Hệ sinh thái Solana đã có sự trở lại mạnh mẽ từ cuối năm 2023. Tính đến tháng 07/2024, TVL của Solana đã đạt 5,5 tỷ USD ghi nhận mức tăng trưởng 2100% so với cùng kỳ năm ngoái. Nổi bật trong đó là dự án DEX đã thu hút đáng kể lượng TVL về hệ sinh thái chính là Raydium. 

Hoạt động từ năm 2021, cánh chim đầu đàn Raydium đã đạt được những thành công nhất định khi từng sở hữu TVL lên tới 2,2 tỷ USD. Một con số rất khủng mà bất  cứ sàn DEX nào cũng mong muốn đạt được.

Vậy cụ thể mô hình Raydium (RAY) là gì? AMM này đang sở hữu những sản phẩm DeFi nào nổi bật? Anh em hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Raydium là gì?

Raydium (RAY) là một DEX AMM (Automated Market Maker) được xây dựng trên hệ sinh thái blockchain Solana, nhằm tận dụng các ưu điểm và chi phí rẻ và tốc độ nhanh của mạng này. Dự án ra đời vào tháng 3/2021, tại thời điểm đó, Raydium được kỳ vọng là đầu tàu thu hút toàn bộ thanh khoản DeFi cho hệ sinh thái Solana. Dự án từng có TVL đạt 2,2 tỷ USD ngày 16/11/2021. 

Tuy nhiên, sự kiện phá sản của sàn giao dịch FTX đã dẫn đến tình trạng bán tháo mọi token trên hệ Solana, kéo theo hệ lụy là lượng lớn TVL bốc hơi khỏi hệ sinh thái.

Một trong những cái tên bị ảnh hưởng mạnh mẽ nhất chính là Raydium. Cho tới tháng 08/2024, sau một thời gian dài hồi phục, Raydium vẫn giữ được TVL tốt trên 1 tỷ USD và tiếp tục giữ vị trí top đầu mảng DEX Solana.  

Cập nhật tình hình Raydium

Hồi tháng 12/2023, Raydium chỉ có TVL vỏn vẹn 134 triệu USD, doanh thu đạt $67.000. Sau đó đã tăng vượt bậc lên mức TVL 1,26 tỷ USD và doanh thu là $92.000 vào tháng 07/2024, ghi nhận mức tăng trưởng TVL là 840%.

Ngoài ra, số lượng holder RAY đạt 181,791 theo cập nhật của Solscan vào ngày 20/08/2024.

Tỉ lệ Revenue/Fee được duy trì ở mức 11-12% cho thấy Raydium đang có một mô hình kinh doanh khá ổn. Điều này đến từ việc nền tảng liên tục cập nhật các mức phí giao dịch linh hoạt cho CLMM pools.

Đặc điểm nổi bật của Raydium

• Sản phẩm đa dạng: Raydium có bộ sản phẩm vô cùng đa dạng từ Trade, Yield, Pool và AcceleRaytor,... gần như đáp ứng được mọi nhu cầu cơ bản của người dùng DeFi.
• Phí giao dịch rẻ với tốc độ nhanh: Tận dụng được những ưu điểm blockchain Solana so với các mạng lưới khác, traders được sử dụng các dịch vụ với mức phí khá thấp đối với AMM (AMM v3) là 0,25%.
• Pool thanh khoản: Raydium cho phép Liquidity Providers (LPs) cung cấp thanh khoản và nhận được phần thưởng của dự án. Khi thanh khoản dồi dào,  các traders sẽ giao dịch với độ trượt giá thấp và nhanh hơn.
• Liên tục cải thiện UI: So với V2, phiên bản V3 đã tích hợp thêm biểu đồ giá token. Điều này giúp người dùng quan sát giao dịch một cách trực quan hơn. Ngoài ra, độ mượt cũng đã được cải thiện đáng kể.  

Các sản phẩm của Raydium

Swap

Tính năng Swap cho phép người dùng giao dịch các cặp tài sản trong hệ sinh thái của Solana. Bạn có thể trao đổi đa dạng token trong mạng lưới này.

Ví dụ trên đây là cặp giao dịch SOL/USDC. Phần hiển thị bên phải màn hình bao gồm thông tin cặp giao dịch, số lượng, mức trượt giá. Hệ thống sẽ tự động tính toán để ra được kết quả tốt nhất cho người dùng. 

