Việc đảm bảo tính bảo mật và quyền riêng tư cho các hệ thống blockchain đang là mối quan tâm hàng đầu hiện nay. TEN là một giao thức Layer 2 Rollup trên Ethereum rất đáng chú ý, nó có khả năng mã hóa toàn bộ dữ liệu để nâng cao tối đa tính bảo mật và quyền riêng tư.

Dự án đã huy động được 9M$ ở vòng gọi vốn gần nhất với sự tham gia của những VC hàng đầu như DWF Labs, Kucoin Labs.

Vậy TEN Protocol là gì? Giải pháp Ethereum Layer 2 này có điểm gì khác biệt so với các đối thủ? Anh em hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu thông qua bài viết sau đây nhé!

TEN Protocol (TEN) là gì?

TEN Protocol (trước đây là Obscuro) là một giao thức Layer 2 Rollup được xây dựng trên nền tảng Ethereum. TEN được thiết kế để giải quyết các vấn đề liên quan đến bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư và ngăn chặn gian lận trong quá trình xử lý giao dịch.

Ngoài ra, TEN được mô tả là giải pháp đầu tiên có khả năng mã hóa toàn bộ dữ liệu, một yếu tố quan trọng đối với các ứng dụng Web3 nhưng chưa có Layer 2 (L2) nào trước đó đáp ứng được.

Đứng sau TEN là đội ngũ phát triển của R3 Corda, nền tảng blockchain L1 hàng đầu được thiết kế cho doanh nghiệp. R3 sở hữu mạng lưới đối tác với những cái tên “khủng” như Microsoft, HSBC, Huawei, MUFG, Goldman Sachs, J.P. Morgan, AWS,…

Token TEN trong hệ sinh thái TEN Protocol được sử dụng làm phần thưởng khuyến khích Validator và tham gia quản trị dự án.

TEN đang giải quyết vấn đề gì?

Giai đoạn 2020-2021 chứng kiến sự bùng nổ của các dApp và smart contract trong lĩnh vực DeFi. 

Dòng vốn đổ vào các hệ sinh thái dApp DeFi tăng cao đột biến với khoảng 10 tỷ USD (mùa hè năm 2021), tạo ra thanh khoản dồi dào và góp phần đẩy tổng giá trị vốn hóa toàn bộ thị trường crypto vượt qua mức 2 nghìn tỷ USD (mùa hè năm 2021).

Cũng kể từ đây, những vấn đề phát sinh liên quan bắt đầu xuất hiện trên các mạng lưới blockchain mà nghiêm trọng nhất chính là MEV (Maximal Extractable Value).

MEV là thuật ngữ dùng để chỉ giá trị tối đa mà Miner/Validator có thể thay đổi trong quá trình họ xác thực giao dịch. Đây được xem là một lỗ hổng trong các hệ thống blockchain, Miner/Validator có thể lợi dụng để sắp xếp lại, chèn ngang hoặc thay đổi thứ tự các giao dịch để thu lợi bất chính.

Như vậy, điểm yếu của MEV dẫn đến sự không công bằng trên thị trường, gây thiệt hại cho người dùng và làm giảm niềm tin vào các dApp nói riêng và công nghệ blockchain nói chung.

TEN được thiết kế để giải quyết vấn đề trên, giúp khai thác tối đa tiềm năng và lợi ích kinh tế của công nghệ blockchain.

Những điểm nổi bật của TEN

Dựa trên nền tảng Ethereum L1

Ethereum là hệ thống blockchain công khai, minh bạch và có tính phi tập trung cao với mạng lưới các node rộng lớn trên toàn cầu. Ethereum L1 đã đi vào hoạt động từ năm 2015 và trở thành nền tảng blockchain thành công, được ứng dụng nhiều nhất tính đến thời điểm này.

Lựa chọn Ethereum L1 là giải pháp tối ưu đối với nhiều dự án và TEN cũng không ngoại lệ.

Sử dụng môi trường thực thi đáng tin cậy

Môi trường thực thi đáng tin cậy (Trusted Execution Environment - TEE) là công nghệ bảo mật được tích hợp trên phần cứng của thiết bị. Nó tạo ra một không gian an toàn, bảo mật và được cô lập trên chip, giúp các ứng dụng có thể chạy mà không bị ảnh hưởng từ các phần mềm hay phần cứng khác.

