Layer 1 (L1) là mảng thị trường cực kì hot trong giai đoạn 2020-2021, với số lượng blockchain mọc lên vô số kể. Mỗi dự án lại có một ưu điểm và nhược điểm riêng, tuy nhiên, tất cả đều mong muốn đánh chiếm miếng bánh thị phần L1.

Khác biệt trong số các dự án L1 vào thời điểm đó, Mina Protocol  được sinh ra với thế mạnh độc đáo, đó là blockchain nhẹ nhất thế giới.

Vậy Mina Protocol này hoạt động theo cơ chế gì? Hệ sinh thái này đang phát triển như thế nào? Hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây!

Mina Protocol là gì?

Mina protocol (MINA) là một Layer-1 (L1) theo cơ chế Proof-of-Stake (PoS) có tên là Ouroboros Samasika, được phát triển riêng cho các mạng lưới phi tập trung nhỏ gọn. Chính vì vậy, dự án tự định vị mình là blockchain nhỏ nhất thế giới khi giữ cho thích thước lưu trữ dữ liệu luôn cố định ở mức 22KB (tương đương dung lượng của hai dòng tweet).

Bên cạnh đó, Mina protocol còn tận dụng thêm công nghệ zk-SNARKS để cung cấp cơ sở hạ tầng bảo mật (privacy), có mức độ an toàn cao nhưng vẫn đảm bảo khả năng mở rộng với proof size siêu nhỏ.

zk-SNARKS hay viết tắt là Zero-Knowledge Succinct Non-interactive Argument of Knowledge, là một cấu trúc có khả năng tạo proof với kích thước siêu nhỏ, bảo mật cao và dễ dàng xác thực.

Những thành phần chính tham gia vào Mina Protocol

Những thành phần đóng vai trò chính trong bộ máy hoạt động của Mina bao gồm:

• Verifiers: Có nhiệm vụ tương tác với zk-SNARKS để xác thực thông tin đồng thuận. Mỗi người dùng trong Mina Protocol có thể được xem là một Verifier nếu thiết bị của họ có thể xử lý đủ 22KB và thời gian xử lý vài mili giây.
• Block Producers: Có nhiệm vụ gom các giao dịch thành các block và tạo proof (bằng chứng). Để trở thành Block Producers, người dùng phải stake token MINA với số lượng dự án yêu cầu.
• Snarkers: Hay còn gọi là prover, một thành phần chịu trách nhiệm cho việc tạo ra zk-SNARKS nhằm xác minh các giao dịch trên blockchain Mina. Các Block Producers sẽ phải trả một phần tiền họ kiếm được khi muốn thêm block mới cho Snarkers.

Giao dịch trên Mina Protocol được xử lý như thế nào?

• Bước 1: Người dùng khởi tạo giao dịch, sau đó transaction (txn) sẽ được chuyển đến mempool (nơi chứa các txn đang chờ xử lý).
• Bước 2: Snarker có nhiệm vụ tạo proof hoặc SNARKS. Sau đó, lựa chọn ra Block Producer để đóng gói các giao dịch thành một block.
• Bước 3: Block Producer chọn SNARKS dựa trên các nguyên tắc trong cơ chế đồng thuận của Mina Protocol.
• Bước 4: SNARKS sẽ được đưa vào block và cập nhật trạng thái giao dịch. Sau khi hoàn thành, nó sẽ được xóa khỏi block để đảm bảo kích thước lưu trữ không thay đổi.
• Bước 5: Sau khi xóa thành công, Block Producer sẽ nâng cấp zk-SNARKS lại cho giao thức.
• Bước 6: Block sẽ chính thức đưa vào blockchain và mọi dữ liệu sẽ không thể thay đổi được nữa.

Hệ sinh thái của Mina Protocol

Tính tới thời điểm tháng 07/2024, hệ sinh thái Mina đang có tổng cộng 68 dự án đang hoạt động, trải rộng trong nhiều mảng như DeFi, NFT, Wallets,...

