Trong bối cảnh hệ sinh thái dApp ngày càng phát triển, nhu cầu về một nền tảng blockchain vừa có khả năng mở rộng, vừa giúp dễ dàng quản lý dữ liệu đang trở nên cấp thiết. Chromia đã ra đời để giải quyết nhu cầu này bằng cách kết hợp blockchain với relational database (cơ sở dữ liệu quan hệ). 

Vậy Chromia là gì? Điều gì tạo ra sự khác biệt của Chromia so với các blockchain L1 khác? Anh em hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu thông qua bài viết sau nhé!

Chromia (CHR) là gì?

Chromia là nền tảng blockchain L1 được phát triển nhằm hỗ trợ xây dựng dApp, đặc biệt là các dApp phức tạp, yêu cầu hiệu suất và khả năng mở rộng cao trong các lĩnh vực Web3 gaming, AI và DeFi.

Chromia sử dụng kiến trúc Relational blockchain, kết hợp các đặc điểm của blockchain và relational database, giúp nhà phát triển dễ dàng quản lý hệ thống dữ liệu phức tạp trên dApp. Ngoài ra, Chromia có khả năng tương tác với các blockchain lớn khác, điển hình như Ethereum, giúp nhanh chóng mở rộng quy mô hệ sinh thái.

Trong đó, CHR là token gốc của mạng Chromia, được sử dụng để trả phí gas, phần thưởng cho staker, validator và tham gia quản trị mạng lưới.

Những ưu điểm nổi bật của Chromia

Chromia sở hữu những ưu điểm nổi bật sau:

• Mạng lưới đa chuỗi: Chromia sử dụng kiến trúc đa chuỗi, trong đó mỗi dApp hoạt động trên một blockchain riêng biệt. Điều này cho phép các dApp xử lý giao dịch và lưu trữ dữ liệu độc lập, khi một dApp gặp vấn đề sẽ không gây ảnh hưởng đến toàn bộ mạng lưới.
• Không tắc nghẽn mạng: Do mỗi dApp chạy trên một blockchain riêng nên chúng có khả năng mở rộng linh hoạt, dễ dàng duy trì hiệu suất cao và tốc độ xử lý nhanh. Qua đó giúp toàn bộ hệ thống hoạt động mượt mà mà không bị tắc nghẽn.
• DApp và NFT hoàn toàn on-chain: Chromia cho phép dApp lưu trữ toàn bộ database, file và tài sản trên blockchain. Tương tự với NFT, cho phép lưu trữ tất cả metadata và hình ảnh trực tiếp on-chain, mang lại tính minh bạch và phi tập trung hoàn toàn. Điều này khác với các nền tảng trên EVM khi phải sử dụng các dịch vụ tập trung bên ngoài để lưu trữ.

• Cơ chế tính phí linh hoạt: Các nhà phát triển dApp có thể tùy chỉnh cơ chế tính phí, chẳng hạn như đặt phí gas bằng 0 để hỗ trợ người dùng, giúp tăng trải nghiệm và khuyến khích họ sử dụng dApp thường xuyên hơn.
• Ngôn ngữ lập trình Rell tiên tiến: Chromia sử dụng Rell, ngôn ngữ lập trình được tối ưu hóa cho việc phát triển dApp tích hợp relational database. Nhờ sự tối giản và khả năng bảo mật cao, Rell giúp các nhà phát triển dễ dàng xây dựng các ứng dụng phức tạp một cách nhanh chóng, đảm bảo an toàn.

Kiến trúc của blockchain Chromia

Chromia được tổ chức thành các cluster (cụm) bao gồm nhiều node. Mỗi node là một máy tính hoặc máy chủ chịu trách nhiệm xử lý giao dịch, xác thực các khối mới và duy trì sổ cái blockchain. Các node này được quản lý bởi provider (nhà cung cấp), những người đóng góp sức mạnh tính toán cho mạng lưới Chromia.

Cụ thể, Chromia chia mạng lưới thành hai loại cluster chính nhằm phân bổ trách nhiệm và tối ưu hóa mô hình hoạt động, đó là System Cluster và Dapp Cluster.

System Cluster là trung tâm điều phối toàn bộ hệ sinh thái Chromia, có nhiệm vụ vận hành các dịch vụ cốt lõi như: Quản lý hosting, quản lý tài nguyên mạng và thưởng cho provider (bên cung cấp tài nguyên, hosting, storage,...).

