Crypto là thị trường có tốc độ đào thải cao. Các dự án cũ với hướng phát triển lối mòn sẽ “bay màu” chỉ sau một chu kỳ 4 năm. Rất nhiều dự án từ các giao thức hoạt động đơn giản hay thậm chí là các blockchain Layer 1 (L1) gọi vốn hàng chục, trăm triệu đô cũng phải chịu cảnh bị loại khỏi market.

Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều dự án liên tục thay đổi, sáng tạo các giải pháp/dịch vụ để thích nghi linh hoạt với market. Nổi bật nhất thời chính là Sui - một trong những blockchain đáng chú ý trong Q3/2024 với màn trình diễn đầy ấn tượng của mình.

Không vòng vo nữa, chúng ta sẽ cập nhật toàn bộ về hệ sinh thái Sui trong giai đoạn gần đây nhất. Liệu Sui có đủ lực để cạnh tranh thị phần ngách L1 hay không? Những động lực nào sẽ giúp Sui tiếp tục tăng trưởng trong tương lai sắp tới? Hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây!

Sơ lược về Sui

Sui là một trong những blockchain L1 đầu tiên sử dụng ngôn ngữ lập trình Move ra mắt thị trường crypto, sau Aptos. Dự án này phát triển với nhiều điểm mạnh về công nghệ, giúp Sui trở nên nổi bật và khác biệt so với nhiều L1 đang bão hoà ngoài kia.

Một số công nghệ được Sui ứng dụng vào blockchain của mình có thể nhắc đến như:

• Parallel Execution (Thực thi song song): Giúp giao dịch trên Sui luôn được xử lý nhanh nhất, giảm tắc nghẽn mạng lưới & phí gas cao.
• zkLogin: Đơn giản hóa quá trình người dùng cuối sử dụng các ứng dụng trên L1 Sui.
• Ngôn ngữ lập trình Move: Giúp Sui trở có tính bảo mật cao hơn để bảo vệ mạng lưới và người dùng của mình. Đồng thời giúp L1 này đạt được hiệu suất cạnh tranh và độ trễ thấp.

Tình hình phát triển của hệ Sui

Tăng trưởng đường giá

Sui từng bị người dùng đánh giá tiêu cực và liên tục FUD khi có màn trình diễn vô cùng thất vọng kể từ sau khi listing Binance ngày 23/05/2023.

Tuy nhiên, đường giá thường được xem là công cụ marketing hiệu quả nhất của thị trường crypto. Sui đã tăng mạnh sau cú crash vào ngày 05/08/2024, giá token SUI hồi hơn 280% từ 0.47$ lên 1.78$ (tháng 09/2024). Điều này đã giúp cho Sui nhận được rất nhiều sự chú ý và kéo làn sóng fomo quay trở lại hệ sinh thái.

TVL lập đỉnh mới

TVL là thước đo “sức khỏe" của mọi hệ sinh thái blockchain, khi nó thường tăng đồng pha với giá native token các L1. TVL của Sui bắt đầu tăng trưởng mạnh ngày 08/08/2024, từ mức đáy 384 triệu USD lên 970 triệu USD tương đương mức tăng 152%. Đây cũng chính là mốc ATH TVL toàn bộ DeFi trên Sui.

Nhờ mức tăng trưởng này, Sui đã vượt mặt đối thủ Aptos với chỉ hơn 500 triệu USD TVL. Sự phát triển về TVL được đóng góp bởi hơn 30 dự án lớn nhỏ. 

Các giao thức DeFi trên Sui cũng đã ghi nhận mức phát triển ấn tượng trong 30 ngày qua, nổi bật với một số cái tên nổi bật như BlueMove DEX (+1074%), Haedal Protocol (+358%), Sparkling Finance (+127%).

Tính tới tháng 09/2024, DeFi Sui có thêm nhiều protocol sở hữu TVL hơn 100 triệu USD, trong đó gồm:

• Navi Protocol (mảng Lending): TVL 348.59 triệu USD
• Cetus (mảng DEX): TVL 169.91 triệu USD
• Scallop Lend (mảng Lending): TVL 162.35 triệu USD
• Suilend (mảng Lending): TVL 162.1 triệu USD

Dòng tiền Stablecoin dương

Stablecoin cũng là một chỉ số quan trọng để đo lường dòng tiền chảy vào một hệ sinh thái. Tổng vốn hoá stablecoin của Sui đạt 429.19 triệu USD, tương đương ½ tổng TVL cả hệ. 

