Token đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phân phối giá trị và thu hút các bên tham gia đóng góp tài nguyên cho sự phát triển chung của dự án. Tuy nhiên, mô hình token truyền thống mà đa số các dự án đang sử dụng hiện nay, đặc biệt là những dApp (ứng dụng phi tập trung) ở trong lĩnh vực DeFi đang tồn tại nhiều khuyết điểm khiến cho việc giữ chân, thu hút người dùng trở nên khó khăn.

Vì vậy, ở trong bài viết dưới đây, hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu về mô hình token mà sàn MetaDEX Aerodrome đang sử dụng để tạo ra một cơ chế bền vững giúp thu hút và giữ chân người dùng nhé!

MetaDEX là gì?

MetaDEX là một mô hình Decentralized Exchange (DEX) mới được áp dụng trong Aerodrome và dự án “anh em” của nó trên mạng OP Mainnet - Velodrome. Với mô hình mới, Aerodrome mong muốn đem tới một trung tâm thanh khoản hàng đầu trên hệ sinh thái Base bằng cách tối ưu lợi ích của tất cả những bên tham gia, từ đó kích thích họ tham gia vào sàn DEX này.

Để thực hiện được điều đó, Aerodrome đã xác định vai trò quan trọng của token trong việc “điều phối” giá trị cho những bên tham gia và dưới đây sẽ là đặc điểm của mô hình tokenomic được xây dựng cho sàn AMM DEX này.

Vấn đề token của những sàn DEX hiện nay

Trước tiên, phải nói rằng sự phát triển bùng nổ của hệ sinh thái Base trong thời gian qua đã mang tới nhiều lợi ích cho Aerodrome để có thể "sánh vai" cùng với nhiều sàn DEX hàng đầu khác. Điều này cũng mang tới cơ hội để Aerodrome có thể chứng minh cho người dùng thấy những ưu điểm mà mô hình MetaDEX của họ mang lại.

Tuy nhiên, những gì mà chúng ta đã đúc kết được sau khi tìm hiểu về MetaDEX ở bài viết trước đó chính là tầm quan trọng của một mô hình token có đầy đủ các chức năng cần thiết, bao gồm:

Token nên chia sẻ toàn bộ giá trị

Trong một môi trường phi tập trung như thị trường crypto, những nền tảng, giao thức nào mang tới giá trị cho người dùng thì chúng sẽ có lợi thế cạnh tranh tốt hơn so với những đối thủ khác. Điều này là dễ hiểu bởi vì người dùng và cả những bên tham gia khác sẽ "tự khắc" tìm tới những dự án nào có thể cung cấp cho họ lợi ích lớn nhất.

Mặc dù tầm quan trọng của việc mang tới lợi ích là như vậy nhưng đa số mô hình token của các dự án DeFi hiện nay chỉ chia lại một phần lợi ích của nó chứ không phải là hoàn toàn. Bạn có thể nhìn thấy ở trong bảng thống kê ở dưới đây, chỉ có 2 trong số 10 dự án DeFi hàng đầu trao toàn bộ giá trị thu được cho người dùng và đó chính là Aerodrome và Velodrome.

Token phải phân phối giá trị hiệu quả

Bên cạnh đó, một đặc điểm quan trọng khác mà mô hình token hiện đại cần nên có đó là khả năng phân phối giá trị một cách hiệu quả cho những người nắm giữ token. Một số trường hợp cụ thể có thể nói lên tầm quan trọng của vấn đề này bao gồm:

• Chủ sở hữu cổ phần thụ động không phù hợp với hệ thống phi tập trung: Ở các mô hình doanh nghiệp truyền thống, các chủ sở hữu cổ phần thường cung cấp vốn để các giám đốc điều hành và nhân viên “thay mặt” họ tạo ra các đồng lợi nhuận mà họ không cần phải làm gì. Tuy nhiên, mô hình này sẽ không hoàn toàn phù hợp với các hệ thống phi tập trung khi sự phát triển của chúng không phụ thuộc vào bất kỳ một nhóm đóng vai trò trung tâm nào.
• Người nắm giữ token nhận được lợi ích thường hành động theo cách tối ưu hoá giá trị của giao thức: Thay vào đó, mô hình token trao quyền lực vào tay các holder sẽ cho phép họ có thể thực hiện các chiến lược để tối ưu hóa lợi nhuận nhận được. Với mô hình này, các token holder sẽ có động lực thúc đẩy những hoạt động có lợi cho giao thức để đổi lại các lợi ích về lâu về dài.
  
  Do đó, việc thiết kế token có tính đến vai trò cụ thể của những người nắm giữ sẽ có thể giúp các giao thức phát triển bền vững hơn so với mô hình truyền thống. Tuy nhiên, hiện tại thì chỉ có 2 trong số 10 DeFi dApp hàng đầu sử dụng mô hình này đó là Aerodrome, Velodrome và chúng đều là đại diện của MetaDEX.

Mô hình token cải tiến của MetaDEX

Nắm được 2 vấn đề kể trên, cho nên mô hình token của MetaDEX (AERO và VELO) đã được thiết kế để đảm bảo 2 khả năng bao gồm:

• Phân phối toàn bộ giá trị cho người nắm giữ token: 100% phí giao dịch và phần thưởng khuyến khích sẽ được trao hoàn toàn cho những người nắm giữ veAERO (khoá AERO trên Aerodrome để nhận lấy veAERO) và tham gia bỏ phiếu cho các Liquidity Pool (LP) trên giao thức này.
• Cách thức phân phối giá trị hiệu quả dựa trên hành động của người nắm giữ token: Việc phân phối giá trị sẽ dựa trên đóng góp của mỗi AERO holder trong việc điều hướng (bằng cách bỏ phiếu) emission của Aerodrome đến những LP hoạt động hiệu quả. Điều này sẽ giúp đảm bảo việc tham gia của các AERO holder vào trong hoạt động của Aerodrome để tạo ra giá trị, tránh đi theo cái sai mà phần lớn mô hình token thụ động hiện nay đang gặp phải.
   

Sau đây, hãy cùng mình đào sâu vào những đặc điểm và chức năng của AERO (đại diện cho cả VELO ở trong bài viết này) để hiểu rõ hơn về mô hình token mà MetaDEX lựa chọn nhé. Một số đặc điểm bao gồm:

AERO token: "nhiên liệu" cho bộ máy Aerodrome

Cũng giống như đa số những tài sản khác đang có mặt trên thị trường crypto thì AERO là token thuộc tiêu chuẩn ERC-20. Tuy nhiên, token này lại đóng vai trò rất quan trọng trong việc phân phối giá trị của toàn bộ nền kinh tế Aerodrome.

Theo đó, mỗi một tuần Aerodrome sẽ emission (phân phát) một số lượng AERO token đến các Liquidity Pool (nhóm thanh khoản - LP) để khuyến khích việc cung cấp thanh khoản vào trong các LP này. Đổi lại, giao thức DeFi của Aerodrome sẽ có được một nguồn thanh khoản lớn để hỗ trợ cho các hoạt động giao dịch.

Tuy nhiên, số lượng AERO token sẽ không được emission cho toàn bộ LP có trên Aerodrome mà những nhóm thanh khoản này sẽ phải mang tới nhiều lợi ích hơn đến cho những người nắm giữ veAERO để nhận lại các lượt bỏ phiếu. Điều này có nghĩa là nếu những nhà cung cấp thanh khoản muốn nhận được lợi ích từ Aerodrome thì trước tiên họ phải tạo ra giá trị cho các veAERO (hoặc AERO) holder.