System Cluster gồm các chain sau:

• Economy Chain: Quản lý giá hosting, thưởng cho provider và xử lý thanh toán cho các dApp.
• Directory Chain: Lưu trữ thông tin về các cluster, node, dApp và cấu hình của chúng.
• System Anchoring Chain: Đảm bảo tính toàn vẹn cho dữ liệu bằng cách thu thập và xác thực thông tin từ các Cluster Anchoring Chain.
• Archival Chain: Lưu trữ thông tin về các dApp chưa thanh toán phí hosting.

Dapp Cluster là không gian chứa các dApp riêng lẻ, mỗi dApp hoạt động trên một blockchain và sử dụng tài nguyên tính toán (vCPU, RAM, data storage) riêng. Ngoài ra, các dApp đều được liên kết với Cluster Anchoring Chain để xác thực và bảo mật dữ liệu. Các nhà phát triển có thể mở rộng dApp bằng cách thuê thêm tài nguyên từ Chromia.

Về cơ chế đồng thuận, Chromia sử dụng cơ chế eBFT để đạt được sự đồng thuận trong mạng lưới. eBFT yêu cầu nhiều node cùng xác thực các giao dịch và khối mới, đảm bảo mạng lưới an toàn và đáng tin cậy.

Khi một dApp được triển khai, nó sẽ được nhân rộng trên tất cả các node trong cluster, đảm bảo tính phi tập trung và khả năng phục hồi cao. Các node trong cluster có nhiệm vụ xử lý và xác thực giao dịch của dApp, sau đó gửi thông tin đến Cluster Anchoring Chain để xác thực một lần nữa.

Trong trường hợp nhu cầu tăng lên, Chromia có thể thêm nhiều node và cluster dApp mới mà không ảnh hưởng đến hiệu suất của các dApp hiện tại.

Ngoài ra, Chromia sử dụng giao thức Interchain Messaging Facility (ICMF) và Interchain Confirmation Facility (ICCF) để giúp các blockchain trong mạng lưới Chromia tương tác qua lại với nhau, và với các blockchain khác bên ngoài.

Các use case của Chromia

Gaming

Chromia là nền tảng blockchain hoàn hảo cho các nhà phát triển Web3 gaming nhờ những lợi thế vượt trội sau đây:

• Cấu trúc phí linh hoạt: Người chơi không phải lo lắng về phí gas, vì các nhà phát triển game có thể thiết lập để tự chi trả khoản phí này. Ngoài ra, các loại chi phí khác như phí đăng ký, phí cố định,... cũng rất dễ dàng được tùy chỉnh tùy theo nhu cầu của nhà phát triển.
• Lưu trữ tất cả dữ liệu trên blockchain: Chromia hỗ trợ lưu trữ các chương trình, metadata và tập tin game ngay trên blockchain, không cần phụ thuộc vào các dịch vụ tập trung bên ngoài.
• Khả năng mở rộng vượt trội: Chromia có khả năng mở rộng theo chiều ngang (horizontal scaling) để đảm bảo tốc độ ổn định cho tất cả các ứng dụng game, ngay cả khi có một lượng lớn người chơi cùng lúc.

Một ví dụ điển hình là My Neighbor Alice - game P2E (Play-to-Earn) được xây dựng trên blockchain Chromia, nơi người chơi có thể xây nhà, sở hữu đất, sưu tập và gặp gỡ bạn bè. Cho đến nay, đã có hàng triệu giao dịch của My Neighbor Alice được xử lý trên Chromia.

Data/DePIN

Chromia sử dụng kết hợp blockchain và relational database để lưu trữ dữ liệu dưới dạng relational table (dạng bảng gồm các hàng và cột được sắp xếp logic) thay vì một list đơn giản. Cấu trúc này giúp tăng hiệu suất quản lý dữ liệu và hỗ trợ các dApp có độ phức tạp cao.

Trong lĩnh vực data/DePIN, Chromia cung cấp các giải pháp sau:

• Truy vấn dữ liệu trực tiếp: Hàng ngàn thao tác đọc/ghi dữ liệu có thể được thực hiện chỉ trong một giao dịch on-chain.
• Tự động lập chỉ mục: Dữ liệu được lập chỉ mục nhanh chóng trên blockchain mà không cần sử dụng dịch vụ từ bên thứ ba.
• Lưu trữ phi tập trung: Sử dụng các công cụ Filechain và Filehub để lưu trữ NFT và metadata trực tiếp on-chain, đảm bảo phi tập trung và an toàn.

