Hiện nay, chúng ta có vô vàn tips để tối ưu hóa lợi nhuận trong quá trình đầu tư Crypto như DCA, vay nhanh (Flash Loan), phân bổ danh mục thông minh,... Và theo dõi token unlock cũng không phải ngoại lệ, đây sẽ là phương thức giúp bạn gia tăng tài sản an toàn nếu tinh ý quan sát chúng đúng cách. 

Hơn nữa, mở khóa token đóng vai trò chủ chốt trong quản trị dự án với các bên liên quan như advisor, nhà đầu tư, core team,...

Vậy Token unlock có gì nổi bật? Vì sao Token unlock lại quan trọng trong việc quản trị dự án đến vậy? Hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu kỹ hơn thông qua bài viết sau nhé!

Token unlock là gì?

Token unlock là sự kiện mở khóa các token và phân phối chúng ra thị trường theo lịch vesting có sẵn. Trước đó, những token này bị tạm khóa, hạn chế giao dịch trên thị trường, chấp thuận theo như đúng quy định kể từ khi ra mắt. 

Thời gian mở khóa có thể ngắn dài phụ thuộc vào quyết định của team dev dự án hoặc theo lịch trình nhất định đã được đề ra ngay từ ban đầu. Sau khi được mở khóa, token sẽ có khả năng trao đổi mua bán nhiều hơn, đồng nghĩa với tổng cung lưu hành của đồng coin đó tăng theo.

Mục đích của Token unlock

Bạn đã bao giờ nghe tới việc dự án “úp bô” các nhà đầu tư nhỏ lẻ chưa? Đây chính là hành động mà Team, Investor cùng đồng lòng xả một lượng lớn token khi đạt tới ngưỡng giá họ kỳ vọng.

Bởi các dự án thường bán token với giá ưu đãi cho các nhà đầu tư sớm (early investors) ngay từ Seed round, Private Round,... Chưa kể token còn được phân bổ cho đội ngũ sáng lập và những người đóng góp khác.

Sẽ ra sao nếu tất cả những người này đều bán tháo một lượng lớn token ngay khi niêm yết trên sàn giao dịch? 

Một áp lực bán khổng lồ khiến giá giảm mạnh, các nhà đầu tư nhỏ lẻ phải cắt lỗ trầm trọng hoặc âm tài khoản cực sâu nếu mang tâm lý cố chấp “Giá chỉ điều chỉnh chút rồi lại lên ngay”. 

Đó chính là lý do vì sao chúng ta cần quan tâm tới Vesting schedule (Lịch trình phân bổ token) và Token unlock nhằm ngăn chặn kịch bản xấu có thể xảy ra.

2 phương pháp unlock token phổ biến

Mỗi phương thức sẽ có những ưu điểm và hạn chế riêng nhưng nhìn chung, cả 2 đều rất cần thiết trong quá trình phân phối và mở khóa token cho đội ngũ và investor. Cụ thể:

Linear Unlock (Phương thức mở khóa token tuyến tính)

Phương pháp cho phép mở khóa lượng token nhất định theo một lịch trình tuyến tính. Có thể unlock dần dần theo tháng, quý, năm,... 

Chúng có ưu điểm là tạo ra sự ổn định, token ít biến động trên thị trường. Đặc biệt, tránh tình trạng bán tháo quá mức khiến giá sụt giảm mạnh mẽ, gây mất niềm tin từ nhà đầu tư và cộng đồng. 

Phương pháp này đòi hỏi tính kiên nhẫn từ nhà đầu tư vì họ không thể bán hết số lượng token nắm giữ ngay cùng một lúc.

Ví dụ một dự án áp dụng phương thức Linear Unlock để mở khóa 2000 tokens trong vòng 12 tháng, mỗi tháng sẽ được unlock 1/12 tổng số token:

• Tổng số token bị khóa: 2000 tokens
• Thời gian mở khóa định kỳ: 12 tháng
• Số token mở khóa mỗi tháng: 2000 / 12 = 166.67 tokens
• Như vậy, sẽ có khoảng 166.67 token được mở khóa mỗi tháng cho nhà đầu tư.

Cliff Unlock (Phương thức mở khóa token cliff)

Phương pháp cho phép mở khóa token sau khi khóa (cliff) một khoảng thời gian nhất định. 

Thường quá trình kéo dài khá lâu như 6 tháng, 1 năm, 1 năm rưỡi,... Không có bất kỳ token nào được unlock, phân phối kể từ khi TGE cho tới lúc hết thời gian Cliff. Và ngay sau đó, token được mở khóa theo phương thức Linear Unlock. 

