Messari là một trong những công ty hàng đầu chuyên về nghiên cứu và phân tích thị trường Crypto. Hàng quý, Messari thường tổ chức các cuộc họp “Narrative Games” nhằm tổng hợp, phân tích và đánh giá các narrative mới, nổi bật nhất trong năm.

Dựa trên báo cáo mới nhất của Messari Research, các Narrative Games lần này bao gồm: AI x Crypto, SocialFi và Bitcoin Programmability.

Cụ thể hơn về từng narrative trong báo cáo nghiên cứu của Messari, anh em hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu ngay sau đây nhé!

AI x Crypto

Đặc điểm chung

Việc phát triển AI x Crypto (kết hợp 2 nền tảng công nghệ AI và Blockchain) chủ yếu tập trung vào 3 trọng tâm chính:

• Lớp cơ sở hạ tầng AI: Phổ biến nhất là các hệ thống Decentralized computing (điện toán phi tập trung) dùng để đào tạo các mô hình AI. Các dự án điển hình là Akash Network, Render Network.
• Lớp mô hình AI: Bao gồm những hệ thống hoặc nền tảng sử dụng Blockchain để phi tập trung hóa các mô hình hoặc ứng dụng AI. Điển hình là các nền tảng như Allora Network , Bittensor, Spectral hay Ritual.
• Lớp ứng dụng AI: Là các giải pháp kết nối người dùng, các chuyên gia và các nhà phát triển AI mã nguồn mở. Cho phép xây dựng và triển khai các ứng dụng AI trên nền tảng Blockchain để tận dụng tính phi tập trung, bảo mật và nền kinh tế Crypto. Dự án nổi bật trong mảng này là My Shell AI.

Nhìn chung, lớp cơ sở hạ tầng về cơ bản đã được xây dựng xong, các giải pháp AI x Crypto tiếp theo sẽ tập trung chủ yếu vào lớp mô hình và lớp ứng dụng. Các giải pháp AI x Crypto có thể là mã nguồn mở hoặc mã nguồn đóng và có khả năng tùy chỉnh để phù hợp với nhiều lĩnh vực khác nhau như DeFi, Web3 Gaming,...

Ngoài ra, đặc điểm chung của các giải pháp này là sử dụng phương thức xác minh ZKP (Zero Knowledge Proof) để bảo đảm an ninh và tính xác thực.

Thuận lợi và thách thức

Các yếu tố thuận lợi:

• Nhờ hiệu ứng từ sự bùng nổ của công nghệ AI, nhiều dự án Crypto thuộc mảng AI đang thu hút được sự chú ý lớn từ các nhà đầu tư. 
• Blockchain cung cấp nền tảng bảo mật và tính toàn vẹn dữ liệu, trong khi AI mang lại khả năng phân tích dữ liệu và tự động hóa các quy trình phức tạp. Hai công nghệ tiên tiến này mang lại tiềm năng lớn khi được kết hợp với nhau, những tiến bộ trong lĩnh vực AI có thể dễ dàng được áp dụng và tích hợp vào các mạng lưới suy luận sử dụng công nghệ Blockchain. 
• Về cơ sở hạ tầng, cả 2 lĩnh vực AI và Crypto đều đã có những nền tảng cơ bản vững chắc và vẫn đang được hoàn thiện mỗi ngày.

Các yếu tố thách thức:

• Những yêu cầu tính toán AI phức tạp, đòi hỏi nhiều tài nguyên thường làm hạn chế khả năng mở rộng và xác minh trên Blockchain.
• Các giải pháp AI x Crypto sẽ phải cạnh tranh với những công ty truyền thống lớn, có nguồn lực, tài chính mạnh và đã hoạt động lâu năm.
• Chưa có nhiều nhu cầu thị trường đối với việc sử dụng AI trên môi trường Blockchain.
• Phát triển các mô hình AI mã nguồn mở là ưu tiên để tăng tính phi tập trung, nhưng lại rất khó thực hiện vì liên quan đến việc đảm bảo lợi ích, giá trị lâu dài cho các nhà phát triển.

SocialFi

Đặc điểm chung

SocialFi kết hợp giữa mạng xã hội và yếu tố tài chính, đây là một trong những lĩnh vực phản ánh rõ nhất vai trò của Crypto và ứng dụng thực tiễn của Web3.

Mô hình SocialFi mang lại lợi ích cho các bên tham gia, cụ thể là khả năng kiếm tiền cho nhà sáng tạo nội dung và người dùng nền tảng thông thường:

• Đối với các nhà sáng tạo nội dung, SocialFi trao quyền để giúp họ tự do sáng tạo theo ý thích và kiếm tiền từ chính nguồn chất xám bỏ ra. Đồng thời kiểm soát hoàn toàn dữ liệu cá nhân mà không phụ thuộc vào bất cứ một bên nào.
• Đối với người dùng nền tảng thông thường, họ có cơ hội kiếm tiền thông qua hoạt động tương tác, theo dõi và các chương trình liên quan khác.

Dự án SocialFi nổi bật nhất trong thời gian gần đây là Farcaster với khoảng 50.000 user hoạt động hàng ngày. Farcaster vừa huy động được thêm 150M$ từ các VC hàng đầu như Paradigm và a16z vào tháng 5/2024, nâng tổng giá trị định giá công ty lên đến 1B$.

Đáng chú ý là các dự án SocialFi có mức chênh lệch khá lớn về giá trị định giá. Chẳng hạn, Farcaster được định giá ở mức 1B$, trong khi Degen được định giá ở mức 600M$, Friend.tech lại có giá trị định giá thấp hơn nhiều, chỉ ở mức 80M$.