Một số dự án nổi bật được chính trang chủ twitter của Mina follow như:

• Kaupang DX: Sàn DEX đầu tiên trên Mina
• Protokit: Dự án cơ sở hạ tầng cung cấp framework cho các dApps privacy
• LumiaDEX: Sàn DEX được xây dựng với công nghệ ZK

Hiện Mina đang có hiệu suất hoạt động chưa ổn định khi các chỉ số như fee, active user đều có mức tăng trưởng âm trong 6 tháng gần đây nhất (tính đến tháng 07/2024).

Đội ngũ dự án

Team

Mina Protocol được thành lập bởi một công ty chuyên về công nghệ Zero Knowledge có tên là 0(1)Labs, có trụ sở đặt tại California. 

Đội ngũ chính phát triển dự án L1 này gồm các thành viên như sau:

• Evan Shapiro (CEO): Even là người thành lập kiêm CEO của 0(1)Labs, công ty này đã được ông phát triển trong hơn 4 năm qua. Đến tháng 8/2021, ông nhậm chức CEO của Mina Foundation.
• Kurt Hemecker (COO): Kurt có kinh nghiệm dày dặn vì từng làm việc tại nhiều công ty, trong đa dạng các vị trí. Cụ thể hơn, ông từng làm tại hai công ty lớn là PayPal (Strategic Partnerships), Diem (Head Of Business Development & Chief Of Staff),... Đến tháng 12/2023, ông tham gia vào Mina Foundation cấp C-level.

Advisor

• Updating…

Nhà đầu tư và đối tác

Các vòng gọi vốn

Mina Protocol đã gọi vốn thành công tổng 140.15 triệu USD thông qua các vòng Public Sale từ cộng đồng (18.75 triệu USD) và Funding Rounds từ các tổ chức quỹ/nhà đầu tư (121.4 triệu USD).

Chi tiết như sau:

• Seed round (10/05/2018): Mina Protocol gọi vốn thành công 3.5 triệu USD. Với sự tham gia của Polychain Capital, Electric Capital, cùng một số nhà đầu tư thiên thần như Naval Ravikant, Elad Gil,...
• Series A (04/04/20219): Gọi vốn thành công thêm 15 triệu USD do Paradigm dẫn đầu. Ngoài ra, vòng này còn có sự tham gia của Coinbase Ventures, General Catalyst, Accomplice Blockchain.
• Strategic round (21/10/2020): Gọi vốn thành công thêm 4.27 triệu USD với giá $0.15/ token, tuy nhiên, Mina Protocol không tiết lộ thông tin nhà đầu tư.
• Strategic round (21/10/2020): Gọi vốn thành công 6.63 triệu USD với giá 0.25$/ token. Vòng này do Bixin Ventures cùng Three Arrows Capital đồng dẫn đầu. Ngoài ra, Fenbushi Capital và NGC Ventures cũng tham gia đầu tư.
• ICO CoinList (13/04/2021 - 16/04/2021): Dự án huy động thành công thông qua hình thức ICO trên CoinList, thu về 18.75 triệu USD.
• Undisclosed (17/03/2022): Mina Protocol tiếp tục gọi vốn thêm 92 triệu USD, do hai quỹ đầu tư Three Arrows Capital và FTX Ventures đồng dẫn đầu. Một số VCs khác cũng tham gia như Pantera Capital, Circle, Amber Group,...

Nhà đầu tư & Đối tác

Trong suốt 3 năm phát triển, Mina Protocol đã công bố quan hệ hợp tác với rất nhiều dự án Crypto. Đặc biệt có thể kể đến một số dự án đối tác nổi bật của Mina như Celestia, Ankr, Everstake,...

