Sự phát triển mạnh mẽ của AI đang mở ra một kỷ nguyên mới, nơi trí tuệ nhân tạo trở thành chất xúc tác đưa Crypto vào ứng dụng chính thống. Ở phía ngược lại, những nền tảng blockchain như L1, L2, DeFi và NFT đang dần chứng tỏ vai trò trong việc hỗ trợ các AI agent hoạt động độc lập.

Vậy bản chất của sự kết hợp giữa blockchain và AI agents (Crypto Agentic) là gì? Và đâu là các dự án đang dẫn đầu trong kỷ nguyên Crypto Agentic? Anh em hãy cùng TradeCoinVN đi tìm câu trả lời thông qua bài viết sau nhé!

Tổng quan về AI agents

Đầu tiên, chúng ta hãy xem một AI agent như Luna (@luna_virtuals) có thể làm được gì: “Cô ấy” livestream liên tục 24/7 không biết mệt mỏi cho 540.000 người theo dõi trên TikTok, tự đăng bài và trả lời comment một cách thường xuyên trên X, thậm chí tự giao dịch bằng ví Crypto.

Về mặt bản chất, AI agent là một chương trình phần mềm được thiết kế để:

Học hỏi và phát triển: Tự lập luận, đánh giá kết quả, học hỏi từ sai lầm, và không ngừng cải thiện.
Hành động: Tương tác với ứng dụng, hoặc tự động thực hiện các nhiệm vụ phức tạp.
Lên kế hoạch: Tự lập kế hoạch để hoàn thành công việc và mục tiêu đề ra.

Những khả năng này chỉ mới được đánh giá là khả thi trong thời gian gần đây, nhất là sau bước đột phá của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như GPT-4, giúp AI không chỉ trả lời các câu hỏi đơn giản, mà còn tiến đến giải quyết những nhiệm vụ phức tạp.

Hơn nữa, không giống như các bot thông thường chỉ tuân theo các lệnh cứng nhắc, AI agent là một "bộ não số" thực sự, có khả năng tư duy sâu sắc, phân tích dữ liệu và tự đưa ra quyết định.

Hay nói cách khác, AI agents không phải là những đoạn mã đơn giản, chúng là những thực thể kỹ thuật số có khả năng tư duy, lập kế hoạch và hành động độc lập mà không cần sự can thiệp trực tiếp từ con người. Chính vì lý do này mà AI agents được ví như Internet những năm 90, tất cả chỉ đang ở giai đoạn đầu với tiềm năng bùng nổ trong mọi lĩnh vực.

Chẳng hạn, nếu ta yêu cầu AI agent xây dựng một doanh nghiệp thương mại điện tử. Nó sẽ tự tìm ngách thị trường, đàm phán với nhà cung cấp, xây dựng website, chạy quảng cáo và tối ưu, thậm chí chăm sóc khách hàng. Tất cả được thực hiện tự động, chúng ta chỉ việc theo dõi và kiểm tra kết quả.

Với tốc độ phát triển hiện tại, số lượng AI agents có thể vượt qua cả dân số loài người. Chúng sẽ không chỉ thay đổi cách con người làm việc mà còn định hình lại các ngành công nghiệp, mang lại sự đổi mới theo hướng tích cực hơn.

Đọc thêm: Xu hướng AI Agents: Những dự án nào sẽ thu hút dòng tiền mạnh mẽ?

*Vô số AI agent như Luna sẽ tiếp tục ra đời*

Dự phóng tương lai của Crypto Agentic

Một tương lai Multi-Agent

Thay vì một AI toàn năng làm mọi việc, tương lai sẽ thuộc về một hệ sinh thái đa tác nhân (multi-agent), nơi mỗi AI agent được tối ưu hóa để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể. Đây là cách tiếp cận hiệu quả nhất để mở rộng khả năng của AI, bao gồm:

Tối ưu hóa chuyên môn: Mỗi agent được thiết kế để làm tốt một nhiệm vụ cụ thể, giúp tăng hiệu quả và giảm lãng phí tài nguyên.
Hợp tác để giải quyết vấn đề phức tạp: Các agent có thể phối hợp với nhau, tạo thành một hệ thống hoạt động trơn tru để giải quyết những vấn đề phức tạp.
Khả năng mở rộng vượt trội: Những mô hình AI lớn và đa năng thường tiêu tốn nhiều tài nguyên phần cứng, trong khi các AI agent chuyên biệt, gọn nhẹ có thể hoạt động hiệu quả trên nhiều thiết bị hơn và phát triển nhanh hơn.