Bên trái màn hình là đồ thị cặp SOL/USDC được nâng cấp. Dưới đây là một vài lưu ý khi giao dịch

• Minimum Received: Số lượng token tối thiểu nhận được sau giao dịch.
• Price Impact: Sự chênh lệch giá thực hiện và giá thị trường. 
• Slippage Tolerance: Mức chênh lệch giá tối đa mà người dùng chấp nhận cho giao dịch.

Ngoài ra, bạn có thể tăng khả năng giao dịch thành công cho từng lần sử dụng bằng việc chọn “Turbo” hay mức độ ưu tiên giao dịch.

Liquidity

Raydium hiện đang sử dụng cơ chế cung cấp thanh khoản tập trung hay Concentrated Liquidity Market Maker (CLMM) cho các pools của mình. 

Điểm nổi bật CLMM so với AMM nằm ở việc cho phép LPs cung cấp thanh khoản các cặp token tại một khoảng giá cụ thể. Từ đó thúc đẩy độ hiệu quả về vốn và giúp traders giảm trượt giá khi giao dịch. 

Sau đây mình sẽ hướng dẫn bạn tham gia cung cấp thanh khoản trên Raydium.

Bước 1: Truy cập: https://raydium.io/liquidity-pools/, màn hình chính của bạn sẽ hiện như ảnh dưới. 

Bước 2: Kết nối ví và chọn cặp giao dịch bạn muốn cung cấp thanh khoản, trong trường hợp này mình sẽ lấy ví dụ cặp SOL-USDC. Nhấn “Deposit” 

Bước 3: Thiết lập giá bằng dấu “+”, “-” hoặc kéo tay cho các khu vực bạn muốn cung cấp thanh khoản. Sau đó, nhập số tiền ở phần bên phải màn hình. Hoàn tất thao tác bằng cách click “Enter Token Amount” 

Ngoài việc tham gia cung cấp thảnh khoản pools có sẵn, bạn có thể tự tạo ra pool của riêng mình. Các tạo pool như sau:

Bước 1: Truy cập vào trang web Liquidity Pools và chọn phần “Create" 

Bước 2: Nhấp vào “Concentrated Liquidity” và chọn “Continue”

Bước 3: Lựa chọn cặp token muốn tạo Pool, sau đó cài đặt mức fee mong muốn. Phí được chọn là số tiền mà người dùng sẽ trả để giao dịch cặp tiền. Các LPs kiếm được 100% từ emissions và 84% từ phí giao dịch, số còn lại được sử dụng với mục đích buy back RAY (12%) và kho bạc (4%).

Dưới đây là 4 mức phí cơ bản cho các cặp giao dịch: 

• 0,01% - Phù hợp cho tài sản ổn định.
• 0,05% - Phù hợp cho các cặp tài sản rất ổn định (pegged-assets) và khối lượng lớn.
• 0,25% - Phù hợp cho hầu hết các cặp token. 
• 1% - Phù hợp cho các cặp tài sản khác biệt (exotic)

Bước 4: Chọn mức giá “Initial Price" và khoảng giá token trong phạm vị cung cấp thanh khoản.  

Portfolio

Portfolio là nơi kiểm tra các vị thế giao dịch mà bạn đang sở hữu. Bên trên là màn hình dashboard thể hiện các thông tin như tổng tài sản, lợi nhuận giao dịch.

Staking 

Staking là sản phẩm dành cho nhà đầu tư nắm giữ token RAY, khi tham gia staking bạn nhận được lãi suất APR cho khoản gửi của mình. Theo số liệu mới nhất ngày 12/8/2024, tổng số liquidity RAY đạt 61 triệu USD. Để thực hiện staking, bạn tiến hành các thao tác như sau:

Bước 1: Truy cập: https://raydium.io/staking/. Màn hình hiển thị đầy đủ thông tin về token như APR, tổng số thanh khoản có sẵn. 

Bước 2: Nhập số lượng RAY muốn staking, sau đó chọn “Stake RAY" và chọn hoàn thành. 

Khi muốn bỏ stake, bạn nhập số lượng RAY và chọn “Unstake RAY"

AcceleRaytor

AcceleRaytor là nơi các dự án mới huy động vốn từ người dùng, ươm mầm để chuẩn bị phát hành token. Raydium sẽ tạo các pool và cho phép người dùng có cơ hội tham gia mua token sale. 

Tính từ lúc khởi chạy đến nay, AcceleRaytor đã hỗ trợ được 21 dự án với pool huy động cuối cùng vào tháng 04/2022. Tính tới tháng 08/2024, Raydium chưa cập nhật thông báo mới về các hoạt động AcceleRaytor.

