Trong một thế giới tài chính Crypto đầy toan tính và phức tạp, memecoin xuất hiện như một làn gió mới mẻ và thú vị. Nhưng chúng đã không dừng lại ở vai trò của một thứ công cụ giải trí, memecoin hiện tại là một “thế lực” không thể xem thường. 

Thay vì đầu tư vào các dự án công nghệ cao, một bộ phận nhà đầu tư đang đi săn lùng những đồng Crypto có hình ảnh chó, mèo, ếch,... Điều điên rồ này thực sự đã xảy ra trong những năm qua và chắc chắn sẽ còn tiếp diễn trong tương lai.

Vậy memecoin là gì? Sức hút của memecoin đến từ đâu và chúng đã tiến hóa như thế nào trong thị trường Crypto? Anh em hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu thông qua bài viết sau nhé!

Memecoin là gì?

Memecoin là những đồng coin/token được tạo ra dựa trên ý tưởng và nguồn cảm hứng từ các meme - thường là hình ảnh, câu chuyện hoặc các yếu tố văn hóa được viral trên internet. Trong thị trường Crypto, ví dụ nổi tiếng nhất về meme chính là đồng Dogecoin, với logo được lấy theo ảnh meme viral của một chú chó Shiba Inu có tên Kobasu vào năm 2013.

Đặc trưng của memecoin là phụ thuộc vào cộng đồng, mang tính rủi ro cao và rất ít, hoặc không có ứng dụng về mặt công nghệ. Ban đầu, những cá nhân hay dự án tạo ra memecoin chủ yếu với 2 mục đích: Giải trí mua vui hoặc thu hút các nhà đầu cơ để kiếm tiền.

Dù với mục đích nào đi nữa, memecoin đã trở thành một thứ văn hoá không thể thiếu, chúng tồn tại, phát triển và là một phần quan trọng của thị trường Crypto.

Lịch sử hình thành memecoin

Memecoin đã còn xa lạ với chúng ta, thậm chí khái niệm này đã tồn tại từ những ngày đầu của thị trường Crypto. Tuy nhiên, mãi đến năm 2013 thì memecoin đầu tiên mới chính thức ra đời, đó chính là Dogecoin (DOGE) và nó đã nhanh chóng gây được sự chú ý trong cộng đồng.

Dogecoin được tạo ra bởi hai kỹ sư phần mềm là Billy Markus và Jackson Palmer chỉ với mục đích giải trí. Lấy cảm hứng từ meme "Doge" nổi tiếng với hình ảnh chú chó Shiba Inu kèm theo các dòng chữ hài hước.

Nhờ vào tính hài hước và sự độc đáo trong bản sắc, cùng việc được sử dụng như một phương tiện thanh toán với chi phí giao dịch cực thấp, tốc độ xử lý nhanh, Dogecoin đã xây dựng nên một cộng đồng “fan” trung thành và sôi động cho đến hiện tại.

Ở giai đoạn đầu, DOGE khá phổ biến trong các hoạt động giao dịch trực tuyến, điển hình nhất là hình thức donate trên Reddit.com hoặc quyên góp từ thiện cho các tổ chức phi lợi nhuận. Về sau này khi đã thực sự lớn mạnh, Dogecoin còn thu hút được sự chú ý từ nhiều nhà đầu tư nổi tiếng, thậm chí có cả những tỷ phú công nghệ như Elon Musk.

Vào đầu năm 2022, Elon Musk đã thử nghiệm chấp nhận thanh toán bằng đồng DOGE cho một số sản phẩm của Tesla, đồng thời tuyên bố “có thể chính thức chấp nhận thanh toán Dogecoin vào một thời điểm nào đó”.

Đọc thêm: Những dấu hiệu cho thấy Memecoin sẽ tiếp tục dẫn đầu thị trường Crypto

Ở thời điểm viết bài (21/11/2024), vốn hóa thị trường (m.cap) của DOGE đạt khoảng 57 tỷ USD, giữ vị trí thứ 7 trong top 10 đồng Crypto có m.cap lớn nhất thế giới (theo dữ liệu từ CoinGecko). Đồng thời, DOGE đang được listing trên hầu hết các sàn giao dịch lớn nhỏ.