Mina Protocol Tokenomics

Token Key Metrics

• Token name: Mina Protocol
• Ticker: MINA
• Blockchain: Mina
• Token contract: Updating…
• Loại token: Utility & Governance
• Token supply: 1.167.051.311 MINA
• Circulating supply: 1.120.000.000 MINA
• Giá token (11/06/2024): $0.748
• Market cap (11/06/2024): $837.680.000 MINA
• TGE: 16/04/2021

Token Use Cases

Token MINA được sử dụng với một số tiện ích như sau:

• Staking: Holder Mina có thể stake token để nhận thưởng và tham gia bảo vệ mạng lưới.
• Payment: MINA là token chính dùng để giao dịch, trả phí gas trong hệ sinh thái Mina.
• Token thưởng: MINA được sử dụng làm token trả thưởng, khuyến khích người dùng stake, chạy node, xác thực giao dịch,...

Token Allocation

• Community (42.3%)
• Core Contributors (23.6%)
• Backers (20.5%)
  • Series A (10% ~ 107.880.000 MINA)
  • Seed Round (5% ~ 53.940.000 MINA)
  • Strategic Round (2.65% ~ 28.590.000 MINA)
• 0(1) Labs (7.5%)
• Mina Foundation (6.0%)

Token Release Schedule

• Community (42.3%): Updating…
• Core Contributors (23.6%): 0% unlock tại TGE, khoá 3 tiếng, sau đó bắt đầu linear unlock trong vòng 24 tháng từ tháng 05/2021 đến tháng 05/2023.
• Backers (20.5%)
  • Series A (10% ~ 107.880.000 MINA): Unlock 5.56% tại TGE, khoá 3 tiếng, sau đó bắt đầu linear unlock trong vòng 17 tháng từ 05/2021 đến 10/2022.
  • Seed Round (5% ~ 53.940.000 MINA): Unlock 5.56% tại TGE, khoá 3 tháng, sau đó bắt đầu linear unlock trong vòng 17 tháng 05/2021 đến 10/2022.
  • Strategic Round (2.65% ~ 28.590.000 MINA): 100% unlock tại TGE.
• 0(1) Labs (7.5%): Updating…
• Mina Foundation (6.0%): 20% unlock tại TGE, khoá 6 tháng, sau đó bắt đầu linear unlock trong vòng 42 tháng từ 11/2021 đến 05/2025.

Mua và nắm giữ token MINA ở đâu?

Hiện người dùng có thể giao dịch token MINA ở hầu hết các sàn tập trung top đầu như Binance, OKX, Gate.io, HTX,...

Đánh giá cá nhân

Về tổng quan, tokenomics của Mina đã unlock hơn 80% tổng cung của mình. Các phần phân bổ cho team và quỹ đầu tư cũng đã vesting xong sẽ giúp anh em giảm bớt những lo ngại về lực xả khi có ý định rót tiền đầu tư MINA.

Roadmap

Mina Protocol đã công bố roadmap mới nhất của mình, chia thành nhiều giai đoạn chính gồm:

• Trust Minimization
• ZK Programmability
• Settlement Layer Performance
• Minaverse
• Road to Daofication

Nhận định cá nhân & tổng kết

Trên đây là toàn bộ thông tin về dự án Mina Protocol, blockchain L1 nhẹ nhất tính tới thời điểm hiện tại.

Trải qua một chu kỳ 2020-2021, Mina Protocol vẫn tiếp tục phát triển đều đặn. Điều này thể hiện rõ qua việc dự án liên tục cập nhật thông tin trên các kênh truyền thông như X và update lộ trình phát triển sắp tới của mình.

Dẫu vậy, với những số liệu hoạt động mà mình đã đề cập ở phía trên, có thể thấy Mina đã dần “hụt hơi" so với các L1 khác. Chính vì vậy, để duy trì được vị thế, Mina phải thay đổi chiến lược phát triển của mình.

Những nhận định trên đều mang ý kiến cá nhân. Còn bạn nghĩ sao về tiềm năng của dự án này trong tương lai? Liệu Mina Protocol có thể cạnh tranh tốt với các L1 thế hệ mới hiện tại hay không? Hãy cùng để lại bình luận xuống dưới để trao đổi với các thành viên trong cộng đồng  TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!