Solana là một trong những hệ sinh thái nhận được nhiều sự chú ý thời gian gần đây vì không chỉ sở hữu hiệu suất tốt mà còn có sự xuất hiện của các dự án mới chất lượng. Đặc biệt là các nền tảng DePIN.

DePIN vốn là xu hướng nổi bật, được kỳ vọng cao bởi giới Crypto nói riêng và Fintech nói chung. Trong bài viết này, hãy cùng TradeCoinVN tổng hợp và phân tích hiện trạng một số dự án DePIN trên hệ Solana nhé.

Qua bài viết, anh em sẽ rút ra được nhiều insight và chọn lựa được những dự án phù hợp để đầu tư nữa đó. Cùng bắt đầu nào!

Giới thiệu về DePIN trên Solana

DePIN (Decentralized Physical Infrastructure Network) là mô hình sử dụng blockchain để quản lý và vận hành cơ sở hạ tầng vật lý theo cách phân tán.

Đặc điểm cơ bản nhất của DePIN là tận dụng nguồn tài nguyên nhàn rỗi và bán cho người có nhu cầu hoặc cho thuê. Giả sử, mình có một lượng GPU không dùng đến thì có thể cho người khác thuê.

Chính nhờ tận dụng nguồn tài nguyên nhàn rỗi nên giá thành các dịch vụ DePIN thường rẻ hơn rất nhiều so với các nhà cung cấp truyền thống. Tuy nhiên, tại sao Solana lại trở thành một lựa chọn hàng đầu cho các dự án DePIN?

• Khả năng mở rộng của Solana cho phép xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây. Đây là đặc điểm rất phù hợp với các dự án DePIN. Các dự án này thường phải xử lý khối lượng dữ liệu lớn từ các thiết bị kết nối vật lý
• Solana có hệ sinh thái rộng lớn với nhiều sản phẩm và cộng đồng tích cực
• Solana cũng là một blockchain nổi bật có thiết bị di động riêng. Solana Mobile chính là một kênh giúp các dự án DePIN thu hút lượng người dùng ban đầu

Ví dụ, dự án Helium cung cấp một tháng sử dụng miễn phí cho người dùng Solana Mobile. Các dự án như Grass cũng có thể ra mắt ứng dụng trên thiết bị này.

Các dự án nổi bật trong mảng hạ tầng tính toán

Hạ tầng tính toán là mảng có nhu cầu lớn nhất trong DePIN nói chung. Một số dự án nổi bật có thể kể đến là Render, io.net, Grass,... Chúng ta hãy cùng kiểm tra xem trong năm 2024 này, các dự án có những hoạt động gì nổi bật nhé.

Đọc thêm: Dự phóng hướng phát triển của nền tảng DePIN Io.net trong tương lai

Nosana là nền tảng kết nối những người cung cấp GPU với các nhà phát triển muốn xây dựng sản phẩm AI. Dự án sử dụng token NOS cho các hoạt động thanh toán và staking.

Biểu đồ trên thể hiện lượng token NOS được thưởng cho các nhà cung cấp và số lượng GPU hoạt động trên mạng lưới từ cuối năm 2023 đến tháng 8/2024. 

Quan sát biểu đồ, anh em có thể thấy từ tháng 4/2024, lượng token NOS được thưởng tăng mạnh. Mặc dù trong tháng 8, số lượng GPU có giảm nhẹ nhưng lượng token NOS được thưởng vẫn tăng 28% so với tháng trước. 

Chúng ta có thể rút ra được gì từ số liệu trên? Dù lượng GPU hoạt động giảm nhưng chương trình thưởng vẫn tiếp tục mở rộng. Điều này có nghĩa Nosana vẫn đang đầu tư mạnh để khuyến khích các nhà cung cấp GPU.

Số lượng thực hiện suy luận AI (inferences) trên mạng lưới Nosana trong 4 tháng có sự sụt giảm. Tuy nhiên, tổng số inferences tích lũy vẫn tăng đều, đạt 784,000 lượt. Xu hướng giảm có thể cho thấy nhu cầu stress test ít hơn và khả năng Nosana chuyển hướng tập trung sang các tác vụ liên quan đến mô hình ngôn ngữ lớn. 

