm vụ kết hợp dữ liệu của các nhà cung cấp để tạo ra mức giá chính xác với độ cập nhật nhanh nhất. 

Và quá trình trên được thực hiện tại Pyth Net (bộ phận tổng hợp dữ liệu), cụ thể như sau:

• Aggregation Mechanism là cơ chế tổng hợp diễn ra mỗi 400ms nhằm đảm bảo cập nhật giá liên tục và kịp thời
• Message Buffer là nơi lưu trữ tạm thời các dữ liệu 
• Trong Pyth Net, các Validators không trực tiếp tổng hợp giá. Nhưng họ tham gia vào việc đảm bảo các khối chứa dữ liệu giá từ Message Buffer được xử lý và ghi lại một cách chính xác trên blockchain
• Sau đó, Wormhole sẽ đóng vai trò như một cầu nối giúp kết quả tổng hợp từ Pyth Protocol đến tay Data users

Data users

Data users (người dùng dữ liệu) có thể truy cập hoặc tích hợp thông tin giá từ các Pyth Price Feeds.

Ngoài ra, kiến trúc Pull Oracle sẽ giúp Pyth tiết kiệm hơn so với mô hình Push Oracle truyền thống. Vì chỉ khi nào cần, dApps mới phải trả phí gas để nhận dữ liệu giá.

Đội ngũ phát triển

• Marc Tillement (Director Pyth Data Association): Trước khi giữ vai trò giám đốc của Pyth Data Association anh đã có gần 3 năm làm marketing tại Guerbet Asia Pacific Ltd - tập đoàn dược phẩm toàn cầu.
• Giulio Alessio (Head of Operations): Hiện Giulio đang giữ vai trò giám đốc vận hành tại Pyth Data Association. Trước đó, anh có kinh nghiệm làm việc ở một số tổ chức tài chính như Oval Money, ETX Capital,...
• Yanis Kheddouci (Design Lead): Anh đã có 7 năm kinh nghiệm trong ngành design vậy nên cũng dễ hiểu khi các thiết kế của Pyth đều được đầu tư tỉ mỉ, đẹp mắt.

Tuy nhiên cá nhân mình không đánh giá quá cao kinh nghiệm và chuyên môn của đội ngũ này. Bởi các công ty, tổ chức mà họ từng tham gia hầu như không có gì nổi bật.

Cố vấn 

• Updating…

Nhà đầu tư

Pyth Network đã huy động được vốn qua hai vòng, cụ thể:

• Tháng 1/2022, trong vòng Private, Pyth đã gọi vốn thành công từ các quỹ đầu tư tên tuổi trong thị trường Crypto như Jump Trading, DWF Labs,... Tuy nhiên số tiền và mức giá đầu tư vẫn chưa được dự án công bố.
• Ngày 5/12/2023, Pyth Network nhận được sự đầu tư của  Multicoin Capital, Delphi Digital,... ở vòng Strategic.

Đối tác

Pyth có hơn 394 đối tác ở cả DeFi và thị trường truyền thống với đa dạng lĩnh vực. Ví dụ như Sony Group, Castle Island Ventures, TradingView Jane Street, Startale Lab, AAVE, Injective, Synthetix, Drift,...

Theo Pyth Network, dự án đã liên tục kết hợp và tăng hơn 7,4% tổng số lượng partners chỉ trong vòng 1 tháng vừa qua (tháng 8/2024). 

Trong đó một số cái tên mới nhất có thể kể đến như ApolloX (sàn giao dịch phái sinh), AgentFi (nền tảng quản lý tài sản),…

Chương trình Airdrop

Chương trình airdrop của Pyth lên tới 600 triệu token $PYTH (chiếm 6% tổng cung) và có 90.000 ví hợp lệ. Điều kiện nhận thưởng như sau:

• Người dùng DeFi tham gia các dApps sử dụng dữ liệu Pyth.
• Có role chính thức trên Discord hoặc sở hữu NFT của Pyth
• Các dApps sử dụng dữ liệu Pyth

Có thể nói, Pyth khá hào phóng khi sẵn sàng chi mạnh trong việc airdrop cho người dùng, còn chưa kể điều kiện nhận thưởng cũng không quá khó khăn. Một lần nữa, điều này chứng tỏ dự án Oracle này rất coi trọng việc xây dựng và mở rộng cộng đồng.