Một số nền tảng SocialFi đáng chú khác bao gồm Open Campus, Lens Protocol, CyberConnect, Project Galaxy, Mask Network.

Thuận lợi và thách thức

Các yếu tố thuận lợi:

• SocialFi là một mô hình độc đáo, tạo động lực thúc đẩy các bên tham gia tích cực vào nền tảng, đặc biệt là mô hình đầu cơ mang tính “Ponzi” tạo ra lợi thế lớn cho những người đến sớm. Điều này giúp các dự án dễ dàng tiếp cận người dùng để nhanh chóng mở rộng quy mô.
• SocialFi đang nhận được sự quan tâm lớn từ phía các nhà đầu tư lẫn sự đón nhận của cộng đồng.

Các yếu tố thách thức:

• Mô hình đầu cơ là một “con dao hai lưỡi”, nếu giá trị các tài sản đầu cơ giảm xuống sẽ làm giảm động lực tham gia của người dùng mới. Về lâu dài, điều này gây mất niềm tin của cộng đồng đối với các nhà sáng tạo nội dung lẫn dự án SocialFi.
• Những yêu cầu công nghệ phức tạp khi sử dụng Web3 (cài đặt, sử dụng và bảo mật ví, mua, nhận và gửi token,...) là rào cản đối với người dùng mới vì họ đã quen với sự đơn giản của Web2.
• Khi số lượng người dùng và hoạt động tăng cao, các nền tảng SocialFi có thể gặp khó khăn do hạn chế về khả năng mở rộng. 

Bitcoin Programmability

Đặc điểm chung

Bitcoin Programmability là khả năng lập trình (mở rộng và tùy chỉnh) của mạng lưới Bitcoin. Việc tận dụng khả năng này giúp tăng tính ứng dụng cho Bitcoin, không chỉ đơn thuần là một loại tài sản lưu giữ giá trị, Blockchain Bitcoin sẽ là nơi phát triển các ứng dụng DeFi, NFT, Layer-2 RWA,...

Với lượng người dùng lớn và tính thanh khoản cao của Bitcoin, các nền tảng dựa trên Bitcoin Programmability sẽ được thừa hưởng tính bảo mật từ mạng lưới Blockchain phi tập trung nhất hiện nay.

Cụ thể hơn, các giải pháp phát triển Bitcoin Programmability tập trung vào việc mở rộng quy mô, bổ sung thêm tính năng mô-đun hóa (modular), thêm các mã lệnh (opcode) mới và cải tiến script.

Nhờ những nâng cấp này mà một số tính năng độc đáo của Bitcoin đã được ra đời:

• Các loại tài sản mới: Ordinals, token BRC-20, Runes,...
• Các giải pháp thay thế (Layer-2): Merlin Chain, SatoshiVM, Mezo Network,...
• Các nền tảng Staking: BounceBit, Babylon,...
• Các giao thức DeFi: Ren Protocol, Sovryn, Portal Finance,...

Thuận lợi và thách thức

Các yếu tố thuận lợi:

• Bitcoin sở hữu lượng người dùng cực lớn nhờ vị thế là loại tài sản Crypto an toàn nhất, có lịch sử hoạt động lâu nhất và phổ biến nhất hiện nay. 
• BTC đang có giá trị vốn hóa lớn nhất hiện nay, chiếm hơn một nửa lượng thanh khoản của thị trường Crypto.
• Tính thanh khoản của Bitcoin chưa được tận dụng đúng mức vì nó mới chỉ có giá trị lưu trữ tài sản. Đây rõ ràng là một cơ hội lớn để khai thác tiềm năng của BTC.
• Sự thành công của Ordinals và BRC-20 cho thấy cộng đồng đã sẵn sàng đón nhận những đổi mới của Bitcoin.
• Sau Bitcoin ETF spot, BTC dự kiến sẽ đón dòng tiền khổng lồ từ thị trường tài chính truyền thống đổ vào.

Các yếu tố thách thức:

• Do đặc điểm về kiến trúc, Bitcoin không thể sử dụng công nghệ Rollup để mở rộng quy mô như Ethereum, thay vào đó là các giải pháp kém hiệu quả hơn như Lightning Network, Sidechain, Statechain.
• Không giống như Ethereum, các giải pháp DA (Data Availability - Tính khả dụng của dữ liệu) dành cho Bitcoin rất khan hiếm. Đây là nguyên nhân chính gây ra khó khăn cho các giải pháp mở rộng L2 trên Bitcoin.
• Bitcoin đang phải đối mặt với sự cạnh tranh quyết liệt đến từ các L1 khác. Nếu như hệ sinh thái Bitcoin chỉ vừa mới bắt đầu thì những Ethereum hay Solana từ lâu đã hoàn thiện các mảnh ghép cần thiết để bành trướng sức mạnh và khẳng định vị thế.

Kết luận

Nhìn chung, việc phát triển các ứng dụng, giải pháp liên quan đến AI x Crypto, SocialFi và Bitcoin Programmability bước đầu diễn ra khá thuận lợi. Tuy nhiên các nhà phát triển trong những lĩnh vực này vẫn cần phải nỗ lực nhiều hơn để khắc phục những vấn đề còn tồn tại.

Báo cáo nghiên cứu của Messari Research mang đến cái nhìn tổng quan và sâu sắc về các narrative nổi bật trong nửa đầu năm 2024. Qua đó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những cơ hội và thách thức phía trước của từng narrative. Đây có thể là một trong những gợi ý để anh em tham khảo trong quá trình đề ra chiến lược đầu tư.

Anh em đánh giá như thế nào về tiềm năng của những narrative trên trong 2024 và những năm tiếp theo? Narrative nào được anh em đánh giá cao nhất? Hãy comment xuống phía dưới để trao đổi cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!