Đội ngũ phát triển 

Team

Raydium được phát triển bởi đội ngũ ẩn danh và họ lấy bí danh có hậu tố là RAY, lần lượt AlphaRay, XRay, và GammaRay. Nhóm này tham gia DeFi vào cuối mùa xuân 2020, cùng nhau phát triển Raydium theo hướng AMM và công bố khởi chạy mainnet Raydium vào tháng 2/2021. 

Dưới đây là thông tin cơ bản về từng thành viên chủ chốt:

• AlphaRay: Phụ trách trong việc phát triển chiến lược kinh doanh và vận hành của dự án. 
• XRay: Anh là giám đốc công nghệ, phụ trách mảng phát triển sản phẩm và quản lý đội tech.
• GammaRay: Phụ trách truyền thông và marketing cho Raydium. 

Advisor

• Updating

Các nhà đầu tư & đối tác 

Thông tin nhà đầu tư

Hiện tại, Raydium vẫn chưa cập nhật các thông tin cụ thể về các vòng gọi vốn của dự án. Mình sẽ bổ sung khi dự án công bố. 

Thông tin đối tác 

Raydium hiện đang đối tác của Solana, MoonPay, Serum và WOO.

Raydium Tokenomics

Token Key Metrics

• Token Name: Raydium 
• Ticker: RAY
• Blockchain: BNB Chain, Solana 
• Token contract:
  • BNB Chain: 0x13b6A55662f6591f8B8408Af1C73B017E32eEdB8
  • Solana: 4k3Dyjzvzp8eMZWUXbBCjEvwSkkk59S5iCNLY3QrkX6R
• Loại token: BEP-20, SPL
• Total Supply: 555,000,000 RAY
• Initial Circulating Supply (6/8/2024): 263,575,087 RAY
• Giá hiện tại (6/8/2024): $1.34
• Market cap (6/8/2024): $352,521,366
• FDV (6/8/2024): $742,255,485
• TGE: 22/2/2021

Token Use Cases

RAY được sử dụng vào những mục đích như sau:

• Voting governance 
• Nhận thưởng khi tham gia staking RAY 
• Phần thưởng cho Liquidity Pools 

Token Allocation

555,000,000 RAY được phân bổ theo tỷ lệ như sau:

• Mining Reserve: 34%
• Partnership & Ecosystem: 30%
• Team: 20% 
• Liquidity: 8%
• Community & Seed: 6% 
• Advisors: 2%

Token Release Schedule

Một vài mục dự án chưa công bố chi tiết, mình sẽ cập nhật khi có thông tin mới nhất:

• Mining Reserve: Được trả dần trong vòng 3 năm kể từ khi TGE.
• Partnership & Ecosystem: Được trả dần trong vòng 3 năm kể từ khi TGE.
• Team: Khóa từ 1 năm đầu tiên, sau đó mở khoá dần trong 2 năm.
• Liquidity: Mở khoá hoàn toàn tại TGE.
• Community & Seed: Khóa 1 năm, sau đó mở khoá dần trong 2 năm.
• Advisors: Khoá 1 năm rồi mở dần trong 2 năm.

Giao dịch và lưu trữ token X ở đâu?

• Giao dịch: Hiện tại các bạn có thể giao dịch RAY ở các sàn giao dịch uy tín như: Binance, OKX, Gate.io, KuCoin, MEXC. 
• Lưu trữ: Lưu trữ tại ví Phantom, Solflare, MetaMask,...

Roadmap

Tính tới thời điểm hiện tại, Raydium đang chưa công bố thông tin về các bản cập nhật sắp tới của dự án. 

Nhận định cá nhân 

Trên đây là toàn bộ thông tin cơ bản về dự án Raydium, một trong những DEX đi đầu trong hệ sinh thái Solana. Raydium liên tục cải tiến và ra mắt các phiên bản mới để đáp ứng được nhu cầu người dùng, đơn cử như việc cải thiện UX/UI Raydium V3, cơ chế cung cấp thanh khoản tập trung CLMM,...

Các chỉ số về TVL, Fee và Revenue của Raydium vẫn rất tích cực. Điều này có thể lý giải bởi các giao dịch memecoin/shitcoin mạnh mẽ trên Solana vào đầu năm 2024.

Raydium đã đón đầu được dòng tiền chảy về hệ sinh thái Solana này. Tuy nhiên, dự án cần có các kế hoạch cụ thể trong tương lai để tiếp tục duy trì được phong độ của mình.

Bạn đánh giá Raydium như thế nào? Theo bạn, dự án này có thể tiếp tục giữ vững vị trí của mình trong hệ Solana không? Hãy để lại ý kiến của bạn ở phần bình luận phía dưới để cùng trao đổi với thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!