TEE là một thành phần quan trọng trong kiến trúc của TEN, giúp tăng cường an ninh, nâng cao quyền riêng tư và bảo vệ cho các giao dịch và dữ liệu của người dùng khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài.

Khả năng mã hóa toàn bộ dữ liệu

Như mình đã đề cập ở phần đầu, TEN là giải pháp đầu tiên có khả năng mã hóa toàn bộ dữ liệu, điều mà chưa có L2 nào trước đó làm được. Nguyên nhân có thể đến từ những hạn chế về công nghệ, tính phức tạp, thiếu cơ sở hạ tầng, khả năng triển khai và chi phí.

Mỗi giải pháp L2 sử dụng một (hoặc kết hợp nhiều) giải pháp để bảo mật và nâng cao quyền riêng tư, chẳng hạn như: Zero-Knowledge Proofs (ZKP), Optimistic Rollups, ZK Rollup, State Channel, Plasma…

Các giải pháp này tập trung vào việc cải thiện hiệu suất, giảm chi phí giao dịch và tăng cường bảo mật, nhưng chưa đạt đến mức độ mã hóa toàn bộ dữ liệu mà chỉ giới hạn ở một phạm vi nhất định.

Với khả năng mã hóa toàn bộ dữ liệu, có thể nói TEN đang tạo ra điểm nhấn so với các đối thủ ở khía cạnh bảo vệ quyền riêng tư và an toàn cho dữ liệu, những yếu tố then chốt để phát triển hệ sinh thái Web3.

Giới thiệu và cơ chế đồng thuận mới - POBI

TEN sử dụng Proof Of Block Inclusion (POBI), một cơ chế đồng thuận đặc biệt được thiết kế riêng cho các giải pháp Rollup L2, đem lại sự công bằng và nâng cao hiệu quả trong quá trình xử lý giao dịch.

Cụ thể, POBI phân chia quá trình đồng thuận thành các giai đoạn và dựa trên cơ chế ngẫu nhiên để xác định sequencer (người sắp xếp giao dịch). Cơ chế này cũng giúp đảm bảo rằng tất cả các giao dịch trên L2 được đồng bộ hóa và xác thực một cách toàn vẹn dựa trên nền tảng L1.

Những ưu điểm khác của TEN

• Nhờ tương thích hoàn toàn với EVM, các smart contract và dApp đang hoạt động dễ dàng được tích hợp lên TEN mà không cần thay đổi nhiều.
• TEN thừa hưởng tính phi tập trung và bảo mật từ Ethereum L1, đồng thời vẫn có khả năng tối ưu tốc độ và chi phí giao dịch tương tự như các L2 khác.
• TEN cho phép các nhà phát triển ứng dụng đạt được sự cân bằng giữa nhu cầu bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu với nhu cầu ngăn chặn hành vi gian lận của Miner/Validator.
• TEN giúp tăng cường đáng kể trải nghiệm người dùng, đảm bảo quá trình chuyển đổi tài sản từ Ethereum L1 sang TEN diễn ra nhanh chóng, suôn sẻ. Ngoài ra, người dùng có thể sử dụng các dApp trên TEN rất dễ dàng, tương tự như trên Ethereum.

Đội ngũ phát triển

Các thành viên tham gia phát triển TEN Protocol thuộc đội ngũ của R3 Corda. Một số cái tên chủ chốt bao gồm:

• James Carlyle: Anh từng là kỹ sư trưởng, đồng thời cũng thuộc ban điều hành cấp cao của R3. Trước đó, James là kỹ sư trưởng của Ngân hàng Doanh nghiệp Barclays và là thành viên sở hữu nhiều bằng sáng chế nhất team.
• Gavin Thomas: Anh từng đảm nhiệm vị trí COO tại R3, là người đã tạo ra các ứng dụng nổi tiếng như Fusion, TP ICAP. Gavin tham gia vào lĩnh vực blockchain từ năm 2015.
• Tudor Malene: Anh từng là kỹ sư trưởng tại R3 Corda và có hơn 20 năm kinh nghiệm chuyên môn về mật mã, phần mềm. Tudor bắt đầu nghiên cứu và phát triển blockchain từ năm 2011.

Các nhà đầu tư & đối tác

Nhà đầu tư

Dự án đã huy động được 16,5 triệu USD qua 2 vòng gọi vốn do R3 dẫn đầu, cùng với sự tham gia của DWF Labs, KuCoin Labs, Republic, Big Brain Holdings, Magnus Capital,…

Đối tác

TEN Protocol hiện là đối tác của các dự án Avail, Demos, Supra, 0G Labs,...