Chính nhờ sự thành công của DOGE mà nhiều memecoin khác đã tiếp tục bùng nổ sau này, đặc biệt là những đồng coin lấy cảm hứng từ động vật như chó, mèo. Một vài memecoin trong số đó đã gây ấn tượng mạnh nhờ tốc độ tăng trưởng vượt bậc, nhanh chóng đạt vốn hóa lên đến hàng tỷ USD trong thời gian ngắn.

Tiêu biểu là Shiba Inu (SHIB), một memecoin ra đời vào năm 2020, cũng lấy ý tưởng từ chú chó Shiba Inu như Dogecoin nhưng có phong cách và mục tiêu khác. SHIB đã lập nên kỳ tích trong lịch sử memecoin khi chỉ sau chưa đầy một năm, m.cap của nó đã chạm mốc 40 tỷ USD, trở thành đồng coin có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất từ trước đến nay.

Từ năm 2023, thị trường tiếp tục chứng kiến sự xuất hiện của một thế hệ memecoin mới với sức ảnh hưởng lớn. Nổi bật nhất là Pepe (PEPE), lấy cảm hứng từ nhân vật "Pepe the Frog" trong bộ truyện tranh Boy's Club của Matt Furie, xuất bản năm 2005.

Ngoài ra, một số memecoin đáng chú ý khác có thể kể đến như Dogwifhat (WIF), dựa trên meme chú chó đội mũ với biểu cảm hài hước kèm các văn bản dí dỏm, hay Bonk (BONK), lấy cảm hứng từ video viral trên Instagram về chú chó Cheems bị đánh vào đầu,...

Những điểm độc đáo chỉ có ở memecoin

Bên cạnh tính hài hước và yếu tố giải trí, memecoin còn sở hữu một số đặc điểm độc đáo so với các đồng coin “công nghệ”:

• Dù gần như không mang lại giá trị công nghệ đáng kể, memecoin vẫn có nguồn cung cực kỳ lớn và mức m.cap rất đáng nể. Ví dụ, DOGE có nguồn cung 145 tỷ với m.cap 57 tỷ USD, SHIB có nguồn cung 590.000 tỷ với m.cap 14 tỷ USD, và với PEPE là 420.690 tỷ với m.cap 8 tỷ USD.
• Các nhà phát triển memecoin chủ yếu sử dụng airdrop làm phương thức phân bổ token, hoặc một phần nhỏ được bán qua pre-sale. Đặc biệt, toàn bộ nguồn cung thường được tung ra thị trường ngay khi ra mắt, không áp dụng cơ chế vesting.
• Memecoin được tạo ra với mục tiêu phục vụ và gắn kết cộng đồng, nhấn mạnh vào việc xây dựng văn hóa và sự đoàn kết giữa các holder. Vì vậy, sự thành công hay thất bại của chúng phụ thuộc phần lớn vào cộng đồng.
• Các nhân vật nổi tiếng thường góp phần làm tăng sự chú ý cho memecoin. Điển hình như hai tỷ phú Elon Musk và Mark Cuban, cả hai đều từng công khai ủng hộ Dogecoin.
• Giá memecoin có xu hướng biến động mạnh hơn nhiều so với các đồng Crypto khác, chúng có thể tăng hoặc giảm với biên độ lớn chỉ trong thời gian ngắn. Đây là lý do vì sao chúng ta luôn phải cân nhắc kỹ lưỡng khi đầu tư memecoin, nhất là các đồng có m.cap bé.

Tại sao memecoin hấp dẫn các nhà đầu tư?

Memecoin thường được đặt tên, thiết kế biểu tượng và xây dựng câu chuyện với phong cách hài hước, lấy cảm hứng từ những meme nổi tiếng trên internet. Chính sự độc đáo, thú vị và gắn bó với văn hóa đại chúng này đã thu hút sự chú ý của nhà đầu tư.

Dù vậy, công bằng mà nói thì tính giải trí chỉ là thứ yếu, điểm hấp dẫn nhất của memecoin đối với các nhà đầu tư là khả năng mang lại lợi nhuận cao trong thời gian ngắn.