Đặc biệt, lượng stablecoin này đang có xu hướng tăng mạnh nhờ vào nhiều động thái tích cực sau:

• USDC chính thức tích hợp hệ sinh thái Sui, giúp cải thiện đáng kể thanh khoản
• Dòng tiền stablecoin bridge từ Ethereum sang Sui đạt hơn 252 triệu USD, chiếm 23.34% tổng khối lượng bridge trên Wormhole chỉ sau Solana trong tháng 09/2024

Các thông số mạng lưới

Ngoài thông số về dòng tiền cũng như giá token, các thông số hoạt động khác của Sui cũng phát triển tích cực:

• Tổng số ví đang hoạt động (Total accounts): 21.25 triệu địa chỉ ví
• Tổng số lượng giao dịch (Total transactions): 4.81 tỷ giao dịch đã được thực hiện
• Tổng số coin được tạo (Total coins): Hơn 15 nghìn hợp đồng coin đã được tạo và triển khai kể từ khi Sui mainnet

Các động lực phát triển

Dù đã có một Q3/2024 tương đối thành công so với nhiều L1 khác, Sui vẫn sở hữu rất nhiều tiềm lực để bùng nổ mạnh mẽ hơn nữa trong các quý sắp tới.

Nâng cấp cơ sở hạ tầng

Sui có nhiều nâng cấp về cơ sở hạ tầng quan trọng trong năm 2024 nhằm cải tiến hiệu suất và khả năng mở rộng của mạng lưới. Một trong những nâng cấp đặc biệt là ứng dụng cơ chế đồng thuận Mysticeti và Pilotfish. Sui nâng cấp từ đồng thuận Bullshark lên Mysticeti, giúp giảm đáng kể thời gian hoàn thành giao dịch.

Mysticeti giúp giảm thời gian đồng thuận của Sui xuống chỉ còn khoảng 390 mili giây, trong khi Pilotfish có khả năng hỗ trợ các node xác thực mở rộng quy mô qua nhiều máy. Nhờ hai cơ chế này, Sui sẽ xử lý khối lượng công việc lớn một cách hiệu quả, nâng cao tốc độ và khả năng mở rộng của mạng lưới.

Hệ sinh thái nở rộng

Hiện hệ sinh thái của Sui hiện đã có hơn 500 dự án lớn nhỏ và số lượng này vẫn tăng lên liên tục mỗi ngày. Bằng chứng rõ ràng nhất là chỉ số Total coins đã đạt đỉnh trong thời gian gần đây. Hệ sinh thái Sui sở hữu đầy đủ mọi mảnh ghép như DeFi, Gaming, NFT,... Đáng chú ý, mảng meme trên Sui cũng bắt đầu chớm nở. Đây là dấu hiệu rất tích cực cho L1 này. 

Lý do vì memecoin luôn được biết đến là cách nhanh nhất, hiệu quả nhất để thu hút dòng tiền cũng như lôi kéo user vào trải nghiệm. Tượng tự như cách Solana đã dùng memecoin để vực dậy hệ sinh thái của mình, Sui hoàn toàn có thể củng cố vị thế nhờ memecoin. Đặc biệt, với cơ sở hạ tầng phát triển, nhiều dự án có thể dễ dàng được triển khai và vận hành trên Sui.

Một số giao thức tiên tiến với ý tưởng đổi mới bắt đầu xuất hiện, góp phần xây dựng L1  này trở nên vững mạnh và nổi bật hơn so với các đối thủ trên thị trường.

Dưới đây là một vài ví dụ:

• SuiPlay0X1: Là máy chơi game đầu tiên, hỗ trợ nhiều game pc và các tựa game AAA được phát triển dựa trên công nghệ Sui
• Chirp: Là dự án IoT, ra đời nhằm cải thiện giao tiếp giữa các thiết bị cách bằng tận dụng công nghệ của Sui
• 3DOS: Đây là công ty thuộc lĩnh vực in ấn, đã công bố tích hợp mạng lưới in của mình lên Sui blockchain. Nhờ Sui, 3DOS sẽ mở rộng khả năng kết nối, tối ưu hoá quy trình sản xuất mang lại lợi ích cho cả người dùng cá nhân lẫn các doanh nghiệp trên thế giới

Cộng đồng phát triển Sui hoạt động mạnh

Theo số liệu cập nhật từ Sui Foundation, từ tháng 1 đến tháng 7/2024, số lượng nhà phát triển hoạt động trên Sui tăng 219% với gần 1400 developer active chỉ trong tháng 6. Điểm thú vị là các developers này đa số tập trung vận hành dự án duy nhất trên blockchain Sui. Đây sẽ là động lực kiến tạo ra nhiều native dApps chất lượng và có tiềm năng thành công vang dội hơn.