Ví dụ, một nền tảng Prediction market (thị trường dự đoán) có thể sử dụng nhiều AI agents cùng hoạt động:

Một agent tương tác với giao thức Prediction market.
Một agent tìm kiếm thông tin liên quan và phân tích dữ liệu để tạo ra xác suất dự đoán.
Một agent khác đóng vai trò điều phối toàn bộ hệ thống để đảm bảo mọi thứ vận hành trơn tru.

Một trường hợp khác như ASI (Artificial Superintelligence - hệ thống siêu trí tuệ nhân tạo), nó không nhất thiết phải là một thực thể duy nhất. Thay vào đó, ASI có thể là một mạng lưới phi tập trung gồm các AI agent cùng hợp tác lẫn nhau.

Tóm lại, một hệ sinh thái multi-agent sẽ là khả thi hơn về mặt kỹ thuật, mang lại tính linh hoạt, dễ dàng ứng dụng vào đời sống hàng ngày và tạo ra bước nhảy vọt trong tiến trình phổ cập AI.

*Tương lai sẽ là Multi-Agent thay vì một vài AI agent toàn năng*

Các Non-financial AI agents sẽ sử dụng Crypto

Đầu tiên, ta cần hiểu về Financial AI agents, đây là các tác nhân AI có thể tự động chạy trên blockchain và thực hiện các tác vụ tài chính, chẳng hạn như giao dịch, dự đoán thị trường hay tối ưu hóa yield farming. Các AI agent này theo dõi dữ liệu on-chain và thực hiện các hành động theo chiến lược được xác định trước, nhằm tối ưu hóa mục tiêu đề ra.

Nhưng không chỉ dừng lại ở các tác vụ tài chính trên blockchain, AI agents còn đang mở rộng nhanh chóng vào các lĩnh vực phi tài chính (Non-financial). Trong đó, blockchain có khả năng sẽ đóng vai trò trung tâm, cung cấp cơ sở hạ tầng để AI agents hoạt động hiệu quả hơn.

Dưới đây là 3 lý do chính giải thích vì sao các Non-financial AI agents sẽ sử dụng Crypto:

1. Thanh toán linh hoạt và hiệu quả

Việc thực hiện các giao dịch của AI agents không thể dựa vào hệ thống ngân hàng truyền thống, bởi vì chúng không có khả năng tuân thủ KYC và những quy định pháp lý. Crypto là phương pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề này thông qua:

Ví tiền điện tử: Dễ dàng tạo ví riêng cho mỗi AI agent để chúng tự sử dụng mà không cần thông qua một bên cơ quan quản lý nào.
Thanh toán vi mô: Các hệ thống thanh toán truyền thống (như Stripe) không phù hợp với các giao dịch nhỏ do phí cố định cao. Trong khi đó, Crypto cho phép thanh toán tức thì với chi phí thấp, phù hợp hơn cho việc giao dịch giữa các agents.

*Crypto là phương tiện thanh toán phù hợp cho AI agents*

2. Tăng độ tin cậy cho tương tác giữa các AI agents

Sự tin cậy đóng vai trò hết sức quan trọng trong hệ sinh thái multi-agent, và blockchain là nền tảng phù hợp nhất để tăng cường độ tin cậy cho tương tác giữa các AI agents. Cụ thể, dựa trên lịch sử giao dịch on-chain, blockchain giúp đánh giá uy tín và xác định độ tin cậy của từng AI agents.

