Trend DePIN được đánh giá rất cao trong chu kỳ tăng trưởng 2024-2025 của thị trường Crypto. Không chỉ những Render, Io.net ở mảng sức mạnh tính toán, hay Filecoin, Arweave ở mảng lưu trữ dữ liệu, các dự án DePIN cung cấp hạ tầng internet cũng rất được quan tâm.

Một trong số đó chính là DAWN, dự án này đã huy động được 18M$ và thu hút được sự chú ý lớn từ cộng đồng Crypto, nhất là các anh em săn airdrop. DAWN là gì? Dự án DePIN này gì đặc biệt khiến nó được quan tâm đến vậy? Anh em hãy cùng TradeCoinVN tìm hiểu thông qua bài viết sau nhé!

DAWN là gì?

DAWN là một giao thức DePIN cung cấp dịch vụ internet phi tập trung được xây dựng trên mạng lưới Solana. Thông qua DAWN, tất cả mọi người đều có thể mua hoặc bán dung lượng (băng thông) internet bất cứ lúc nào, ở bất cứ đâu.

Mục tiêu của dự án là trao quyền cho người dùng, hỗ trợ tiếp cận nguồn tài nguyên internet với chi phí thấp.

DAWN giải quyết vấn đề gì?

Tiền thân của internet là ARPANET, mạng kết nối nội bộ đầu tiên được sử dụng tại các trường đại học, viện nghiên cứu và các cơ quan chính phủ. 

Vin Cerf, một trong những nhà khoa học đã tạo ra ARPANET và TCP/IP (nền tảng cốt lõi của internet) đã tuyên bố rằng:

"Sức mạnh của Internet nằm ở tính phổ quát, bất kỳ ai cũng có thể truy cập từ bất kỳ đâu, và điểm mạnh của nó nằm ở bản chất phân tán mà không cần sự kiểm soát tập trung."

Nhưng internet ngày nay đã không phản ánh đúng tầm nhìn của Vin Cerf, những tập đoàn lớn như Comcast, Verizon, Amazon và Google đang thống trị lĩnh vực này. Internet đã trở nên phổ biến trong suốt 50 năm qua, nhưng nó cũng đang bị tập trung hóa với việc cơ sở hạ tầng, tài nguyên bị kiểm soát bởi một số thực thể.

Hệ quả là người dùng phải chịu sự quản lý từ các nhà cung cấp dịch vụ internet trung gian. Chi phí phải bỏ ra để sử dụng băng thông Internet cũng cao hơn, và còn chưa kể đến các vấn đề liên quan đến bảo mật, minh bạch và quyền riêng tư.

Sự thay đổi cơ sở hạ tầng internet từ tập trung sang phi tập trung, đồng thời tận dụng sức mạnh của công nghệ kết nối không dây chính là giải pháp cho vấn đề nhức nhối này. Và giao thức DAWN - một mạng lưới không dây tự động và phi tập trung đang đi tiên phong.

DAWN sử dụng Blockchain để tạo ra một mạng lưới máy phát internet không dây (chẳng hạn như modem Wifi) do chính người dùng cung cấp, quản lý và điều khiển, không cần phụ thuộc vào bất kỳ một bên thứ ba trung gian nào.

DAWN hiện đang phục vụ cho hơn 10.000 hộ gia đình trên 10 tiểu bang ở Hoa Kỳ bằng công nghệ này. Giải pháp của DAWN cho phép người dùng truy cập Internet tốc độ cao với chi phí thấp, đồng thời giúp họ kiếm được thêm thu nhập từ lượng băng thông dư thừa. Qua đó, tạo ra một mô hình hiệu quả, bền vững, các bên đều cùng có lợi.

Hai mục tiêu quan trọng của dự án

Về cốt lõi, DAWN hướng đến 2 mục tiêu quan trọng nhất đó là:

• Biến băng thông internet từ một dịch vụ chỉ được cung cấp bởi các tập đoàn lớn thành một loại hàng hóa mà bất kỳ ai cũng có thể tạo ra, quản lý và mua bán.
• Biến mỗi hộ gia đình tham gia (bằng máy phát internet) thành một trung tâm hạ tầng internet thu nhỏ (mini-ISP), để trở thành một phần của mạng lưới cơ sở hạ tầng Internet toàn cầu.

