Mặc dù việc xác định chính xác "đáy" của thị trường crypto là cực kỳ khó khăn và không có gì đảm bảo những nhận định được đưa ra chính xác 100%. Tuy nhiên, nếu như xem xét ở một số yếu tố thì giai đoạn hiện nay chúng ta có thể bắt đầu phân tích và tìm ra những dự án tiềm năng để đầu tư cho chu kỳ uptrend tiếp theo. Vì vậy, các insights và cách thức mà những "người chơi lớn" như Grayscale sử dụng để chọn ra dự án tiềm năng sẽ là dữ liệu tham khảo rất có giá trị.

Grayscale là một VCs (quỹ đầu tư mạo hiểm) hàng đầu trên thị trường crypto được thành lập vào năm 2013 và có trụ sở tại New York, Hoa Kỳ. Với kinh nghiệm dày dặn cùng tiềm lực mạnh mẽ, Grayscale không những đưa ra các nhận định có giá trị cao mà quỹ này còn tham gia trực tiếp vào một số hoạt động giúp tăng giá trị cho tài sản trên thị trường.

Trong bài viết ở dưới đây, TradeCoinVN sẽ tổng hợp các insights và những tiêu chí mà Grayscale sử dụng để đánh giá dự án tiềm năng có thể đầu tư, được VCs này chia sẻ trong bài tổng quan về hệ sinh thái Ethereum của họ nhé!

Hệ sinh thái Ethereum là gì?

Ethereum là một nền tảng blockchain nổi bật với smart contract - một công nghệ cho phép các nhà phát triển lập trình và xây dựng những hợp đồng có khả năng tự động hoá các hoạt động để đáp ứng yêu cầu giao dịch, tương tác của người dùng. Nhờ vào công nghệ smart contract này mà các dApps (ứng dụng phi tập trung) mới có thể được xây dựng và tạo ra các lĩnh vực như: Decentralized Finance (DeFi), Non-Fungible Token (NFT) và Gaming (GameFi).

Việc phát triển rộng rãi các dApps kể trên sẽ hình thành nên một hệ sinh thái mà nền tảng Ethereum nằm ở trung tâm. Do đó, chúng ta có thể gọi là hệ sinh thái Ethereum để chỉ tất cả những dApps và nền tảng khác được xây dựng bằng smart contract ở trên blockchain này.

Mặc dù token của những dự án này cùng nằm trên một hệ sinh thái và được xây dựng bởi cùng một tiêu chuẩn của Ethereum. Tuy nhiên, nền tảng blockchain này cho phép các nhà phát triển có thể đa dạng hoá những token của dự án thông qua nhiều yếu tố như: use case (cách sử dụng token), supply inflation (nguồn cung lạm phát), mechanisms for value accrual (cơ chế tích lũy giá trị). Điều này cho phép các nhà phát triển tối ưu hoá token để phù hợp với tầm nhìn của dự án mà họ đang xây dựng và tạo ra các giá trị khác nhau cho những loại tài sản này.

Tổng quan hệ sinh thái Ethereum

Hiện tại, hệ sinh thái Ethereum đã phát triển rất mạnh mẽ và đang có hơn 10.000 loại tài sản khác nhau. Ở trong bài viết này, chúng ta sẽ chọn ra 3 nhóm có sức ảnh hưởng lớn nhất từ các lĩnh vực được liệt kê theo Grayscale Crypto Sectors (*), bao gồm:

• Giải pháp Layer 2 (L2): Những dự án được xây dựng để cải thiện khả năng mở rộng của Ethereum bằng cách đưa các giao dịch ra ngoài để xử lý off-chain. Từ đó, giải pháp này giúp tăng tốc độ xử lý giao dịch, giảm phí gas trong khi vẫn giữ được mức độ bảo mật hàng đầu của Ethereum. Một số ví dụ của phân khúc này bao gồm: Polygon (POL), Arbitrum (ARB), Optimism (OP),…
• Ứng dụng tài chính: Những dự án tận dụng khả năng của smart contract để tạo ra các dịch vụ tài chính phi tập trung, giúp loại bỏ vai trò của các tổ chức trung gian, tăng thêm tính minh bạch và tốc độ xử lý giao dịch. Một số ví dụ điển hình như Uniswap (UNI), Aave (AAVE), MakerDAO (MKR),…
• Những ứng dụng khác: Bao gồm những dự án nằm trong các lĩnh vực còn lại như: dịch vụ tên miền Ethereum Name Service (ENS), sàn giao dịch NFT Blur (BLUR), meme token Shiba Inu (SHIB),…

Sau đây sẽ là một số nhận định về hiệu suất tăng trưởng của các tài sản nằm trong hệ sinh thái Ethereum này.

