Trong giai đoạn 2 năm trở lại đây, Layer 2 (L2) đã có sự phát triển vượt bật. Minh chứng rõ ràng qua việc TVL của toàn bộ hệ sinh thái này đã vượt qua con số 42 tỷ USD (tính đến tháng 06/2024).

Song song với sự phát triển ấy, nhiều vấn đề và thách thức mới cũng được sinh ra. Đặc biệt, trong bối cảnh các Layer 2/ Rollup lớn hiện nay đều cần tới một thành phần vô cùng quan trọng là Sequencers.

Đa số các dự án L2 hiện tại tự vận hành Sequencers của riêng mình, hay còn gọi Centralized Sequencers. Điều này đã đi ngược với “kim chỉ nam" Decentralized (tính phi tập trung) của Ethereum.

Một số giải pháp đã được ra đời nhằm cải thiện vấn đề trên , trong đó nổi bật có Shared Sequencers với dự án trọng điểm Espresso Systems. Cái tên đang gây xôn xao những ngày gần đây khi vừa thực hiện thành công vòng gọi vốn Series B lead bởi a16z.

Vậy Espresso Systems là gì? Dự án này có gì đặc biệt? Hãy cùng TradecoinVN tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây nhé!

Espresso Systems là gì?

*Giao diện website của Espresso Systems*

Espresso Systems là một dự án cơ sở hạ tầng middleware, cung cấp giải pháp Shared Sequencer (tạm dịch là Trình sắp xếp) phi tập trung. Mạng lưới này sẽ hoạt động bằng cách tách riêng hai quá trình là sắp xếp giao dịch (ordering) và thực thi (execution).

Cụ thể hơn, Espresso cung cấp Shared Sequencer, là nhóm có nhiệm vụ sắp xếp các giao dịch cho các đối tượng như Layer 2. Ý tưởng này tương tự như dịch vụ lớp Data Availability mà một số dự án như Celestia, EigenDA hiện tại đang làm.

Sequencers là gì?

*Mô hình giản lược về nhiệm vụ của Sequencer*

Sequencers là một bộ phận trong cơ chế hoạt động của các Layer 2, có trách nhiệm chọn các giao dịch từ mempool (nơi chứa các transaction đang chờ xử lý) và sắp xếp thứ tự của chúng. Sau đó, Sequencers tổng hợp giao dịch thành batch (lô) và gửi về lại cho Layer 1 Ethereum.

Hiện Sequencers được chia thành nhiều loại với các cách triển khai khác nhau, cụ thể gồm:

Centralized Sequencers: Là loại Sequencer được vận hành bởi chính đội ngũ phát triển của Layer 2/ Rollup. Cách tiếp cận này đang được áp dụng phổ biến bởi nhiều dự án như Optimism, Arbitrum, zkSync Era,...
Decentralized Sequencers: Là loại Sequencer được hoạt động dựa trên mạng lưới các nodes cùng tham gia vào quá trình sắp xếp các giao dịch. Hiện Metis đang là dự án Layer 2 áp dụng cách tiếp cận này.
Shared Sequencers: Hoạt động theo cách cho phép các Layer 2/ Rollup cùng sử dụng chung một mạng lưới Sequencer duy nhất. Cách tiếp cận của Shared Sequencers cũng sẽ tương tự như Decentralized Sequencers. Chỉ khác biệt ở chỗ Shared Sequencers giống như một dịch vụ outsource mà bất kỳ dự án Layer 2 nào cũng có thể thuê để phục vụ cho mạng lưới của mình.

Espresso Systems giải quyết vấn đề gì?

Ethereum được biết đến là hệ sinh thái lớn nhất crypto hiện tại. Tuy nhiên, vì blockspace (không gian khối) hạn chế của nó đã gây nên tình trạng nghẽn mạng, dẫn đến phí gas bị đội lên cực kì cao, suy giảm trầm trọng trải nghiệm người dùng.

Kể từ 2020, Rollup Centric roadmap trở thành đường lối phát triển chính của Ethereum, tập trung cải thiện vấn đề mở rộng bằng các giải pháp Layer 2/ Rollup.