Pyth Network Tokenomics 

Token Key Metrics

• Token Name: Pyth Network 
• Ticker: PYTH
• Blockchain: Solana
• Contract: HZ1JovNiVvGrGNiiYvEozEVgZ58xaU3RKwX8eACQBCt3
• Loại token: Gorvernance, staking, reward
• Token supply:  10,000,000,000 PYTH
• Circulating supply: 3,624,988,814 PYTH
• Giá token (28/8/2024): 0,28 USD
• Market cap (28/8/2024): 1,021,588,743 USD
• TGE: 20/11/2023

Token Allocation

Từ biểu đồ phân bổ token trên, ta có thể thấy rất rõ việc chú trọng xây dựng và phát triển cộng đồng của Pyth khi dành đến 52% nguồn cung cho Ecosystem Growth. Pyth còn có thêm 22% tương ứng 2,2, tỷ $PYTH để thưởng cho các Publishers. Từ đó khuyến khích họ cung cấp dữ liệu chính xác hơn, giúp cho hệ sinh thái của Pyth trở nên ổn định, mượt mà.

Ngoài ra, mục airdrop (Community and Launch) chiếm 6% tổng cung của Pyth. Và 20% còn lại sẽ được phân bổ đều cho Private Sales và Protocol Development.

Token Release Schedule

Trong giai đoạn đầu (tháng 11 năm 2023), nguồn cung lưu hành của Pyth là 1.500.000.000 $PYTH, xấp xỉ khoảng 15% tổng cung. Số lượng cụ thể cho từng mục:

• Publisher Rewards: 50 triệu PYTH
• Ecosystem Growth: 700 triệu PYTH
• Protocol Development: 150 triệu PYTH
• Community and Launch: 600 triệu PYTH

Phần token còn lại (85%) sẽ được chia đều và mở khóa sau 6, 18, 30 và 42 tháng tính từ ngày 20/11/2024.

Token Use Cases

PYTH là token native của Pyth Network, được sử dụng vào những mục đích như:

• Governance: Tham gia vào quản trị mạng lưới như đề xuất, bỏ phiếu cho các thay đổi, nâng cấp,... 
• Staking: thực hiện Staking để bảo vệ mạng lưới và nhận thưởng
• Reward: Phần thưởng để khuyến khích người dùng và các nhà phát triển tham gia

Giao dịch và lưu trữ PYTH ở đâu?

PYTH hiện đã có mặt trên rất nhiều sàn giao dịch như: Binance, Bybit, OKX, Bitget. Vậy nên anh em có thể mua và sở hữu trực tiếp tại các sàn trên. 

Roadmap 

Updating…

Liệu Pyth Network có thể đánh bại Chainlink?

Pyth Network và Chainlink đều là những dự án tiên phong trong lĩnh vực oracle nhưng để xác định liệu Pyth có thể "đánh bại" Chainlink hay không, chúng ta cần xem xét một số yếu tố sau đây.

Mạng lưới và cộng đồng 

Chainlink hiện đang có mạng lưới đối tác và cộng đồng rất lớn. Theo dữ liệu từ DefiLlama, Chainlink đã cung cấp dữ liệu cho 402 giao thức, trong khi đó Pyth mới chỉ đạt được con số là 206. Còn chưa kể mức TVS (Total value secured) của Chainlink lên tới 22,1 tỷ USD. Tức cao gấp 4 lần so với con số 5,2 tỷ USD của Pyth.