(*) Bạn có thể tìm hiểu thêm về Grayscale Crypto Sectors trong bài viết: Tổng hợp insights và top 20 dự án tiềm năng trong Quý 3/2024, theo Grayscale!

Quan điểm Ethereum "High Beta"

Đầu tiên, chúng ta hãy nói tới Ethereum High Beta, đây là quan điểm mà nhiều người tin rằng khi đầu tư những tài sản nằm trong hệ sinh thái sẽ là một cách đặt cược vào sự phát triển của chính Ethereum và khi nền tảng này phát triển thì những tài sản đó cũng sẽ tăng trưởng theo. Quan điểm này không hoàn toàn sai, một số tài sản cho thấy mức độ tương quan rất cao với ETH trong ngắn hạn nếu tính theo số liệu kể từ đầu năm 2024 cho tới nay (YTD).

Bất kể có mối tương quan cao trong ngắn hạn nhưng khi nhìn vào số liệu giá kể từ đầu năm thì có thể dễ dàng thấy mối tương quan không phải là một chỉ dẫn tốt cho đầu tư trung hạn. Đơn cử như mặc dù giá ETH YTD (số liệu ghi nhận vào ngày 20/08/2024) tăng trưởng 14% nhưng khi so sánh với 2 dự án không chỉ có mức tương quan ngắn hạn mà còn khá giống nhau về số lượng người dùng, chỉ số cơ bản như ARB và POL lại cho thấy mức giảm lần lượt là 54% và 65%.

Do đó, việc áp dụng quan điểm Ethereum High Beta để đầu tư vào các tài sản trong hệ sinh thái này không phải là một chiến thuật quá tốt, đặc biệt là trong trung hạn và dài hạn. Ngoài ra, việc áp dụng phương pháp này cũng sẽ "đề thấp" vai trò của việc phân tích dự án vì mỗi loại tài sản sẽ có các đặc điểm và mô hình khác nhau, ảnh hưởng đến mức độ tăng trưởng của chúng.

Hiệu suất không đồng đều trong hệ sinh thái Ethereum

Hiệu suất đa dạng của các tài sản trong hệ sinh thái Ethereum sẽ được thể hiện rõ hơn trong danh sách dưới đây.

Từ danh sách trên, chúng ta có một số nhận định như sau:

• Tỷ lệ biến động (volatility) và hiệu suất (return) được điều chỉnh theo rủi ro của các tài sản khẳng định một thực tế rõ ràng rằng ETH là token lâu đời và giá trị thị trường lớn nhất trong hệ hệ sinh thái Ethereum nhờ vào mức tăng trưởng ổn định. Do đó, chỉ có một số ít token trong danh sách trên có Sharpe ratio (*) đạt được mức cao hơn ETH.
• Tăng trưởng nguồn cung: Đa số các tài sản nằm trong hệ sinh thái Ethereum đều có cơ chế cung ứng token ra thị trường riêng của họ. Trong khi ETH sau sự kiện The Merge, nguồn cung liên tục trong trạng thái giảm phát thì đa số những dự án mới lại chọn mức lạm phát token cao ở trong giai đoạn đầu để thúc đẩy quảng bá và phát triển quỹ.
  
  Chúng ta phải xem xét thật kỹ mô hình tokenomics của các dự án này vì nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị dài hạn của tài sản mà bạn đầu tư. Ví dụ, lạm phát quá cao sẽ dẫn tới việc giảm giá trị của tài sản nếu như nhu cầu về token không đáp ứng được mức tăng nguồn cung của token. Trong khi đó, một lịch trình cung token ra thị trường được thiết kế tốt sẽ giúp dự án và giá trị tài sản tăng trưởng bền vững hơn.
• Hiệu suất phụ thuộc tính chất của mỗi lĩnh vực: Ngoài ra, chúng ta còn có thể "đo lường" tiềm lực của những dự án ứng dụng (application) thông qua một số yếu tố như: Total Value Locked (TVL), daily active user (DAU) - người dùng hoạt động mỗi ngày, tổng khối lượng giao dịch, phí được tạo ra bởi người dùng trên ứng dụng đó,…
  
  Một số ví dụ cụ thể: TVL ở những dự án thuộc lĩnh vực DeFi tăng mạnh cho thấy hiệu quả vốn cao và sự tin tưởng của người dùng vào giao thức mà họ sử dụng, phí được tạo ra, DAU tăng ở các dự án GameFi sẽ cho thấy trò chơi đó đang được ưa thích và có sức hút đối với người dùng mới,…

Tuy nhiên, khi xem xét những yếu tố này, chúng ta cần phải xác định ngữ cảnh phù hợp vì đôi khi những cải tiến mới khiến cho việc đánh giá bị sai lệch, ví dụ như Layer 2 giúp giảm đáng kể phí được tạo ra mặc dù số lượng người dùng vẫn tăng. Ngoài ra, đôi khi sự mạnh lên của các yếu tố này không "đồng pha" với hiệu suất tăng trưởng của token mà nó cho thấy được tiềm lực sức mạnh của dự án, một điều kiện có thể giúp cho tài sản tăng giá trong tương lai.