Cliff Unlock có một vài ưu điểm như sau:

• Đối với dự án, hình thức Cliff Unlock giúp ổn định giá của token, tránh tình trạng lạm phát trong giai đoạn đầu. Từ đó cho phép đội ngũ kiểm soát và hạn chế được nguồn lưu thông.
• Đối với nhà đầu tư (Seed/ Private Investor), nếu chấp nhận nhận token theo phương thức này, thường sẽ nhận 1 lượng token rất lớn ngay trước và sau thời điểm Cliff. Tuy nhiên, phương pháp mở khóa này vẫn còn tồn đọng hạn chế. Cụ thể là tổng nguồn cung lưu thông (Token circulating supply) tăng nhanh trong thời điểm vừa kết thúc thời gian Cliff. 
• Lúc này thường sẽ có 1 lượng token mở khóa, tạo ra áp lực bán khiến giá biến động mạnh trong thời gian ngắn, ảnh hưởng tới niềm tin của holders. Vậy dự án nên chọn phương thức nào để tối ưu hóa lợi nhuận cho cả người dùng lẫn đội ngũ phát triển? 

Tùy vào mục đích, chiến lược và điều kiện của thị trường, dự án có thể sử dụng một trong hai phương thức Linear unlock hoặc Cliff unlock hoặc kết hợp cả hai nhằm tạo ra tokenomics hợp lý và cân bằng nhất.

Vì sao Token unlock lại quan trọng trong việc đầu tư Crypto?

Token unlock không chỉ đem lại lợi ích cho cộng đồng, mà chúng còn đóng vai trò chủ chốt với nhiều bên liên quan khác như investors, core team,…

• Đối với nhà đầu tư: Việc lên kế hoạch trả token rõ ràng giúp họ xác định được thời điểm thay đổi nguồn cung. Từ đó dễ dàng nghiên cứu, phân tích chuyên sâu xác định điểm ra vào một dự án nào đó.
• Đối với team: Số lượng token được phân bổ cho Team được xem như phần thưởng đãi ngộ nhằm tạo động lực cho các thành viên tiếp tục dốc sức, đóng góp những ý kiến sáng tạo, đem lại hiệu quả cho dự án. Thông thường, số token này sẽ bị lock trong thời gian dài để team đồng hành lâu dài xây dựng dự án. Nếu thời gian khóa dưới 1 năm, bạn nên cẩn trọng vì có thể team muốn “ăn xổi”.
• Đối với dự án: Native token đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành hệ thống dự án. Ngoài ra, việc trả đúng thời hạn như lịch trình đã công bố cũng là cách kiểm chứng sự uy tín của đội ngũ đứng sau.

Công cụ hỗ trợ theo dõi thời điểm Token unlock

Nhằm hỗ trợ theo dõi lịch trình mở khóa của token dễ dàng hơn, TradeCoinVN sẽ cung cấp cho các bạn một vài công cụ hữu ích sau đây.

Vestlab.io

• Ưu điểm: Vestlab.io hỗ trợ toàn diện cho các Altcoin, đặc biệt là Altcoin trên Launchpad của DAO Maker hay CoinList. Công cụ này hiển thị chỉ số ROI từ lúc bắt đầu mở bán token và có lịch sử biểu đồ giá TradingView giúp users tiện so sánh, phân tích chart.
• Nhược điểm: Không hiển thị các thông tin về Market Cap, FDV.

TokenUnlocks 

• Ưu điểm: Giao diện website thân thiện và tiện ích dễ dùng. TokenUnlocks phân biệt rõ ràng giữa 2 hình thức mở khóa Cliff và Linear. Hơn nữa, ứng dụng cũng tính sẵn giá trị USD của số lượng token unlock mỗi ngày, đồng thời hiển thị chỉ số Market Cap và vốn hóa pha loãng (FDV). Đặc biệt, TokenUnlocks còn phép cá nhân hóa danh mục theo dõi và cài đặt thông báo cho từng token. 
• Nhược điểm: TokenUnlocks chưa cho phép người dùng so sánh giá token tại thời điểm TGE với giá hiện tại.

Dropstab Vesting

• Ưu điểm: Tương tự với điểm mạnh của CoinmarketCap, Dropstab Vesting thừa hưởng những thông tin về dự án, được trình bày vô cùng đầy đủ. DropsTab là công cụ thu thập nhiều số liệu nhất so với TokenUnlocks hay Vestlab.io.
• Nhược điểm: DropTabs chưa cập nhật một số token mới ra mắt trên sàn CEX.

Tuy nhiên, tất cả công cụ trên không thể hỗ trợ tất cả token trên thị trường. Vì thế, đối với những token không nằm trong phạm vi được nghiên cứu thông tin sẵn, bạn sẽ phải mất thời gian và công sức để theo dõi thủ công trên whitepaper dự án.

Lời kết

Nói tóm lại, việc Unlock token là quá trình tích lũy, phân phối, mở khóa số lượng token nhất định cho các nhà đầu tư, đội ngũ phát triển của dự án và cộng đồng. 

Qua bài viết này, bạn đã hiểu hơn về tầm quan trọng của Token unlock. Bạn dự định sẽ sử dụng công cụ nào để hỗ trợ cho việc research lịch vesting token? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn xuống dưới bình luận để trao đổi với các thành viên trong cộng đồng TradeCoinVN nhé.

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!