Ý tưởng chính của các L2 là tách riêng quá trình xử lý transaction cho các Rollup phụ trách, trong khi Layer 1 Ethereum chỉ có nhiệm vụ xác nhận lại trạng thái giao dịch.

Tuy nhiên, cách hoạt động này lại đặt ra câu hỏi về cách thực hiện và thứ tự của các giao dịch.

Đáng chú ý, hầu hết các Layer 2 lớn hiện tại đều theo hướng tiếp cận Centralized Sequencers của riêng từng dự án. Việc này gây ra nhiều vấn đề quan trọng như:

Liveness: Là khái niệm đề cập đến khả năng hoạt động liên tục của mạng lưới. Giả sử nếu các Rollup tự chạy Sequencers của mình và gặp vấn đề như tạm ngưng hoạt động hay tệ hơn là bị sập. Việc này sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm của người dùng khi họ không thể thực hiện giao dịch.
MEV (Miner Extractable Value): Các Rollup tự vận hành Sequencer của mình như Optimism Foundation cho OP Mainnet hay Offchain Labs cho Arbitrum One & Nova, do đó họ có quyền kiểm soát thứ tự các giao dịch. Với quyền lực này, các L2 có thể tận dụng để khai thác, trích xuất thêm giá trị trên các transaction của người dùng. Từ đó, tạo nên sự không công bằng trong quá trình xử lý giao dịch, tăng chi phí cho users.

Từ các vấn đề trên đã tạo ra nhu cầu về các hướng tiếp cận khác cho Sequencer. Shared Sequencers nổi lên như một giải pháp vô hiệu quả tiên tiến, đặt nền móng cho sự ra đời của dự án Espresso.

Các thành phần chính của Espresso Systems

Thiết kế của Espresso Systems được cấu tạo bởi hai thành phần chính gồm:

HotShot Consensus

HotShot Consensus là một giao thức đồng thuận được xây dựng dựa trên HotStuff, có tính phân cấp, không cần cấp phép cho sự tham gia vào các mạng lưới sequencer của Espresso.

Đây là giao thức đồng thuận được Espresso tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến gần đây như Verifiable Information Dispersal (VID),... để tăng cường hiệu suất và độ tin cậy.

HotShot Consensus cung cấp thông lượng cao, khả năng xác nhận giao dịch nhanh chóng, đồng thời vẫn duy trì được tính bảo mật và tính hoạt động liên tục của hệ thống.

Để đạt được điều này, HotShot sẽ sử dụng mô hình bảo mật của Proof-Of-Stake (PoS) với mạng lưới gồm rất nhiều validator node cùng hoạt động.

Tiramisu Data Availability

Tiramisu Data Availability là giải pháp cung cấp DA Layer giá rẻ mà vẫn đảm bảo tính sẵn có dữ liệu của Espresso Systems.

Lớp DA này được phát triển dựa trên 3 thành phần chính gồm:

Savoiardi: Thành phần này được gọi là bribery-resilient DA (tạm dịch là DA chống hối lộ), hoạt động tương tự như Ethereum Dank-Sharding. Lớp này chỉ yêu cầu các node xác lưu trữ một phần thay vì toàn bộ dữ liệu, giúp đảm bảo độ bảo mật cao nhất cho Tiramisu DA.
Mascarpone: Là một DA committee nhỏ, được phát triển để đạt được sự đồng thuận nhanh hơn. Mascarpone có nhiệm vụ bảo vệ tính khả dụng của dữ liệu, đảm bảo data luôn được tất cả các node trong Committee ký xác nhận.
Cocoa: Đây là thành phần giúp Tiramisu DA đạt được hiệu suất cao như Web2 bằng cấp cung cấp một mạng lưới phân phối thông tin hiệu quả gọi là CDN (Content Delivery Network). Cocoa là thành phần không bắt buộc và Tiramisu vẫn có thể hoạt động bình thường nếu như không có nó.