Cho những anh em chưa biết thì stress test là bài test thử khả năng chịu tải của hệ thống. Ở đây là kiểm tra khả năng xử lý lượng lớn yêu cầu tới mô hình AI. Giống như Nosana, io.net cũng là dự án chuyên cung cấp GPU nhàn rỗi tới người dùng có nhu cầu.

Hoạt động staking của IO bắt đầu vào ngày 18/8/2024. Các nhà cung cấp CPU/GPU buộc phải stake IO để thực hiện hoạt động cho thuê tài nguyên trên nền tảng. Có thể hiểu đây là “đặt cọc" để đảm bảo tài nguyên của các nhà cung cấp CPU/GPU thực sự chất lượng. Nếu không, họ sẽ bị mất số token được stake này.

Kể từ khi triển khai chương trình, lượng token IO được stake và stakers tăng mạnh. Điều này cho thấy cơ chế staking đã kích thích các nhà cung cấp tham gia vào hệ sinh thái của io.net.

Một nền tảng DePIN khác là Grass cũng đã có màn chào sân ấn tượng khi thực hiện airdrop và listing CEXs trong thời gian vừa rồi.

Grass là dự án có ý tưởng khá mới, đó là tận dụng băng thông nhàn rỗi để thực hiện thu thập dữ liệu. Tất nhiên, người dùng cung cấp băng thông của mình cho Grass sẽ được nhận thưởng token dự án.

Dự án DePIN mảng viễn thông có gì nổi bật?

Viễn thông cũng là một mảng đáng chú ý của các dự án DePIN hệ Solana. Xây dựng hạ tầng mạng truyền thống cần đầu tư lớn, khiến thị trường bị thống trị bởi một số ít các công ty. Chính vì vậy, các nền tảng DePIN viễn thông sẽ giúp xây dựng trạm phát sóng (hotspot) không dây phân tán. Từ đó, bất kỳ ai cũng có thể sử dụng hạ tầng này để truyền dữ liệu.

Một số mạng không dây phổ biến là:

• 5G di động: Đảm bảo tốc độ tải cao và độ trễ thấp.
• WiFi: Cung cấp kết nối mạng trong phạm vi cụ thể.
• LoRaWAN: Tối ưu cho các thiết bị IoT tiêu thụ ít năng lượng.
• Bluetooth: Truyền dữ liệu ở khoảng cách ngắn.

Dự án nổi bật trong mảng này có thể kể đến là Helium. Người dùng khi cung cấp mạng cho các thiết bị sẽ được thưởng bằng token HNT.

Trong khoảng đầu tháng 8, Helium Mobile thực hiện chiến dịch "Egglympics" để thu hút người dùng mới. Chiến dịch này có phần thưởng là 10,000 token $MOBILE cho mỗi lần giới thiệu bạn bè đăng ký gói sử dụng.

Đọc thêm: Top dự án DePIN x AI nổi bật trong nửa cuối năm 2024

Tuy nhiên, thống kê cho thấy kết quả của chiến dịch này không được khả quan. Dù ra mắt vào đầu tháng 8, số lượng người đăng ký mới còn thấp hơn cả tháng 7.

Theo cá nhân mình, một số nguyên nhân ở đây có thể là:

• Thiếu sức hút từ token MOBILE: Token MOBILE có lợi ích thực tế chưa hấp dẫn hoặc chưa đủ cao, người dùng có thể không cảm thấy đủ động lực để tham gia.
• Thiếu quảng bá hiệu quả: Chiến dịch có thể chưa đủ nổi bật hoặc chưa được quảng bá hiệu quả quả để tiếp cận nhiều người dùng.

Một thống kê khác cho thấy, nhu cầu sử dụng sử dụng cả hai mạng Helium (Mobile và IoT) tiếp tục tăng trưởng đều đặn, thể hiện qua lượng “data credits” được burn tăng 15% trong tháng 8. Mặc dù không thu hút được nhiều người dùng mới nhưng mạng IoT và Mobile của Helium vẫn cho thấy sức hút và ngày càng được thị trường chấp nhận rộng rãi.

Số lượng hotspots mới của Helium Mobile ghi nhận mức tăng mạnh. Cùng với đó, mạng IoT của Helium cũng chứng kiến sự gia tăng đáng kể, với số lượng hotspots mới tăng 82% trong tháng 8.