Khóa AERO để nhận lấy veAERO

Nói về việc khóa AERO để nhận veAERO thì sẽ có một số điều mà bạn cần biết như sau:

• Khi thực hiện việc khóa AERO, người dùng sẽ nhận được một NFT đại diện cho số veAERO của họ
• Tỷ lệ veAERO trên AERO token bị khóa sẽ được tính theo công thức: veAERO = AERO x (thời gian khóa người dùng chọn / 4 năm). Ví dụ, khi bạn khoá 100 AERO trong thời gian 1 năm thì số veAERO nhận được sẽ là 100 x 1/4 = 25
• Thời gian khóa càng lâu thì số veAERO bạn nhận về càng nhiều. veAERO sẽ giảm dần về 0 cho đến thời điểm hết thời gian khoá mà bạn đã chọn
• Để tăng thêm tính thanh khoản cho số AERO đã khoá, NFT đại diện cho veAERO có thể được mua bán ở trên các thị trường thứ cấp
• Bất cứ lúc nào, bạn cũng có thể tăng số lượng hoặc thời gian khóa AERO token để nhận thêm veAERO
• Nếu như thời hạn khoá kết thúc thì người dùng có thể redeem NFT để lấy lại lượng AERO đã khoá ban đầu cộng với phần thưởng tích lũy được tính theo lãi suất thả nổi trên giao thức Aerodrome

veAERO: Token có vai trò chiến lược

Nếu như AERO được sử dụng để làm phần thưởng cho những LP được bỏ phiếu thì veAERO lại thể hiện tính chiến lược trong các hành động của người nắm giữ token. Khác với veCRV (veToken của Curve) cho phép người nắm giữ nhận giá trị từ phí giao dịch của toàn bộ các Liquidity Pool ở trên giao thức thì veAERO chỉ cho phép nhận giá trị từ LP mà họ chọn bỏ phiếu.

Do đó, những người nắm giữ veAERO sẽ phải thực hiện các quyết định bỏ phiếu mang tính chiến lược để có thể đạt được lợi ích tốt nhất. Từ đó, các LP cũng sẽ phải nâng cấp pool thanh khoản của họ để thu hút được nhiều lượt bỏ phiếu nhất có thể. Điều này sẽ giúp cho cả chất lượng của pool thanh khoản và vai trò của các AERO holder ngày càng cao, thúc đẩy những ưu điểm mà MetaDEX có thể mang lại cho tất cả những bên tham gia vào nền tảng giao dịch này.

Tổng kết và nhận định cá nhân

Trên đây là bài bình luận về mô hình token mà các sàn MetaDEX như Aerodrome hay Velodrome sẽ sử dụng để thay đổi cách thức mà các DeFi dApp hiện nay đang hoạt động.

Với mô hình cải tiến được áp dụng vào AERO, Aerodrome mong muốn mang tới một token có thể phân phối toàn bộ giá trị được tạo ra bởi giao thức đến cho toàn bộ những người nắm giữ. Từ đó mang tới cho người dùng nhiều động lực và lợi ích bền vững để nắm giữ token hơn so với mô hình truyền thống, đồng thời thúc đẩy thêm nhiều người dùng mới tham gia vào MetaDEX mà Aerodrome đang xây dựng.

Ngoài việc mang tới một cách thức mới để phân phối hiệu quả giá trị mà giao thức tạo ra cho những người nắm giữ thì mô hình mới này còn đặc biệt ở quá trình emission token. Chi tiết về quá trình emission này mình sẽ trình bày ở bài bàn luận khác để có thể "mổ xẻ" sâu hơn.

Bạn đánh giá ra sao về mô hình token mới mà những sàn MetaDEX như Aerodrome và Velodrome đang triển khai? Theo bạn thì cách thức chia sẻ lợi nhuận mới này có giúp AERO hấp dẫn các crypto holder hơn so với những token sử dụng mô hình truyền thống hay không? Hãy cho mình biết ý kiến của bạn ở phần bình luận phía dưới để thảo luận cùng với anh em trong cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!