Hệ sinh thái của Espresso Systems

*Toàn cảnh hệ sinh thái Espresso được dự án cập nhật vào 01/2024*

Hệ sinh thái Espresso đã và đang phát triển với nhiều đối tác cũng như là dự án thuộc nhiều mảng khác nhau. Chi tiết hơn có thể kể đến:

Stacks supported: OP Mainnet, Polygon zkEVM, Arbitrum Orbit, Cartesi.
RaaS (Rollup-as-a-Service): Caldera, AltLayer, Lumoz.
Interoperability: Catalyst, Omni Network.
Rollup Partners: Injective, Kinto Finance, Offchain Labs, Cartesi Spire, Airchains.
Infrastructure: EigenLayer, Automata, Blockdaemon, Vistara.

Đội ngũ dự án

Team

*Các thành viên trong đội ngũ sáng lập của Espresso Systems*

Espresso Systems được thành lập bởi một đội ngũ dày dặn kinh nghiệm gồm nhiều. Cụ thể, những thành viên viên thuộc core team gồm:

Ben Fisch (CEO/ Co-Founder): Ben tốt nghiệp trường đại học Yale danh giá chuyên ngành Computer Science, từng nhận bằng tiến sĩ tại Stanford University. Trước đó, ông cũng đã làm Advisor cho một số dự án crypto như Protocol Labs, Chia Projects. Đến tháng 11/2020, ông đồng thành lập nên Espresso Systems.
Jill Gunter (CSO): Bill tốt nghiệp tại trường đại học Harvard, trước đó từng làm việc tại nhiều tổ chức lớn như Goldman Sachs (Trading Analyst & Credit Trader), Slow Ventures,... Đến 20221, bà gia nhập Espresso Systems.
Charles Lu (COO): Charles tốt nghiệp đại học Stanford, trước đó từng có 2 năm làm việc tại Binance Labs từ 2018-2019. Sau 2021 ông nghĩ việc tại quỹ top-tier 1 crypto này để gia nhập Espresso Systems.

Advisor

Updating…

Nhà đầu tư và đối tác

Các vòng gọi vốn

Espresso Systems đã gọi vốn thành công tổng cộng 60 triệu USD thông qua các vòng Funding Rounds, với sự tham gia của rất nhiều quỹ lớn trong thị trường crypto. Chi tiết hơn:

Seed (07/03/2022): Espresso gọi vốn thành công 32 triệu USD, đồng dẫn đầu bởi Sequoia Capital, Electric Capital và Greylock Partners. Ngoài ra, còn có sự tham gia của nhiều quỹ top-tier khác như Coinbase Ventures, Polychain Capital, Blockchain Capital, Robot Ventures,...
Series B (21/03/2024): Gọi vốn thành công 28 triệu USD dẫn đầu bởi quỹ a16z. Ngoài ra, còn có sự tham gia của hơn 30 dự án gồm cả Rollup, Layer 2 infrastructure, Interoperability,... như Polygon, Taiko, StarkWare, Offchain Labs.

Tổng quan có thể thấy Espresso Systems nhận được sự ủng hộ rất lớn từ các quỹ đầu tư hàng đầu với ý tưởng của mình.

Trong giai đoạn thị trường “khát vốn" năm 2022, Espresso vẫn dễ dàng gọi được hơn 32 triệu USD ngay trong vòng Seed. Đáng nói, có tới 3 quỹ top 1 cùng dẫn đầu, thể hiện rõ sự kỳ vọng của VC vào Espresso Systems.

Nhà đầu tư & Đối tác

*Mạng lưới đối tác rộng của Espresso Systems*

Sau một giai đoạn phát triển sản phẩm thì Espresso cũng đã công bố quan hệ đối tác với nhiều dự án trọng điểm. Trong đó nổi bật có AggLayer, Acrosss Protocol, Offchain Labs, Caldera, EigenLayer,...

Dự kiến sắp tới, số lượng dự án hợp tác với Espresso Systems sẽ tăng mạnh hơn nữa khi chính thức triển khai tích hợp thêm với nhiều L2.