3. Giám sát và định hướng hoạt động cho AI agents

Trong nhiều trường hợp, AI agents có thể thực hiện các hành động bất thường do lỗi hoặc "ảo giác". Để hạn chế tình trạng này, các giao thức blockchain đảm bảo rằng agents hoạt động trong các tham số định trước, giảm rủi ro hành vi sai lệch. Đồng thời đưa ra một khung làm việc ổn định và minh bạch, nhằm định hướng hoạt động cho AI agents.

Những thách thức và giải pháp

AI agents đang ở giai đoạn đầu phát triển, mặc dù tiềm năng rất lớn nhưng còn nhiều mặt hạn chế. Dưới đây là ba thách thức lớn và những giải pháp có thể áp dụng để giải quyết chúng:

1. Vấn đề "Ảo giác" (Hallucination Problem)

Các mô hình LLM thường tạo ra thông tin không chính xác hoặc "ảo giác", điều này đặc biệt nguy hiểm trong các nhiệm vụ phức tạp và đòi hỏi độ chính xác cao. Nhất là với AI agents, chỉ một sai sót nhỏ có thể làm gián đoạn toàn bộ quy trình giao tiếp API hoặc giao dịch blockchain.

Hướng khắc phục: Sử dụng kỹ thuật retrieval-augmented generation (RAG) để kiểm tra dữ liệu bằng cách đối chiếu với nguồn database.

2. Từ demo đến thực tế sử dụng

Hiện tại, nhiều AI agents vẫn chỉ là các bản demo, chúng gây ấn tượng và hoạt động suôn sẻ khi thử nghiệm, nhưng khi triển khai trong thực tế với nhiều tình huống khó đoán lại là một câu chuyện khác.

Hướng khắc phục: Thường xuyên đánh giá để nhận diện và sửa các lỗi thường gặp. Đồng thời cải tiến liên tục dựa trên các tình huống thực tế để nâng cao tính ứng dụng cho AI agents.

3. Vấn đề tích hợp với blockchain

Các blockchain hiện nay không được thiết kế cho tương tác thời gian thực, cũng như chưa thực sự phù hợp để triển khai một hệ sinh thái multi-agent, khiến cho AI agents gặp nhiều khó khăn khi tích hợp blockchain.

Hướng khắc phục: Chỉ sử dụng blockchain cho những tác vụ quan trọng cần sự minh bạch và bất biến (on-chain). Trong khi sử dụng các hệ thống bên ngoài (off-chain) để thực hiện các nhiệm vụ tính toán phức tạp. Nghĩa là phải cân bằng giữa phi tập trung và tập trung để đạt hiệu suất tối đa.

Các dự án Crypto Agentic nổi bật

Trong phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những dự án Crypto Agentic nổi bật nhất, chúng được phân loại theo từng lĩnh vực cụ thể sau:

DeFi / On-chain (Các AI agents trong DeFi hoặc on-chain)
Infrastructure (Cơ sở hạ tầng dành cho AI agents)
Consumer-driven (AI agents do người dùng điều khiển)

DeFi / On-chain

DeFi là mảng chiếm phần lớn giao dịch on-chain, do đó, đây cũng là nơi khởi đầu và phát triển mạnh nhất của AI agents.

Một điểm khác biệt chính mà các AI agents mang lại là tính cá nhân hóa. Chúng có thể thay thế các bot giao dịch truyền thống, trở thành công cụ tối ưu hóa lợi nhuận, quỹ đầu cơ tự động hoặc thậm chí tự tung ra memecoin của riêng mình.

Các dự án đáng chú ý trong mảng này bao gồm:

Spectral (SPEC): Cho phép tạo các AI agents và smart contract tự động hoàn toàn on-chain bằng ngôn ngữ tự nhiên, không cần biết code.

Almanak: Xây dựng hệ thống giao dịch định lượng (quant trading) dành cho các AI agent. Mục tiêu của Almanak là giúp các agent tối ưu hóa và triển khai chiến lược tài chính một cách hiệu quả.

