Tuy là một “tân binh” nhưng dự án Bitcoin Layer 2 (L2) Fractal Bitcoin đang gây sự chú ý trong thời gian gần đây. Fractal Bitcoin được phát triển bởi Unisat - nhà cung cấp ví Bitcoin nổi tiếng, và sử dụng hệ thống tính toán recursive virtualization độc đáo để mở rộng khả năng của Bitcoin.

Vậy Fractal Bitcoin (FB) là gì? Liệu nó có thể cạnh tranh với những giải pháp Bitcoin L2 hàng đầu hiện nay? Anh em hãy cùng TradCoinVN tìm hiểu thông qua bài viết này nhé!

Fractal Bitcoin (FB) là gì?

Fractal Bitcoin là một giải pháp mở rộng mạng lưới Bitcoin dựa trên mô hình tính toán blockchain recursive virtualization (ảo hóa đệ quy). Fractal được thiết kế nhằm tăng khả năng xử lý giao dịch mà vẫn giữ vững các nguyên tắc cốt lõi của Bitcoin.

Cụ thể hơn, thay vì thay đổi cấu trúc hoặc tạo ra các cơ chế đồng thuận mới, Fractal Bitcoin mở rộng mạng lưới bằng cách "ảo hóa" Bitcoin Core. Nghĩa là cho phép chạy nhiều phiên bản đồng bộ của Bitcoin trên các lớp khác nhau, tạo ra khả năng mở rộng vô hạn.

Fractal Bitcoin không phải là một hình thức chia tách (fork), mà dựa trên mã nguồn gốc Bitcoin (Bitcoin Core), sử dụng những yếu tố kỹ thuật đã tồn tại từ khi Bitcoin được tạo ra. Qua đó giữ nguyên tính toàn vẹn, sự đồng thuận chung và khả năng bảo mật của mạng lưới Bitcoin.

Phương pháp recursive virtualization của Fractal Bitcoin

Phương pháp recursive virtualization là điểm mấu chốt giúp Fractal Bitcoin có thể tăng khả năng mở rộng đến vô hạn mà vẫn giữ nguyên những giá trị của Bitcoin Core. Phương pháp này dựa trên hai yếu tố chính: ảo hóa Bitcoin Core (virtualization) và đệ quy thông qua nhiều lớp (recursive).

Ảo hóa Bitcoin Core

Ảo hóa Bitcoin Core được triển khai bằng cách đóng gói toàn bộ Bitcoin Core thành một gói phần mềm Blockchain Bitcoin Core (BCSP) để có thể triển khai độc lập. Từ đó cho phép chạy nhiều phiên bản của Bitcoin Core trên các lớp khác nhau, các lớp này gọi là "guest chain," với các đặc tính giống hệt như mạng lưới chính L1 (host chain).

Mỗi phiên bản BCSP (phiên bản của Bitcoin Core) hoạt động như một "chain phụ" L2, tuy độc lập nhưng vẫn giữ sự kết nối và đồng nhất với L1.

Đệ quy qua nhiều lớp

Fractal Bitcoin mở rộng mạng lưới Bitcoin theo mô hình đệ quy, trong đó mỗi phiên bản ảo hóa BCSP (instance BCSP) có thể tạo thêm các lớp blockchain mới. Cấu trúc fractal – nghĩa là một mô hình lặp lại liên tục ở mọi cấp độ – được sử dụng để đảm bảo tính đồng nhất và cân bằng ở mọi lớp của hệ thống.

Ví dụ, khi một instance BCSP được triển khai, nó có thể tiếp tục tạo ra các lớp ảo hóa khác. Những lớp mới này lại có khả năng mở rộng thêm nữa, tạo ra một mạng lưới có khả năng xử lý vô hạn mà không làm thay đổi cấu trúc cốt lõi của Bitcoin.

Cơ chế này rất khác so với các giải pháp mở rộng khác, chẳng hạn như với Ethereum, nơi các L2 hoạt động độc lập và không có sự nhất quán trực tiếp với L1. Tương tự như Lightning Network, giải pháp Bitcoin L2 này xử lý giao dịch off-chain với mục tiêu giảm phí và tăng tốc độ cho các giao dịch nhỏ, nhưng cũng không nhất quán trực tiếp với L1.