Như đã đề cập trước đó, memecoin thường biến động giá mạnh và tạo ra cơ hội sinh lời nhanh chóng, điều khiến nhiều nhà đầu tư khó có thể bỏ qua.

Chẳng hạn, một số memecoin mới gần đây như PEPE hay WIF đã tăng giá đến x10 lần chỉ trong vòng khoảng 1 tháng. Cụ thể là PEPE tăng từ 0.000001$ (ngày 13/2/2024) lên 0.00001$ (ngày 15/3/2024), WIF tăng từ 0.3$ (ngày 23/2/2024) lên 3$ (ngày 18/3/2024).

Ngoài ra, do nguồn cung lớn nên giá của memecoin “rất rẻ”, anh em chỉ cần bỏ ra từ vài chục cho đến vài trăm USD đã có thể sở hữu hàng ngàn, hàng triệu token. So với 70K$ cho 1 BTC hay 3K$ cho 1 ETH thì 0.00001$ cho 1 PEPE nghe có vẻ "hấp dẫn" hơn nhiều.

Nhìn chung, memecoin đặc biệt phù hợp với những nhà đầu tư ưa mạo hiểm, họ có khả năng chấp nhận rủi ro cao để kiếm được mức lợi nhuận lớn.

Rủi ro khi đầu tư memecoin

Lợi nhuận cao đi kèm với rủi ro lớn, nguyên tắc này luôn đúng trong mọi trường hợp, tất nhiên bao gồm cả việc đầu tư memecoin. Bên cạnh sức hút hấp dẫn bởi tiềm năng lợi nhuận khủng thì đầu tư memecoin ẩn chứa những rủi ro sau đây:

• Biến động giá mạnh: Đây vừa là cơ hội, vừa là rủi ro khi đầu tư, dù là với trader hay holder. Mặc dù PEPE hay WIF đã từng tăng gấp 10 lần trong một tháng, nhưng chúng cũng đã từng mất 50-70% giá trị chỉ sau một đêm. Hơn nữa trong hàng vạn memecoin xuất hiện mỗi tháng, chỉ một số rất ít có thể duy trì bền vững giá trị vốn hóa và tăng trưởng, phần lớn còn lại sẽ chìm vào quên lãng.
• Thiếu giá trị thực: Hầu hết các memecoin ra đời không mang lại giá trị thực sự, kể cả về mặt cộng đồng. Số lượng thì ngày càng tăng nhưng phần lớn chỉ mang tính đầu cơ nhất thời.
• Thanh khoản thấp: Nhiều memecoin có chất lượng thấp, không rõ nguồn gốc, không có cộng đồng và tính thanh khoản cực kỳ hạn chế. Những memecoin dạng này có nguy cơ cao bị rug pull, gây thiệt hại nặng nề cho nhà đầu tư.
• Nguy cơ scam: Memecoin thường bị lợi dụng để thực hiện các hình thức lừa đảo, đặc biệt là thông qua gọi vốn từ pre-sale. Scammer thường sẽ biến mất ngay sau khi huy động đủ tiền.
• Bảo mật kém: Phần lớn dự án memecoin không đầu tư vào công nghệ và thiếu một đội ngũ phát triển chuyên nghiệp. Đây là lý do mà chúng rất hiếm khi được kiểm tra hay vá lỗi bảo mật định kỳ, làm gia tăng nguy cơ bị tấn công.

Vai trò của memecoin trong thị trường Crypto

Không phải ngẫu nhiên mà memecoin có được vị thế như ngày hôm nay, vai trò của chúng đang càng ngày quan trọng đối với thị trường Crypto, khi mà một trong những lĩnh vực chủ đạo để thu hút user mới và tăng trưởng mạnh nhất trong chu kỳ này chính là memecoin.

Một số vai trò chính của memecoin có thể kể đến như:

Thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng

Với tính hài hước, dễ tiếp cận và đặc biệt là khả năng mang lại lợi nhuận cao, memecoin nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ cộng đồng. Thay vì phải nghiên cứu các khái niệm công nghệ phức tạp, nhà đầu tư chỉ cần hiểu về memecoin thông qua những hình ảnh hoặc câu chuyện đơn giản, dễ nhớ.