AIFi Alliance: Một tổ chức nghiên cứu nhằm thúc đẩy việc áp dụng AI trong lĩnh vực DeFi.

Infrastructure

Ngày càng xuất hiện nhiều hơn các dự án Crypto x AI nhằm thu hẹp khoảng cách giữa môi trường on-chain và off-chain, tăng cường khả năng tương tác phi tập trung và phát triển hệ sinh thái multi-agents.

Các dự án đáng chú ý trong mảng này bao gồm:

Wayfinder: Giải pháp "Google Maps" dành cho các AI agents, cho phép tìm kiếm và điều hướng công cụ on-chain để mang lại trải nghiệm tối ưu cho người dùng.

Theoriq: Nền tảng cơ sở hạ tầng tạo điều kiện thuận lợi cho việc phối hợp giữa các AI agents. Ngoài ra, đây còn là một marketplace dành cho AI agents, cho phép người dùng kiếm tiền từ AI agent cá nhân.

Autonolas (OLAS): Cho phép mọi người đồng sở hữu AI, tạo ra một nền kinh tế multi-agents tự chủ bằng cách áp dụng mô hình tokenomics tiên tiến.

Consumer-driven AI agents

Consumer-driven AI agents có khả năng phát triển nhanh nhất vì các sản phẩm hướng đến người tiêu dùng luôn dễ áp dụng và ít rủi ro hơn. Thậm chí, sự thú vị và độc đáo của các nhân vật AI agent chính là điểm hấp dẫn thu hút người dùng.

Các dự án đáng chú ý trong mảng này bao gồm:

Virtuals Protocol (VIRTUAL): Phiên bản pump.fun dành cho AI agents, cho phép tạo và đồng sở hữu các AI agents trên blockchain Base. Sản phẩm đầu tiên và nổi tiếng nhất từng được tạo ra trên nền tảng này là Luna Virtuals, một Influencer với hình tượng nhân vật anime.

Đọc thêm: Tổng hợp các Crypto AI Agents nổi bật nhất tháng 11/2024!

CreatorBid: Cho phép tạo và mã hóa những người nổi tiếng thành các AI agent có thể tự động đăng nội dung trên mạng xã hội.

Error error ttyl: Là một AI agents được tạo ra bởi đội ngũ đứng sau dự án Nous Research. Tài khoản X của Error error ttyl (@tee_hee_he) được lập trình để hoạt động tự động mà không có sự can thiệp của con người trong vòng 7 ngày đầu tiên. Ngoài ra, các thông tin đăng nhập của tài khoản được lưu trữ bên trong TEE - một môi trường bảo mật dữ liệu mạnh mẽ.

Ai16z (AI16Z): Là một quỹ đầu tư mạo hiểm do AI agents quản lý, được ra mắt trên nền tảng DAOS.FUN. Quỹ ai16z cho phép người dùng mua và sở hữu token để tham gia DAO, sau đó họ sẽ được chia sẻ một phần lợi nhuận mà quỹ kiếm được từ việc đầu tư token đó.

Tổng kết

Nhìn chung, AI agents trên blockchain dù có nhiều cơ hội phát triển nhưng hiện vẫn đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của AI là một tín hiệu tích cực, cho thấy những vấn đề này chỉ mang tính tạm thời.

Xu hướng phát triển mạnh mẽ của AI sẽ tiếp diễn ít nhất trong 5 năm tới, đây là cơ hội lớn để các AI agents tiến hóa, trở nên hiệu quả và đáng tin cậy hơn. Trong hành trình này, blockchain và Crypto sẽ đóng vai trò không thể thiếu, trở thành nền tảng hỗ trợ cho các AI agents trong việc tạo dựng một thế giới tự động hóa, minh bạch và phi tập trung hơn.

Anh em đánh giá như thế nào về tương lai của Crypto Agentic? Liệu có nên đầu tư sớm vào các dự án trong lĩnh vực này để đón sóng AI trong chu kỳ uptrend 2024-2025? Hãy comment ý kiến xuống phía dưới để trao đổi cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!