Thật vậy, số lượng cam kết mã nguồn trên Sui đã tăng 125%, đạt hơn 18000 commit chỉ tính trong nửa đầu năm 2024. Tổng số lượng kho lưu trữ mã nguồn cũng tăng 184%, cho thấy rõ sự sôi động đang xuất hiện trên hệ sinh thái này.

Để có được những con số trên, Sui đã không ngừng tổ chức các cuộc thi Hackathon khuyến khích cộng đồng developers góp sức.

Ví dụ như Sui Overflow Hackathon gần đây đã thu hút hơn 350 dự án tham gia. Dù chưa rõ chất lượng của các giao thức ra sao, tuy nhiên, đây cũng là tín hiệu tích cực khi thu hút thành công sự quan tâm của cộng đồng developer.

Thị trường đảo chiều

Nhờ vào những tin tức vĩ mô tích cực, đặc biệt là cột mốc FED hạ lãi suất lần đầu tiên sau thời gian dài neo ở mức cao đã giúp cho thị trường crypto tăng trưởng trở lại.

Đợt cắt lãi suất này không chỉ kích thích tiêu dùng mà còn thúc đẩy mọi người đầu tư sau nhiều năm downtrend. Bitcoin (BTC) đã tăng lên trên $65K và toàn bộ thị trường crypto đã rất ngóng trông mùa bull run sẽ diễn ra. Đây là bàn đạp thuận lợi giúp nhiều token L1 tăng giá mạnh, bao gồm cả Sui.

Nhận định cá nhân

Về tổng quan, hệ Sui có màn trình diễn vô cùng xuất sắc trong Q3/2024, khi đạt được những thành tựu nhất định và hệ sinh thái ngày càng phát triển mạnh mẽ. Từ một cái tên luôn bị đánh giá thấp, Sui đã chứng minh vị thế “tay to” trong ngách thị trường L1 đầy khốc liệt.

Mình tin rằng đây mới chỉ là mở màn cho sự phát triển của hệ sinh thái này, khi các dự án bên trong Sui ecosystem vẫn còn nhiều tiềm lực để khai phá. Đặc biệt, cơ hội đầu tư còn rất mới  so với những cái tên được biết tới nhiều như Solana hay TON.

Đa phần các dự án top trên Solana hay TON đều có định giá cao và đã được list trên Binance. Chính vì vậy, lợi nhuận cũng không còn quá lớn. Ngược lại, hệ sinh thái Sui vẫn chưa có dự án nào được niêm yết trên sàn giao dịch top đầu crypto. Đa phần đều sở hữu market cap nhỏ, chưa đến 100 triệu USD, tính đến cuối tháng 09/2024. Một điểm đáng chú ý trong tháng 10 chính là việc Sui sẽ unlock 64.19 triệu token, trị giá hơn 100M USD, một con số khá lớn nên cần theo dõi phản ứng giá trong thời gian tới tại các mốc kháng cự quan trọng từ 1.8 đến 2 USD.

Tổng kết

Sui đã có đợt đẩy giá token thành công giúp cho L1 này khôi phục danh tiếng, kéo người dùng và dòng tiền quay trở lại. Những nỗ lực nâng cấp cơ sở hạ tầng kết hợp với việc không ngừng mở rộng đối tác như Circle, Google Cloud,... đã giúp cho tiềm năng của Sui trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Đặc biệt, Sui còn được Grayscale chọn để ra mắt quỹ tín thác, tạo cơ hội cho dòng tiền truyền thống chảy vào tài sản crypto này theo cách dễ dàng và uy tín.

Trên đây là toàn bộ thông tin về hệ sinh thái Sui tại thời điểm Q3/2024. Bạn nghĩ sao về sự phát triển của Sui thời gian qua? Liệu Sui có thể trở thành Solana 2.0 không? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn với thành viên cộng đồng TradeCoinVN bằng cách để lại bình luận phía dưới nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!