Nhìn chung, memecoin trong giai đoạn này đang được xem là lĩnh vực lý tưởng để thu hút những người mới tham gia vào thị trường. Từ đây, họ có thể dần khám phá sâu hơn, tìm hiểu về các đồng coin/token khác, cũng như các dự án mới. Điều này góp phần mở rộng quy mô và sự phát triển của thị trường Crypto.

Tăng tính thanh khoản

Những memecoin có sự tham gia đông đảo của cộng đồng thường có tính thanh khoản cao, dễ dàng được mua bán trên các sàn giao dịch. DOGE, SHIB hay PEPE đều đã được listing trên hầu hết các sàn top đầu như Binance, Coinbase, OKX,...

Do đó, các memecoin đóng góp một lượng thanh khoản không nhỏ cho thị trường Crypto.

Ở thời điểm viết bài, giá trị vốn hóa của toàn bộ memecoin là khoảng 50B$, chiếm 2% tổng giá trị vốn hóa thị trường Crypto với 2,360B$. Về khối lượng giao dịch 24H, memecoin rơi vào khoảng 8B$, chiếm 8,2% tổng khối lượng giao dịch 24H của toàn thị trường Crypto với 79B$.

Khi so sánh với những mảng khác, memecoin cũng tỏ ra vượt trội hơn hẳn:

Đa dạng hóa danh mục đầu tư

Phân bổ vốn vào memecoin đang được xem như một cách để đa dạng hóa danh mục đầu tư, mặc dù chúng có mức độ rủi ro cao. Điều quan trọng là sự phổ biến ngày càng tăng và tiềm năng lợi nhuận được chứng minh trong những năm qua đã thay đổi cách nhìn nhận của cộng đồng đối với memecoin theo hướng tích cực hơn.

Trong bối cảnh ngày càng nhiều dự án công nghệ xuất hiện với mô hình kinh tế token phức tạp và đầy rủi ro, memecoin lại nổi bật nhờ sự đơn giản và tiềm năng sinh lời hấp dẫn.

Các dự án "công nghệ" thường ra mắt với mức định giá cao và lịch unlock token dày đặc, tạo áp lực bán lớn trên thị trường và khiến nhà đầu tư lo ngại. Đây là lý do giải thích vì sao nhiều người cho rằng một số memecoin top đầu thậm chí còn an toàn hơn các dự án công nghệ này.

Các dạng memecoin phổ biến

Memecoin động vật

Chủ đề meme phổ biến nhất thường liên quan đến động vật, trong đó chủ yếu là chó hoặc mèo, memecoin cũng được lấy ý tưởng từ chúng để xây dựng cộng đồng.

Ví dụ như Dogecoin, Floki, Shiba Inu,... với hình ảnh chú chó Shiba Inu, hay là WEN, POPCAT, Mog Coin với hình ảnh mèo,…

Ngoài chó và mèo, cảm hứng từ một số loài động vật khác như chú ếch xanh cũng được sử dụng để tạo ra memecoin, tiêu biểu là PEPE và BOME.

Memecoin người nổi tiếng

Là các memecoin đại diện cho những nhân vật nổi tiếng, chẳng hạn như ELON đại diện cho tỷ phú Elon Musk, MAGA và BODEN, đại diện cho 2 ứng viên tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024 là Donald Trump và Joe Biden.

Hay nổi bật gần đây có thể kể đến memecoin JENNER đại diện cho ngôi sao Caitlyn Jenner, được xem là ngòi nổ khơi dậy làn sóng Celebrity memecoin trên Solana. Với sự ăn theo tiếp nối của MOTHER từ nữ rapper Iggy Azalea, DADDY đại diện cho Andrew Tate,... 

Tuy nhiên, nhìn chung thì cộng đồng và hoạt động của những memecoin người nổi tiếng thường không bền vững, chỉ ăn theo trend trước mắt. Đa phần memecoin dạng này chỉ để tạo fomo trong một sự kiện nào đó, giá có thể tăng nhanh nhưng sau đó giảm sâu và không thể về lại đỉnh cũ.