Biến băng thông internet thành hàng hóa

Ngày nay, băng thông internet là nguồn tài nguyên được quản lý và phân phối bởi các nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) lớn, như ở Việt Nam có FPT, VNPT,... Những người tiêu dùng như chúng ta không có quyền can thiệp vào việc phân bổ dung lượng, các quy định hay cơ chế giá cả.

DAWN sẽ loại điều này bằng cách biến băng thông internet thành một mặt hàng mà tất cả mọi người đều có thể quản lý, sử dụng, mua hoặc bán. Để làm được điều này, DAWN sử dụng công nghệ không dây Point-to-MultiPoint tiên tiến, cho phép các node (chính là modem Wifi của người dùng) kết nối, tương tác trực tiếp với nhau ở tốc độ cực cao, tương đương mạng cáp quang.

Nhờ công nghệ này mà DAWN có thể phân phối băng thông internet với mật độ cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dùng, biến mỗi node thành một mini-ISP thực sự.

Cơ chế của DAWN không chỉ tối ưu hóa hiệu quả sử dụng tài nguyên internet mà còn tạo điều kiện kiếm tiền một cách đơn giản. Theo đó, người dùng có thể mua băng thông theo mức sử dụng thực tế, hoặc bán lại băng thông dư thừa, không sử dụng hết cho những người khác đang có nhu cầu. 

Ví dụ, anh em đang sử dụng gói đường truyền internet cáp quang với giá 200k mỗi tháng. Tuy nhiên anh em rất ít khi ở nhà, chỉ dùng mạng vào buổi tối, hoặc khi dùng cũng chỉ lướt Web đọc tin tức, tính ra chỉ dùng hết lượng băng thông tương đương khoảng 100k mỗi tháng.

Vậy tại sao anh em không bán lượng băng thông dư thừa còn lại để kiếm tiền, bù bớt khoản phí cố định 200k phải đóng hàng cho bên nhà mạng.

Biến mỗi hộ gia đình tham gia thành một mini-ISP

Mỗi thiết bị modem Wifi gia đình khi tham gia DAWN đóng vai trò là một node trên mạng lưới, có nhiệm vụ cung cấp băng thông internet và duy trì hoạt động xuyên suốt.

Không chỉ vậy, DAWN sẽ biến mỗi thiết bị này thành một bộ định tuyến hiệu suất cao, hoạt động như một trung tâm mạng và dữ liệu thu nhỏ, có khả năng đáp ứng mọi nhu cầu sử dụng internet.

Các cơ chế đồng thuận mà DAWN sử dụng

DAWN kết hợp công nghệ Blockchain và 3 cơ chế đồng thuận để giúp mạng lưới hoạt động một cách hiệu quả:

• Proof of Backhaul (bằng chứng về thông lượng)
• Proof of Location (bằng chứng về vị trí)
• Proof of Frequency (bằng chứng về tần số)

Proof of Backhaul (PoB)

PoB đo lường và xác minh thông lượng của mỗi node mạng, đảm bảo rằng mỗi node có đủ băng thông để xử lý và truyền tải dữ liệu hiệu quả.

Cơ chế này rất quan trọng để duy trì tính minh bạch cho hệ thống. Ví dụ, một node đăng ký cung cấp 1Gbps nhưng thực tế chỉ cung cấp được 400Mbps, PoB sẽ điều chỉnh lại việc thanh toán và phân phối, dựa trên thỏa thuận dịch vụ ban đầu thông qua smart contract.

PoB giống với cơ chế Proof of Bandwidth mà Grass - một dự án DePIN tương tự như DAWN đang sử dụng.

Proof of Location (PoL)

PoL xác minh vị trí thực tế của node, giúp mạng lưới hoạt động chính xác và hiệu quả hơn, đặc biệt trong việc phân bổ tài nguyên và quản lý lưu lượng. Cơ chế này đảm bảo rằng dịch vụ băng thông internet được cung cấp tại những khu vực cần thiết và tài nguyên được sử dụng tối đa.

Các node cần khai báo đúng vị trí của mình, vì phần thưởng mà họ nhận được phụ thuộc vào tính chính xác của thông tin này.