(*) Sharpe ratio là chỉ số đo lường tỷ suất lợi nhuận trên rủi ro của một loại tài sản, được tính bằng công thức hiệu suất (return) chia cho độ lệch chuẩn (standard deviation).

So sánh hiệu suất của các tài sản trong hệ

Sau đây là bài so sánh hiệu suất tăng trưởng của ETH với các nhóm tài sản nằm trong hệ sinh thái Ethereum theo hiệu suất trung bình (average) và trung vị (median).

Đọc thêm: Grayscale đã đặt cược vào những đồng coin nào cho bull run 2024-2025?

Một số kết luận rút ra từ bảng so sánh trên bao gồm:

• Kể từ đầu năm 2024 cho đến nay, Ethereum có hiệu suất tăng trưởng được điều chỉnh bởi rủi ro vượt trội hơn so với các tài sản nằm trong hệ sinh thái ở cả average và median. Ở một số thị trường tăng trưởng trước đây, chẳng hạn như mùa 2020 - 2021, memecoin như Shiba Inu (SHIB) có mức độ tăng trưởng vượt trội hơn nhiều so với Ethereum, thúc đẩy hiệu suất của rổ tài sản ngoài ETH.
• Đóng góp cho hiệu suất tăng trưởng tốt của nhóm tài sản Other Applications kể đầu năm 2024 cho đến nay đó là ConstitutionDAO (được Grayscale xem là memecoin) và ENS. Ở chiều ngược lại, nhóm tài sản Layer 2 và Financial Applications lại cho thấy hiệu suất tăng trưởng yếu kém. Grayscale Research cho rằng nguyên nhân của việc này đến từ việc tiềm năng tăng trưởng không được phân bổ đồng đều mà chỉ xuất hiện ở một vài tài sản nhất định.
• Thêm vào đó, mặc dù ETH được ghi nhận tăng trưởng tốt hơn ở cả mức average và median. Tuy nhiên, một số tài sản nổi bật ở trong hệ sinh thái Ethereum có thể vượt trội hơn so với ETH, nhưng đó chỉ là các "cá nhân" xuất sắc chứ hiệu suất tăng trưởng đó không được phân bổ đều sang những dự án khác trong cùng lĩnh vực. Và cũng ở những giai đoạn bullrun trước đây, hiệu suất tăng trưởng của các tài sản nằm trong hệ sinh thái Ethereum được phân bổ "đều" hơn, hiện trạng này chưa được ghi nhận ở giai đoạn kể từ đầu năm 2024 cho đến nay.

Những kết luận kể trên đã đề cao chiến lược đầu tư theo danh mục trong giai đoạn như hiện nay. Chiến lược đầu tư này sẽ cho phép chúng ta "trộn lẫn" token của những dự án có tỷ suất tăng trưởng ổn định, rủi ro thấp và tài sản có lợi nhuận cao nhưng cũng đi kèm với rủi ro lớn. Việc cân bằng này sẽ giúp cho các nhà đầu tư vừa có được lợi nhuận từ việc đầu tư nhưng cũng duy trì được vị thế của họ trên thị trường crypto đầy rủi ro này.

Tiêu chí đánh giá dự án theo Grayscale Research

Mặc dù việc lập danh mục đầu tư mang lại các lợi ích như chúng ta đã nói đến ở trên và chỉ lựa chọn những dự án nằm trong hệ sinh thái Ethereum cũng có thể được xem là một chiến lược tốt. Tuy nhiên, việc đánh giá dự án có chủ đích theo những tiêu chí hợp lý sẽ có thể mang tới hiệu suất tốt hơn cho danh mục đầu tư của bạn.