Đọc thêm: Hiểu rõ về Celebrity memecoin, xu hướng memecoin gắn liền với KOL nổi tiếng

Memecoin dựa trên văn hóa/sự kiện

Đây là dạng memecoin không lấy cảm hứng từ bất kỳ loài động vật hay người nổi tiếng cụ thể nào, mà đại diện cho xu hướng văn hoá trong một cộng đồng hoặc một sự kiện lớn được nhiều người quan tâm. Do đó, chúng thường có sẵn lượng người dùng ủng hộ ngay từ đầu.

Một số memecoin tiêu biểu dạng này có:

• DEGEN, ra đời với mục đích là để airdrop, thưởng cho các LP (nhà cung cấp thanh khoản) trên Uniswap và người dùng nền tảng MXH web3 có tên Farcaster.
• PEOPLE, được xem là phần thưởng dành cho những người đã góp tiền cho ConstitutionDAO với mục đích mua lại một bản sao hiếm của Hiến pháp Hoa Kỳ vào năm 2021.
• TKING, memecoin lấy cảm hứng từ chương trình truyền hình thực tế Tiger King.

Dự phóng tương lai memecoin

Memecoin không chỉ mang lại giá trị giải trí mà còn có tiềm năng phát triển trong các lĩnh vực công nghệ và tài chính. Trong tương lai, các memecoin hàng đầu sẽ tiếp tục mở rộng theo hướng này.

Memecoin hoàn toàn có thể được định hướng phát triển thành những hệ sinh thái tích hợp công nghệ, hỗ trợ các ứng dụng như DeFi, NFT, hoặc metaverse. Những ví dụ điển hình cho xu hướng này là Dogecoin với Doge Chain, Shiba Inu với ShibaSwap, và Floki Inu với Valhalla.

Tuy nhiên, dù tập trung vào việc cải tiến công nghệ hay mở rộng khả năng tài chính, các dự án memecoin vẫn phải duy trì giá trị cốt lõi của mình: lấy cộng đồng làm trọng tâm.

Trong một bài đăng trên X vào ngày 5/6/2024, cha đẻ của Ethereum là Vitalik Buterin cũng đã nhấn mạnh ý này, anh cho rằng việc tài chính hóa memecoin chỉ hợp lý nếu mục tiêu là mang lại giá trị cho xã hội. Mục tiêu đó có thể là quyên góp từ thiện, cải thiện dịch vụ chăm sóc sức khỏe, thúc đẩy sáng tạo nghệ thuật và hỗ trợ phần mềm mã nguồn mở,…

Trước đó, Vitalik cũng nhiều lần bày tỏ mong muốn được nhìn thấy những dự án memecoin có nhiều giá trị cộng đồng ra đời:

"Chúng ta cần có nhiều memecoin tốt hơn là memecoin xấu, lý tưởng nhất là những memecoin hỗ trợ các lợi ích cộng đồng thay vì chỉ làm giàu cho những ví cá voi hoặc founder".

Khi memecoin ngày càng trở nên hoàn thiện, chúng sẽ càng mạnh mẽ hơn và tầm ảnh hưởng đối với thị trường Crypto sẽ lớn hơn hiện tại rất nhiều.

Về phía các nhà đầu tư, họ sẽ nhìn nhận về memecoin theo một cách khác. Việc rót vốn cho memecoin cần được xem xét một cách nghiêm túc, bởi vai trò của chúng giờ đây đã khác hơn trước rất nhiều. Memecoin mùa này không còn chỉ đơn thuần mang tính chất “xổ số” nữa, nó đang thực sự là một lĩnh vực có đóng góp lớn trong  việc thu hút user mới và phát triển thị trường.

Những memecoin có tiềm năng bùng nổ mùa uptrend 2024-2025

Pepe (PEPE)

Ý tưởng về PEPE xuất phát từ meme chú ếch xanh Pepe nổi tiếng, memecoin này được xây dựng trên mạng lưới Ethereum và đạt vốn hóa 1B$ chỉ sau chưa đầy 1 tháng ra mắt.

Nếu như các mùa uptrend trước chúng ta có DOGE và SHIB thì lần này PEPE được kỳ vọng sẽ dẫn đầu làn sóng memecoin.