Proof of Frequency (PoF)

Mạng Wifi mà chúng ta đang sử dụng có băng tần vào khoảng 2.4GHz - 5GHz. Trong các mạng lưới không dây, nếu các node mạng sử dụng tần số một cách tự do mà không có sự kiểm soát sẽ làm cho độ nhiễu tăng lên, dẫn đến đường truyền mạng kém hơn.

PoF giúp đảm bảo rằng mỗi node mạng sử dụng đúng các tần số phù hợp, tránh tình trạng nhiễu sóng để bảo đảm chất lượng kết nối.

Hướng dẫn cách tham gia DAWN săn airdrop

Hiện tại, anh em chạy node (cung cấp băng thông internet) trên DAWN sẽ nhận được điểm thưởng. Tuy dự án chưa nói rõ điểm thưởng này dùng để làm gì, nhưng nhiều khả năng đây là căn cứ để airdrop khi DAWN ra mắt token, giống với hình thức mà Grass đang áp dụng.

Anh em muốn tham gia thì follow theo các bước sau nhé:

Bước 1: Vào trang chủ của dự án tại đây, sau đó bấm vào Download DAWN Validator Extension để cài đặt Extension trên Chrome.

Bước 2: Bấm vào Register để đăng ký tài khoản

Nhập các thông tin yêu cầu (referral code: 2ec3b744), sau đó bấm vào Create account.

Bước 3: Check mail và bấm xác thực.

Bước 4: Quay lại DAWN Extension và Login theo tài khoản mà anh em đã đăng ký.

Bước 5: Bấm vào Boost rewards và thực hiện các task đơn giản để kiếm nhiều điểm hơn.

Vậy là xong, mỗi khi sử dụng trình duyệt Web, anh em chỉ cần duy trì Login tài khoản trên DAWN Extension, không cần làm gì thêm nhé.

Đội ngũ phát triển

Hiện tại, DAWN chưa công bố thông tin về các thành viên trong đội ngũ phát triển, mình sẽ cập nhật ngay khi có info mới nhất từ dự án.

Các nhà đầu tư & đối tác

Nhà đầu tư

Dự án đã huy động được 18 triệu USD do Dragonfly dẫn đầu, cùng với sự tham gia của Wintermute, Robot Ventures, Parafi, Moon Capital,…

Đối tác

• Updating

DAWN Tokenomics

Token Key Metrics

• Token Name: Updating
• Ticker: Updating
• Blockchain: Updating
• Contract: Updating
• Total Supply: Updating
• Max Supply: Updating
• Initial Circulating Supply: Updating
• Giá hiện tại: Updating
• Market cap: Updating
• FDV: Updating
• TGE: Updating

Token Use Cases

• Updating

Token Allocation

• Updating

Token Release Schedule

• Updating

Road map

Dự án chưa công bố lộ trình phát triển chính thức cho giai đoạn tiếp theo, mình sẽ cập nhật sớm nhất ngay khi có thông tin.

Các dự án tương tự

Một số dự án tương tự làm cùng mảng hạ tầng internet phi tập trung như DAWN có thể kể đến như:

• Grass
• Helium (HNT)
• Althea
• PKT Network
• Sentinel (DVPN)

Tổng kết

DAWN đang hướng đến một tương lai nơi mỗi thiết bị mạng không dây đều có thể trở thành một phần của hạ tầng internet toàn cầu. Đồng thời, trao quyền cho người dùng để họ quản lý và kiếm tiền từ băng thông Internet.

Nhìn chung, từ ý tưởng đến giải pháp mà DAWN đưa ra đều mang tính đột phá. Nếu dự án có thể thành công thì đây là một cuộc cách mạng thực sự, định hình lại hoàn toàn cách chúng ta tiếp cận và sử dụng Internet.

Anh em đánh giá như thế nào về DAWN? Liệu đây có phải là dự án mà chúng ta cần quan tâm để đón đầu trend DePIN? Hãy comment ý kiến của anh em xuống phía dưới để trao đổi cùng cộng đồng TradeCoinVN nhé!

Lưu ý: Nội dung bên trên không phải là lời khuyên đầu tư. Anh em chỉ nên tham khảo và tự mình tìm hiểu kỹ trước khi quyết định xuống tiền. Hãy là nhà đầu tư có trách nhiệm với tài sản của mình, chúc anh em thành công!