Tuy nhiên, nếu so về số mạng lưới sử dụng dịch vụ thì Pyth lại chiếm lợi thế so với Chainlink. Bởi hiện nay Chainlink mới chỉ hỗ trợ 19 mạng lưới blockchain. Còn số mạng lưới mà Pyth đã kết hợp lên tới 61 chain. Ngay cả các mạng lưới chưa phổ biến như Kakarot hay Tabi cũng được Pyth tích hợp gần đây

Chất lượng và độ tin cậy của dữ liệu

Pyth Network cung cấp dữ liệu với mức độ tin cậy cao nhờ việc cung cấp thông tin rõ ràng về confidence (phạm vi giá của dữ liệu). 

Từ đó người dùng đánh giá được mức độ chính xác. Mình nói vậy không có nghĩa là các dữ liệu Chainlink cung cấp không đáng tin, chỉ là việc không công khai chỉ số confidence sẽ gây ra bất tiện hơn. Ngoài ra, việc liên tục cập nhật dữ liệu cũng là một điểm mạnh của Pyth so với Chainlink.

Đây cũng chính là lợi thế trong các sự kiện thiên nga đen (black swan). Ví dụ trong như cú sập Terra Luna vào tháng 5/2022, cứ mỗi 2 đến 20 giây Pyth lại cập nhật giá một lần. 

Còn Chainlink lại có cơ chế “circuit breaker” dừng cập nhật giá của một tài sản nếu nó xuống dưới 0,1 USD, dẫn tới một số giao thức sử dụng dữ liệu của Chainlink bị ảnh hưởng trực tiếp.

Nguồn cung cấp dữ liệu

Pyth sử dụng dữ liệu của bên thứ nhất như các sàn giao dịch, tổ chức tài chính,....Vậy nên Pyth sẽ đảm bảo được tính minh bạch và độ tin cậy cao hơn vì dữ liệu được thu thập không phải qua bước xử lý hoặc tổng hợp từ bên thứ ba.

Còn Chainlink lại chủ yếu lấy dữ liệu từ các đơn vị tổng hợp như BraveNewCoin, CoinMarketCap và CoinGecko,... Điều này làm cho độ tin cậy sẽ bị giảm đi, tuy nhiên, nó lại thích hợp với các ứng dụng cần sự linh hoạt và phạm vi dữ liệu rộng.

Tóm lại, dù Pyth Network đang có những lợi thế riêng biệt và tiềm năng để trở thành một đối thủ đáng gờm nhưng để đánh bại Chainlink tại thời điểm bây giờ thì là điều không thể. Pyth cần tiếp tục mở rộng mạng lưới, cải thiện công nghệ và thu hút thêm nhiều đối tác hơn nữa. Vì Chainlink cũng có nhiều bước cập nhật nâng cấp đồng thời tích hợp mô hình RWA rất trendy. 

Cuộc chiến này hãy để thời gian trả lời vậy!

Lời kết

Trên đây là thông tin về dự án Pyth Network, một trong những dự án hàng đầu mảng Oracle của thị trường Crypto.

Không chỉ mang lại nguồn dữ liệu chất lượng cao, khả năng cập nhật nhanh chóng, Pyth còn liên tục phát triển cộng đồng thông qua chương trình Ecosystem Grants và airdrop rất hợp lý. Từ đó thu hút sự tham gia của các nhà phát triển hay người dùng mới đồng thời khuyến khích sự sáng tạo và phát triển trong hệ sinh thái.

Theo quan điểm của mình, Pyth là một dự án có sự đầu tư bài bản, chỉn chu trong từng sản phẩm/dịch vụ. Các thông số đều được nền tảng này công khai rõ ràng, từ đó đem đến sự minh bạch cho cả người sử dụng và nhà đầu tư.

Qua bài viết này, anh em đánh giá thế nào về Pyth Network? Hãy chia sẻ quan điểm xuống dưới để cùng thảo luận với thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN nhé! 

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!