Dự án về mạng lưới thiết bị cảm biến

Mạng lưới các thiết bị cảm biến phi tập trung cũng là một mảng DePIN nổi bật. Các thiết bị cảm biến này hỗ trợ trợ thu thập và giám sát dữ liệu như:

• Môi trường: Nhiệt độ thời tiết, tốc độ gió, độ ẩm,...
• Di chuyển: Dữ liệu giao thông
• Bản đồ: Giám sát dữ liệu trên các đường phố ở địa phương

Dự án về mạng lưới thiết bị cảm biến phi tập trung nổi bật có thể kể đến là Hivemapper với sản phẩm Bee maps.

Theo thống kê, anh em có thể thấy Hivemapper duy trì nhu cầu sử dụng ổn định từ tháng 3 đến tháng 8/2024. Sự ổn định này được thể hiện thông qua việc một số lượng lớn token HONEY được burn hàng tháng.

Ngoài ra, Hivemapper cũng cho thấy sự ổn định trong việc cải thiện tỷ lệ giữ chân người dùng. Dù lượng contributors mới có giảm dần nhưng tỷ lệ duy trì đã được cải thiện từ tháng 3/2024 trở đi.

Sự cải thiện này có thể xuất phát từ các yếu tố như tính hấp dẫn của ứng dụng và các cơ chế khuyến khích bền vững mà Hivemapper cung cấp.

Một số hướng phát triển tiềm năng của các dự án DePIN

Có rất nhiều dự án DePIN được xây dựng trên hệ Solana. Chọn được dự án tốt để đầu tư thì anh em phải dự phóng được xu hướng. Một số xu hướng phát triển mảng DePIN tiềm năng trên hệ Solana hiện nay là:

• Đa dạng lĩnh vực DePIN: Các dự án DePIN có thể tiếp cận sang các lĩnh vực hoặc giải quyết các vấn đề mới như cung cấp hạ tầng năng lượng sạch, đưa quá trình suy luận, lưu trữ kết quả từ AI lên on-chain,...
• Khuyến khích bằng điểm thưởng: Các dự án có thể khuyến khích người dùng tham gia ban đầu bằng điểm thưởng trước khi nghĩ đến việc sử dụng token.
• Gamification: Tăng trải nghiệm người dùng bằng cách game hoá các hoạt động trên nền tảng cũng là một ý tưởng hay.
• Phát triển mối quan hệ “cộng sinh”: Các nền tảng lớn như Helium, Render,... có thể phát triển hạ tầng nền tảng, cung cấp các tài nguyên ban đầu cho các dự án DePIN khác quy mô nhỏ hơn.
• Layer-1 cho DePIN: Các dự án DePIN có thể tự xây dựng một chain riêng của mình dựa trên SVM (Solana Virtual Machine).
• Kết hợp DePIN và Memecoin: Việc dựa vào cơn sốt memecoin để bán được nhiều sản phẩm DePIN hơn cũng là một ý tưởng hay. Ví dụ, để được nhận airdrop memecoin A nào đó thì anh em cần phải mua hoặc sử dụng một sản phẩm DePIN B.
• Giao thoa giữa DePIN và DeFi: Việc tích hợp token DePIN vào DeFi là một hướng đi tốt để tăng thanh khoản và giá trị sử dụng token.
• DePIN và RWA: Đưa các tài sản thực như drone, cảm biến,... lên on-chain và thực hiện giao dịch các sản phẩm này chính là use case giao thoa giữa DePIN và RWA.

Tổng kết

Solana là một địa chỉ rất tiềm năng để các dự án DePIN build sản phẩm của mình. Qua một số thống kê ở trên, chúng ta có thể thấy được bức tranh toàn cảnh về hiện trạng các nền tảng DePIN lớn trên Solana.

Tuy nhiên, do số lượng các dự án DePIN mới xuất hiện một cách chóng mặt đòi hỏi mỗi sản phẩm phải có unique selling point của riêng mình nếu không muốn bị mất thị phần.

Anh em có nhận định như nào về các dự án DePIN hệ Solana? Đâu là một hướng đi mới cho các nền tảng này để thu hút nhiều người dùng hơn trong tương lai? Hãy comment xuống dưới để trao đổi với mình và các thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!