Những lợi ích của phương pháp recursive virtualization

• Mỗi instance BCSP của Fractal Bitcoin có thể chứa rất nhiều dữ liệu giao dịch, từ đó phân tán gánh nặng xử lý và giảm thiểu tắc nghẽn trên mạng chính L1. Hệ thống có khả năng mở rộng cả theo chiều ngang (thêm lớp mới) và chiều dọc (thêm sức mạnh tính toán).
• Instance BCSP hoạt động theo các quy tắc và cơ chế đồng thuận của Bitcoin Core, do đó đảm bảo duy trì sự đồng nhất với mạng chính L1. Điều này giúp tránh việc thay đổi hoặc xung đột khi mở rộng.
• Vì Fractal Bitcoin không thay đổi kiến trúc cơ bản của Bitcoin Core mà chỉ nhân rộng nó, nên tất cả các instance BCSP vẫn thừa hưởng khả năng bảo mật và độ tin cậy của Bitcoin.

Ưu điểm nổi bật của Fractal Bitcoin

Những ưu điểm nổi bật của Fractal Bitcoin bao gồm:

• Khả năng mở rộng vô hạn: Fractal Bitcoin sử dụng phương pháp đệ quy để tạo ra nhiều chain phụ instance BCSP, cho phép xử lý giao dịch và lưu trữ dữ liệu mà không bị giới hạn.
• Đảm bảo tính nhất quán: Mọi instance BCSP được triển khai dựa trên Bitcoin Core, đảm bảo tất cả giao dịch đều được thừa hưởng tính nhất quán và an ninh từ mạng chính L1.
• Tăng cường bảo mật: Phương pháp ảo hóa giúp Fractal Bitcoin bảo vệ và phân tán rủi ro, kết hợp với cơ chế merged mining (khai thác hợp nhất) để nâng cao khả năng chống lại các cuộc tấn công.
• Dễ sử dụng và tùy chỉnh linh hoạt: Các nhà phát triển dễ dàng tạo ra và tùy chỉnh các phiên bản của instance BCSP để xây dựng nhiều ứng dụng khác nhau trên cùng một nền tảng Fractal Bitcoin.
• Dễ dàng tích hợp: Fractal Bitcoin tương thích với các hạ tầng hiện có trong hệ sinh thái Bitcoin, giúp các ví hoặc ứng dụng Bitcoin  khác dễ dàng kết nối với instance BCSP.
• Giảm phí giao dịch: Nhờ khả năng phân tán gánh nặng giao dịch cho L1, Fractal Bitcoin giúp giảm phí và tắc nghẽn mạng lưới.
• Tăng tốc độ giao dịch: Với khả năng xác nhận giao dịch nhanh, dưới 60 giây hoặc ít hơn, Fractal Bitcoin giúp nâng cao trải nghiệm người dùng.
• Hỗ trợ các ứng dụng phức tạp: Nhờ khả năng lưu trữ và xử lý mạnh mẽ, Fractal Bitcoin tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các ứng dụng như NFT, game, DeFi và các giao thức blockchain phức tạp khác.

Các trường hợp sử dụng thực tế của Fractal Bitcoin

Với giải pháp độc đáo và mới mẻ, Fractal Bitcoin có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, chẳng hạn như:

• NFT và Ordinals: Các instance BCSP được thiết kế tối ưu cho việc phát triển và quản lý NFT và các giao thức Ordinals, cho phép người dùng tạo, giao dịch và lưu trữ các tài sản kỹ thuật số mà không bị hạn chế dung lượng.
• Web3 Gaming: Với khả năng xử lý giao dịch nhanh và linh hoạt, Fractal Bitcoin hỗ trợ triển khai các game Web3 với đầy đủ hệ thống thanh toán, quản lý tài sản và các yếu tố tương tác social.
• Smart contract: Fractal Bitcoin hỗ trợ smart contract, do đó không cần đến các nền tảng bên ngoài như Ethereum.
• SocialFi: Các nền tảng Social có thể tận dụng Fractal Bitcoin để lưu trữ và quản lý nội dung người dùng, cũng như xử lý các giao dịch một cách nhanh chóng, an toàn và hiệu quả.
• Metaverse: Fractal Bitcoin cung cấp cơ sở hạ tầng cho các thế giới ảo và metaverse, cho phép người dùng thực hiện giao dịch, quản lý tài sản ảo và tương tác trong không gian ảo một cách mượt mà.
• DeFi: Fractal Bitcoin hỗ trợ hiệu quả cho các dApp liên quan đến Lending, DEX, staking & restaking, nhờ khả năng xử lý và quản lý hiệu quả các giao dịch phức tạp.
• Cung cấp tính năng bảo mật: Fractal Bitcoin rất phù hợp để sử dụng cho các ứng dụng yêu cầu tính bảo mật cao, chẳng hạn như Crypto wallet, data storage,...

Sự khác biệt của Fractal Bitcoin so với các Bitcoin L2 khác

Fractal Bitcoin sở hữu những ưu điểm khác biệt và vượt trội so với các giải pháp Bitcoin L2 khác, điều này được thể hiện qua những khía cạnh sau đây:

Cơ chế mở rộng

• Fractal Bitcoin: Sử dụng phương pháp recursive virtualization, tạo ra nhiều chain phụ instance BCSP vận hành song song với chain chính, cho phép khả năng mở rộng vô hạn mà vẫn duy trì tính nhất quán với Bitcoin L1.
• So sánh với Merlin Chain: Merlin Chain sử dụng các sidechain hoạt động độc lập với chain chính và yêu cầu sự đồng thuận riêng, không bảo đảm tính nhất quán trực tiếp với Bitcoin L1.

Tính linh hoạt

• Fractal Bitcoin: Cho phép sử dụng và tùy chỉnh dễ dàng các instance BCSP, giúp tạo ra sự linh hoạt trong việc triển khai ứng dụng và quản lý tài nguyên. Mỗi instance có thể được thiết lập cho nhiều trường hợp sử dụng cụ thể như Ordinals, NFT, DeFi,...
• So sánh với B² Network: Tập trung vào việc cung cấp các giải pháp nhanh và rẻ, nhưng thiếu tính linh hoạt trong việc sử dụng các tài nguyên.

Khả năng ứng dụng

• Fractal Bitcoin: Hỗ trợ nhiều loại ứng dụng khác nhau, từ NFT, Ordinals, đến Web3 gaming, metaverse, DeFi,... Nó cho phép lưu trữ, tính toán và quản lý smart contract trên nhiều lớp.
• So sánh với Stacks: Stacks xây dựng cơ sở hạ tầng và hệ thống đồng thuận riêng (Proof of Transfer - PoX), làm tăng độ phức tạp trong việc triển khai ứng dụng, khó đạt được khả năng hỗ trợ đa lĩnh vực như Fractal Bitcoin.

Tính bảo mật và phi tập trung

• Fractal Bitcoin: Cung cấp tính bảo mật cao nhờ việc sử dụng trực tiếp cơ chế đồng thuận của Bitcoin và hỗ trợ merged mining để gia tăng cường an ninh cho các instance BCSP.
• So sánh với Mezo Network: Tập trung cải thiện bảo mật cho các dApp nhưng có thể gặp phải những thách thức trong việc bảo đảm an toàn cho giao dịch khi, nhất là trong quá trình mở rộng.

Khả năng tương tác tài sản

• Fractal Bitcoin: Sử dụng cơ chế Elevator giúp chuyển tài sản dễ dàng giữa L1 và các L2, không cần phải sử dụng cầu nối (bridge) phức tạp.
• So sánh với Bitlayer: Tập trung vào việc tạo ra các lớp tính toán và lưu trữ dữ liệu, nhưng vẫn phụ thuộc vào các giao thức trung gian để chuyển tài sản giữa các lớp khác nhau.