Espresso Tokenomics

Token Key Metrics

Token name: Espresso Systems
Ticker: Updating…
Blockchain: Updating…
Token contract: Updating…
Loại token: Updating…
Token supply: Updating…
Circulating supply: Updating…
Giá token: Updating…
Market cap: Updating…
TGE: Updating…

Token Use Case

Updating…

Token Allocation

Updating…

Token Release Schedule

Updating…

Hướng dẫn tham gia trải nghiệm Espresso Systems

Hướng dẫn add mạng Milan

Có 2 cách để add ví Metamask, cụ thể:

Add tự động

Bước 1: Truy cập đường link https://milan.caldera.dev/

Bước 2: Chọn Add To Metamask, sau đó kết nối ví của bạn và mạng Milan testnet sẽ tự động được thêm.

Ấn chọn Add Chain to Metamask để thêm mạng Milan

Add thủ công

Một số trường hợp không thực hiện được cách add thủ công như trên thì có thể thực hiện thêm mạng thủ công bằng các bước như sau:

Bước 1: Mở ví Metamask → nhấn vào góc trái ví → chọn “Add Network" để bắt đầu thêm mạng

Bước 2: Sau khi được điều hướng sang giao diện khác → chọn “Add a network manually"

Bước 3: Điền các thông số mạng Milan testnet như ảnh ở phía dưới

Hướng dẫn faucet token

Để có thể tiếp tục tham gia trải nghiệm dự án, anh em cần token ETH mạng Sepolia để làm phí gas.

Bước 1: Truy cập đường link milan.caldera.dev/faucet

*Giao diện website faucet token của Espresso*

Bước 2: Dán địa chỉ ví vào ô Address.

Bước 3: Ấn chọn Request Tokens.

Nếu không faucet được token thì anh em có tham khảo một số link như sau:

Roadmap

Hiện tại, Espresso Systems đang triển khai theo roadmap trong đó có 3 giai đoạn chính như sau:

Giai đoạn 1:
- Triển khai Testnet 1 (Americano)
- Nâng cấp HotShot
- Ra mắt bản demo fixed-stake CAP (Configurable Asset Privacy)
Giai đoạn 2:
- Triển khai Testnet 2 (Doppio)
- Tiếp tục nâng cấp HotShot
- Ra mắt uỷ ban hội đồng Data Availability
- Tích hợp demo Rollup
- Tiến hành xác minh ngẫu nhiên hợp đồng beacon Rollup
Giai đoạn 3:
- Tiếp tục triển khai thêm những Testnet trong tương lai, sau đó tiến tới Mainnet.
- Tiếp tục tối ưu hoá HotShot
- Chiêu mộ thêm Validator lên mạng lưới
- Tiến hành audit bảo mật
- Mở rộng tích hợp Rollup

Nhận định cá nhân & tổng kết

Trên đây là toàn bộ thông tin về Espresso Systems. Dự án cung cấp giải pháp Shared Sequencers cho các Layer 2.

Như đã được mình đề cập trong bối cảnh phía trên, Layer 2 đang gặp vấn đề cần phải thay đổi trong hướng tiếp cận trong mạng lưới Sequencers của mình. Thay vì sử dụng Centralized Sequencers thì Decentralized Sequencers hay đặc biệt là Shared Sequencers được đánh giá cao hơn rất nhiều.

Giải pháp Shared Sequencers của Espresso Systems sẽ được hưởng lợi từ nhu cầu tìm một mạng lưới sequencers rẻ nhưng vẫn đảm bảo được thông lượng cao, bảo mật tốt để gia tăng trải nghiệm người dùng trên mạng lưới của các Layer 2.

Có thể thấy sản phẩm của Espresso Systems có thể trở thành một PMF (Product market fit) mới cho hệ sinh thái L2 đang phát triển hùng mạnh. Đặc biệt, trong tương lai sắp tới khi từ khóa này dần trở nên phổ biến hơn và các end-user bắt đầu nhận thức được tính cần thiết của nó.

Những nhận định trên đều mang ý kiến cá nhân của mình. Còn bạn nghĩ sao về tiềm năng của dự án này trong tương lai? Liệu Espresso Systems sẽ trở thành nền tảng cung cấp giải pháp Shared Sequencers top 1 trong thị trường crypto sắp tới? Hãy cùng để lại bình luận để chia sẻ cùng TradeCoinVN thêm nhiều góc nhìn hơn ở phía bên dưới nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc các bạn thành công!