• Mcap (21/11/2024): 8,2B$
• Giá hiện tại (21/11/2024): 0,000019$

Dogwifhat (WIF)

WIF là memecoin top 1 trên hệ sinh thái Solana, dù chỉ mới ra mắt vào tháng 11/2023 nhưng nó đã gây sốt toàn cộng đồng với hiệu suất vô cùng ấn tượng. Cụ thể, WIF đã tăng giá gần 30 lần chỉ trong 3 tháng đầu tiên, từ 0,17$ (tháng 12/2023) lên 4,8$ (tháng 4/2024).

Sau khi có những đề xuất ETF đầu tiên, Solana đang nhận được rất nhiều sự quan tâm và trở thành hệ sinh thái có tiềm năng cực lớn. Một khi Solana bùng nổ, WIF chắc chắn sẽ được hưởng lợi.

• Mcap: 3,2B$
• Giá hiện tại : 3,2B$

BOOK OF MEME (BOME)

BOME cũng là một memecoin đáng chú ý thuộc hệ Solana, mới ra mắt 2 ngày đã được Binance listing, và cũng chỉ cần thêm 2 ngày tiếp theo để đạt được mức vốn hoá 1B$.

BOME được tạo ra dưới hình thức gọi vốn pre-sale độc đáo. Sau đó, rất nhiều dự án memecoin đã học theo BOME để áp dụng hình thức gọi vốn này và gây ra cơn sốt ở thời điểm đó.

• Mcap: 650M$
• Giá hiện tại: 0,0094$

Brett (BRETT)

Brett lấy cảm hứng từ nhân vật chú chuột màu xanh dương trong bộ truyện tranh Boy's Club nổi tiếng. Nếu như WIF đại diện cho memecoin trên Solana thì Brett chính là memecoin dẫn đầu trên hệ Base.

Chỉ sau 3 tháng ra mắt, BRETT đã tăng trưởng khoảng x5 lần từ 0,04$ (tháng 3/2024) lên mức ATH 0,2$ (tháng 6/2024).

• Mcap: 1,6B$
• Giá hiện tại: 0,16$

Dog Runes (DOG)

Kể từ năm 2023, chúng ta được chứng kiến sự đổi mới thực sự của Bitcoin ở khía cạnh công nghệ. Bitcoin không còn đơn thuần chỉ là tài sản lưu trữ giá trị, đó là cả một hệ sinh thái với những L2, DeFi, NFT, và tất nhiên không thể thiếu được memecoin.

Dog Runes (hay DOG·GO·TO·THE·MOON) là một trong những token đầu tiên dựa trên Runes, một giao thức được tạo ra bởi chính cha đẻ của Ordinals - Casey Rodarmor.

Là một phần liên quan đến narrative xoay quanh Bitcoin, DOG có khả năng thu hút sự chú ý của một lượng lớn cộng đồng trung thành.

• Mcap: 732M$
• Giá hiện tại: 0,0073$

Kết luận

Tóm lại, từ những trào lưu hài hước ban đầu, memecoin hiện tại đã trở thành một phần quan trọng của thị trường Crypto nhờ khả năng thu hút cộng đồng và tạo ra giá trị vượt trội. Tương lai của mỗi dự án memecoin sẽ phụ thuộc chủ yếu vào sự cải tiến về công nghệ, giá trị và đóng góp mang tính cộng đồng.

Được đánh giá là có nhiều rủi ro tiềm ẩn, nhưng memecoin vẫn cho thấy sức hút đặc biệt đối với các nhà đầu tư. Dù vậy, anh em cũng nên trang bị cho bản thân kiến thức cần thiết và có kế hoạch quản lý vốn hiệu quả nếu muốn đầu tư memecoin.

Để hạn chế tối đa rủi ro, chỉ nên tham gia vào những dự án memecoin top đầu, có thanh khoản lớn và bỏ qua những memecoin mới, thông tin mập mờ và có giá trị vốn hóa quá bé.

Liệu chúng ta có nên chú trọng vào memecoin hơn? Bạn đang quan tâm những top memecoin nào nhất? Hãy comment ý kiến của anh em xuống phía dưới để trao đổi cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!