Đội ngũ phát triển

Hiện tại, Fractal Bitcoin chưa công bố thông tin về các thành viên trong đội ngũ phát triển, mình sẽ cập nhật ngay khi có info mới nhất từ dự án.

Các nhà đầu tư

Hiện tại, Fractal Bitcoin chưa công bố thông tin về huy động vốn đầu tư, mình sẽ cập nhật ngay khi có info mới nhất từ dự án.

Fractal Bitcoin Tokenomics

Token Key Metrics

• Token Name: Fractal Bitcoin
• Ticker: FB
• Blockchain: Bitcoin
• Contract: Updating
• Total Supply: 106M FB
• Max Supply: 210M FB
• Initial Circulating Supply (21/9/2024): 1.98M FB
• Giá hiện tại (21/9/2024): 17$
• Market cap (21/9/2024): 33.7M$
• FDV: 3.6M
• TGE: 12/9/2024

Token Use Cases

Các use case của FB bao gồm:
 

• Phần thưởng cho miner
• Tài trợ cho các hoạt động phát triển dự án

Token Allocation

Tỷ lệ phân bổ FB như sau:

• Proof-of-Work Mining: 50%
• Community Grants: 10%
• Core Contributors: 15%
• Advisor: 5%
• Pre-sale: 5%
• Treasury: 15%

Token Release Schedule

Lịch vesting FB:

• Proof-of-Work Mining: Phân phối theo tốc độ đào của miner.
• Community Grants: Phân bổ cho 10 năm, tối đa 1% mỗi năm.
• Core Contributors: Lock 7 tháng từ TGE, sau đó unlock tuyến tính trong 12 tháng tiếp theo.
• Advisor: Unlock trong vòng 5 năm, tối đa 1% mỗi năm.
• Pre-sale: Lock 7 tháng từ TGE, sau đó unlock tuyến tính trong 12 tháng tiếp theo.
• Treasury: 15%. Phân bổ cho 10 năm, tối đa 1.5% mỗi năm.

Nhận xét cá nhân về tokenomics & lịch vesting

Nhìn chung, Fractal Bitcoin thiết kế một tokenomics theo tiêu chuẩn chung của thị trường, các nhóm token sale, team & advisor đều có tỷ lệ phần bổ không quá cao (dưới 15%) và chỉ được unlock sau ít nhất 7 tháng tính từ TGE.

Do đó, FB sẽ không chịu áp lực xả trong giai đoạn mới list sàn. Tuy nhiên, nếu quan tâm đến dự án này thì anh em vẫn cần xem xét kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư.

Mua và nắm giữ FB ở đâu?

• Token FB hiện đang được listing trên các sàn Gate, Mexc, Lbank, CoinEx,...
• Token FB có thể được lưu trữ trên các ví sàn hoặc các ví Bitcoin như Unisat, Ordinals wallet, OKX Web3 wallet.

Road map

Dự án chưa công bố lộ trình phát triển chính thức cho giai đoạn tiếp theo, mình sẽ cập nhật sớm nhất ngay khi có thông tin.

Các dự án tương tự

Một số dự án tương tự làm cùng mảng Bitcoin L2 như Fractal Bitcoin có thể kể đến như:

• Merlin Chain (MERL)
• SatoshiVM (SAVM)
• B² Network
• Mezo Network
• Build on Bitcoin (BOB)
• Stacks (STX)
• Bitlayer

Tổng kết

Fractal Bitcoin là một giải pháp Bitcoin L2 khá đặc biệt, nổi bật với giải pháp mở rộng Bitcoin mạnh mẽ và linh hoạt với 2 cơ chế tiên tiến: Recursive virtualization và Merged mining.

Fractal Bitcoin không chỉ mở ra tiềm năng vô hạn cho việc phát triển các dApp, NFT, hay Ordinals mà còn bảo đảm an toàn và bảo mật bằng cách duy trì cơ chế đồng thuận của mạng chính L1. Tóm lại, Fractal Bitcoin hứa hẹn sẽ đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của hệ sinh thái Bitcoin trong tương lai.

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!