TEN Protocol Tokenomics

Token Key Metrics

• Token Name: TEN Protocol
• Ticker: TEN
• Blockchain: Ethereum
• Contract: Updating
• Total Supply: 1B TEN
• Max Supply: Updating
• Initial Circulating Supply: Updating
• Giá hiện tại: Updating
• Market cap: Updating
• FDV: Updating
• TGE: Updating

Token Use Cases

Các use case của token TEN bao gồm:

• Phần thưởng cho các Validator hoạt động trên mạng lưới.
• Nắm giữ token TEN để tham gia bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị dự án.

Token Allocation

Tỷ lệ phân bổ token TEN như sau:

• Contributor Community: 2.25%
• Community Reserve: 40.95%
• Investors: 39.62%
• Core Team: 15.20%
• Service Providers: 1.98%

Token Release Schedule

Lịch vesting token TEN:

• Community Contributors: Unlock 5% tại TGE, sau đó phân bổ đều trong 12 tháng.
• Community Reserve: Unlock 10% tại TGE, sau đó phân bổ đều trong 54 tháng.
• Seed investors: Unlock 5% tại TGE, khoá 2 tháng, sau đó phân bổ đều trong 24 tháng.
• Strategic investors: Unlock 5% tại TGE, khoá 4 tháng, sau đó phân bổ đều trong 24 tháng.
• Strategic2 investors: Unlock 5% tại TGE, khoá 5 tháng, sau đó phân bổ đều trong 24 tháng.
• Core Team: Khoá 6 tháng, sau đó phân bổ đều trong 48 tháng.
• Service Providers: Khoá 7 tháng, sau đó phân bổ đều trong 48 tháng.

Nhận xét cá nhân về tokenomics & lịch vesting

Tỷ lệ phân bổ token cho nhóm Investor khá lớn (39,62%) và được unlock tới 15% tại TGE, chưa tính đến lượng token được unlock của các nhóm khác, bao gồm Community Contributors và Community Reserve (đều unlock 5% tại TGE). Hơn nữa thời gian vesting của nhóm Investor khá ngắn, chỉ trong vòng 2 năm.

Nhìn chung thì với tokenomics này, việc đầu tư trong giai đoạn đầu là khá rủi ro. Do đó, nếu anh em quan tâm đến TEN thì cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ra quyết định xuống tiền. 

Mua và nắm giữ TEN ở đâu?

• Updating

Roadmap

Lộ trình phát triển chính thức trong năm 2024 của TEN Protocol như sau:

Q2/2024

• Ra mắt token TEN.
• Listing trên các sàn giao dịch.
• Ra mắt Foundation DAO.

Q3/2024

Khởi chạy mainnet Alpha.

Q4/2024

• Ra mắt app-chain sử dụng nội bộ.
• Nghiên cứu FHE - một công nghệ mã hóa tiên tiến.
• Mở rộng việc ứng dụng ZKP.

Các dự án tương tự

Một số dự án tương tự làm cùng mảng Ethereum L2 như TEN Protocol có thể kể đến như:

• Arbitrum
• Optimism
• Base
• Linea
• Manta
• zkSync

Tổng kết

TEN Protocol đang tạo ra sự khác biệt so với các L2 Rollup hiện có nhờ khả năng mã hóa toàn bộ dữ liệu. Qua đó đáp ứng nhu cầu cấp thiết về bảo mật giao dịch và quyền riêng tư của các ứng dụng Web3.

Được phát triển bởi một đội ngũ mạnh, bao gồm những thành viên đứng sau R3 Corda, cộng với sự hậu thuẫn từ các VC hàng đầu như R3, DWF Labs, Kucoin Labs,... dự án phần nào cho thấy được giá trị nội tại và tiềm năng phát triển.

Cuối cùng, TEN Protocol hứa hẹn sẽ là giải pháp hiệu quả để khai thác tối đa lợi ích kinh tế của công nghệ blockchain và đóng góp quan trọng vào sự phát triển của hệ sinh thái Web3.

Anh em đánh giá như thế nào về TEN Protocol? Liệu dự án L2 này có đủ sức cạnh tranh với các “ông lớn” như Arbitrum hay Optimism? Hãy để lại ý kiến đánh giá để thảo luận cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé! 

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!