VfB Stuttgart Digital Collectibles Marketplace - một thị trường sưu tầm kỹ thuật số ra mắt vào tháng 11/2023 đã sử dụng Filechain và Filehub của Chromia để lưu trữ NFT (hình ảnh và metadata) trực tiếp trên blockchain. Đây là một minh chứng thực tiễn về tiềm năng của việc triển khai NFT trên Chromia.

RWA

Chromia cung cấp giải pháp Ledger Digital Asset Protocol (LDAP), được thiết kế tối ưu cho RWA.

Cụ thể, việc token hóa tài sản thực trên blockchain Chromia sẽ loại bỏ sự phụ thuộc vào các bên trung gian tập trung như nhà môi giới, các kho lưu trữ tài sản. Qua đó giúp tổ chức phát hành RWA tiếp cận đến nhiều nhà đầu tư hơn và giảm chi phí. 

LDAP có thể áp dụng trong nhiều mảng của RWA, bao gồm:

• Quản lý quỹ
• Nền tảng fintech/crowdfunding
• Huy động vốn cho dự án đơn lẻ
• Dự án Web3 và crypto khác liên quan đến RWA

NFT

Chromia mở ra những tiềm năng mới cho lĩnh vực NFT bằng cách tích hợp logic lập trình, giúp NFT trở nên linh hoạt và sống động hơn thay vì chỉ là các nội dung tĩnh.

Hầu hết các NFT truyền thống chỉ có chức năng chứng minh quyền sở hữu, thiếu đi tính tương tác và khả năng mở rộng. Trên Chromia, nhà phát triển và nhà sáng tạo có thể thêm các tính năng đặc biệt, biến NFT thành tài sản số với nhiều khả năng phong phú, chẳng hạn như:

• Người dùng có thể kết hợp (ghép) nhiều NFT lại với nhau để tạo ra một NFT mới, tương tự như việc kết hợp các vật phẩm trong game để tạo ra sản phẩm mạnh hơn hoặc độc đáo hơn.
• NFT có thể được lập trình để chỉ sử dụng một số lần giới hạn, giống như một vật phẩm trong game chỉ có thể sử dụng được 10 lần trước khi mất đi công dụng, tạo ra sự khan hiếm và giá trị cho vật phẩm đó.
• NFT có thể nâng cấp hoặc thay đổi theo thời gian, như cách mà một nhân vật trong game có thể thu thập kinh nghiệm để tăng cấp hoặc kỹ năng.

Hệ sinh thái của Chromia

Hệ sinh thái Chromia đang dần hoàn thiện với sự xuất hiện của những mảnh ghép quan trọng nhất:

• Gaming: My Neighbor Alice, Dalarnia, Alliance, Revolve Games,...
• DeFi: Hedget, APYSwap, Oddz, Bella,...
• NFT: Chronicle, Stadio Plus,... 

Đội ngũ phát triển

Đứng đầu đội ngũ phát triển Chromia là các thành viên:

• Henrik Hjelte: Từng tham gia vào Dragon's Den - một công ty khởi nghiệp liên quan đến internet. Ngay sau khi biết đến Bitcoin, Henrik đã thành lập một startup mới gọi là ChromaWay, nền tảng để tạo ra Chromia.
• Or Perelman: Là người đồng sáng lập của một trong những ví Bitcoin đầu tiên cùng với Stephan Thomas - người sau này trở thành CTO của Ripple.
• Alex Mizrahi: Alex là người sáng lập và là nhà phát triển chính của Colored Coins - một trong những giao thức blockchain đầu tiên. Anh từng có khoảng thời gian dài làm việc chung với Vitalik Buterin - cha đẻ của Ethereum.

Các nhà đầu tư & đối tác

Nhà đầu tư

Dự án đã huy động vốn thành công từ các VC hàng đầu như NGC, 21M Capital, Arrington Capital, Bitscale Capital,... Tuy nhiên, số tiền cụ thể không được tiết lộ.

Đối tác

Chromia hiện là đối tác của các dự án JalaSoft, 4ire Labs, Coin98 Wallet, Travala,...