Những tiêu chí mà Grayscale Research sử dụng để đánh giá dự án là sự kết hợp giữa các yếu tố cơ bản (ví dụ: số người sử dụng, vị thế trên thị trường, tính năng hữu ích mới,...) và "chất" xúc tác tiềm năng của tài sản (ví dụ: tỷ lệ lạm phát hợp lý, xu hướng của thị trường,...). Một số điểm quan trọng trong cách đánh giá này bao gồm:

• Yếu tố cơ bản tốt: Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định đến khả năng tăng trưởng dài hạn của dự án. Tuy nhiên, một số token có yếu tố cơ bản mạnh nhưng khi trải qua một mùa downtrend sẽ có hiệu suất giá kém và đây có thể cung cấp cho chúng ta nhưng điểm vào (entry) hấp dẫn.
  
  Ví dụ: UNI (Uniswap) được xem như là sàn DEX chính của Ethereum nhưng giá của nó lại giảm nhiều lần sau giai đoạn downtrend. Tương tự UNI, LDO (Lido) được coi là "anh cả" trong lĩnh vực liquid staking với chỉ số TVL trên vốn hóa cao nhưng hiệu suất giá lại thấp. Một số token khác như MKR (Maker) chiếm tới gần 40% lợi nhuận và AAVE (Aave) có TVL vượt khỏi con số 11 tỷ USD nhưng hiệu suất giá lại kém hơn rất nhiều.
• Thận trọng khi phân tích các yếu tố cơ bản của tài sản: Yếu tố quan trọng mà chúng ta nên cân nhắc đó là token của dự án. Những tài sản không hoặc có ít tiện ích thường không thể tạo ra nhiều phí giao dịch, điều này cho thấy một mô hình kinh tế không bền vững của dự án. Bên cạnh đó, lịch unlock token thường xuyên hoặc với số lượng lớn cũng sẽ tạo ra áp lực bán lên những tài sản này.
  
  Đây là những đặc điểm mà Grayscale Research cho rằng chúng không phù hợp giữa định giá hiện tại của tài sản và tiện ích cơ bản hoặc triển vọng tăng trưởng của chúng.
• Không phải dự án nào đang đứng top cũng sẽ tiếp tục thành công: Một số nhà đầu tư thường có tư tưởng rằng những dự án đang đứng top trên thị trường hiện nay "hiển nhiên" chúng có nội tại tốt. Tuy nhiên, cách tiếp cận như vậy sẽ dễ dàng khiến cho chúng ta đánh giá sai về tỷ lệ thành công trong tương lai mà không xem xét tới các yếu tố thực sự tác động ở đằng sau của dự án.
  
  Điều này sẽ gây nguy hiểm cho danh mục đầu tư của chúng ta khi một số dự án không có yếu tố cơ bản tốt có thể sẽ "biến mất" sau một khoảng thời gian dài có quá ít người sử dụng. Trong quá khứ, một số dự án cũng đã "mất tích" theo cách này, ví dụ như: Augur và nhiều dự án hàng đầu thu hút được vốn lớn thông qua ICO trong giai đoạn 2017 - 2018.

Chiến lược đánh giá theo các tiêu chí kể trên sẽ giúp chúng ta có thể chọn được các dự án có tiện ích thực, tiềm năng tăng trưởng người dùng cao và tokenomic hiệu quả. Những điều này sẽ có thể giúp cho danh mục tài sản của bạn đạt được mức tăng trưởng tốt hơn so với việc chỉ "chọn đại" những dự án nằm trong hệ sinh thái Ethereum. Tuy nhiên, bạn cần phải lưu ý rằng chiến lược sẽ cần phải nghiên cứu, đánh giá và điều chỉnh định kỳ để có thể đạt được lợi nhuận tốt nhất.

Tổng kết

Trên đây là bài tổng quan về hệ sinh thái Ethereum và các tiêu chí mà Grayscale sử dụng để xem xét cơ hội đầu tư vào những dự án tiềm năng nằm trên nền tảng smart contract hàng đầu thị trường crypto này.

Với nội tại mạnh mẽ đến từ giá trị thị trường cao cùng với những tính năng hàng đầu được phát triển bởi cộng đồng nhà phát triển tài năng thì những dự án nằm trong hệ sinh thái Ethereum có tiềm năng rất lớn mà chúng ta có thể đầu tư. Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu ý những tiêu chí lựa chọn dự án mà Grayscale chia sẻ và tạo cho mình một danh mục tối ưu để đạt lợi nhuận tốt nhất.

Bạn đánh giá ra sao về góc nhìn tổng quan hệ sinh thái Ethereum của crypto-VCs hàng đầu thị trường - Grayscale? Liệu rằng bạn đã chọn được dự án nào trong hệ sinh thái này để đầu tư cho mùa uptrend sắp tới hay chưa? Hãy cho mình biết ý kiến của bạn ở phần bình luận phía dưới để thảo luận cùng với anh em trong cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!