Chromia Tokenomics

Token Key Metrics

• Token Name: Chromia
• Ticker: CHR
• Blockchain: Ethereum
• Contract: 0x8a2279d4a90b6fe1c4b30fa660cc9f926797baa2
• Total Supply: 831M CHR
• Max Supply: 978M CHR
• Initial Circulating Supply: 831M CHR
• Giá hiện tại (3/10/2024): 0.17$
• Market cap (3/10/2024): 138M$
• FDV (3/10/2024): 163M$
• TGE: 29/5/2019

Token Use Cases

Các use case của CHR bao gồm:

• Thanh toán phí khi sử dụng tài nguyên và triển khai dApp trên Chromia.
• Trả thưởng cho các network provider.
• Là loại tiền tệ lưu thông trong hệ sinh thái Chromia.
• Stake CHR để tham gia bảo mật mạng và kiếm phần thưởng.

Token Allocation

Tỷ lệ phân bổ CHR như sau:

• Private Round: 19.4%
• Public Round: 4%
• Team: 2.5%
• Marketing: 25%
• Liquidity: 3%
• Advisors: 3%
• Operations: 2%
• Foundation: 4.5%
• Ecosystem: 38.1%

Token Release Schedule

Lịch vesting token CHR:

• Private Round: Unlock 3.5% tại TGE và 6.43% hàng tháng
• Public Round: Unlock 100% tại TGE
• Team: Lock 12 tháng từ TGE, sau đó unlock 2.56% hàng tháng
• Marketing: Lock 9 tháng từ TGE, sau đó unlock 1.7% hàng tháng
• Liquidity: Lock 12 tháng từ TGE, sau đó unlock 1.85% hàng tháng
• Advisors: Lock 12 tháng từ TGE, sau đó unlock 9.09% hàng tháng
• Operations: Lock 12 tháng từ TGE, sau đó unlock 4.35% hàng tháng
• Foundation: Lock 21 tháng từ TGE, sau đó unlock 2.13% hàng tháng
• Ecosystem: Lock 9 tháng từ TGE, sau đó unlock 2.86% hàng tháng

Nhận xét cá nhân về tokenomics & lịch vesting

Chromia là dự án khá lâu đời, đã TGE từ năm 2019 nên lượng token unlock hàng tháng hiện giờ khá nhỏ giọt, chủ yếu đến từ các nhóm Private sale, Marketing và Ecosystem với số lượng không đáng kể. Đây là một điểm cộng khi xem xét đầu tư vào dự án này.

Tuy nhiên, nếu anh em có ý định rót tiền vào CHR thì nên follow sát hoạt động của dự án và động thái từ các ví whale để có chiến lược phù hợp nhé.

Mua và nắm giữ CHR ở đâu?

• Token CHR hiện đang được listing trên các sàn Binance, Upbit, HTX, Gate, Kraken, Bitget,...
• Token CHR có thể được lưu trữ trên các ví sàn hoặc các ví EVM như Metamask, Trust wallet, Coin98 wallet.

Road map

Lộ trình phát triển chính thức cho giai đoạn tiếp theo của Chromia như sau:

Q4/2024:

• Nâng cấp tính năng bridge cross-chain
• Nâng cấp tính năng Chromia Asgard
• Mở rộng dịch vụ Oracle

Q1/2025:

• Mở rộng dịch vụ suy luận AI
• Mở rộng dịch vụ DA

Q2/2025:

• Mở rộng dịch vụ ZKP

Q3-Q4/2025:

• Nâng cấp tính năng Extensions Marketplace

Tổng kết

Nhìn chung, Chromia là một dự án đáng chú ý nhờ việc mang đến những giải pháp đột phá cho nhiều lĩnh vực khác nhau.

Với kiến trúc blockchain linh hoạt và được tích hợp relational database, Chromia có khả năng mở rộng vượt trội và là công cụ quản lý, lưu trữ dữ liệu hoàn hảo. Qua đó tạo điều kiện cho các nhà phát triển để họ thoải mái sáng tạo mà không cần lo về cơ sở hạ tầng.

Chromia không chỉ là một blockchain đơn thuần, mà còn là một hệ sinh thái đang thúc đẩy sự phát triển và đổi mới cho tương lai của lĩnh vực blockchain.

Anh em đánh giá như thế nào về dự án này? Liệu Chromia có phải là một dự án đáng để quan tâm trong mùa uptrend 2024 - 2025 tới đây? Hãy comment ý kiến của anh em xuống phía dưới để trao đổi cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé! 

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!